Je hoort het wel eens uit verre landen, dat iemand zes of zestig keer tot levenslang is veroordeeld.

In die verre landen kan dat omdat een levenslange gevangenisstraf daar vaak niet echt een leven lang is.

In Nederland wel.

Wie in hier tot levenslang wordt veroordeeld, zit vast tot aan de dood.

Alleen gratie kan nog wat uitrichten.

Gratie aan levenslang gestraften is in Nederland sinds 1945 slechts tweemaal verstrekt.

Met dit in het achterhoofd is de uitspraak van de Hoge Raad der Nederlanden inzake Daniel S. een bijzondere.

Daniel S. is in twee verschillende zaken twee keer tot levenslang veroordeeld.

In 1978 vermoordde S. als inbreker de bewoner van de woning waar hij zijn slag wilde slaan.

Dat was in Engeland.

Hij kreeg levenslang, maar ontsnapte uit de gevangenis.

Hij vluchtte naar Frankrijk en belandde uiteindelijk in Breda, als huursoldaat van een gewelddadige Engelse drugsorganisatie.

In november 2002 schoot S. de Groninger onderwijzer Gerard Meesters dood in zijn woning.

Levenslang, vonniste de rechtbank in Groningen in 2005.

Mee eens, sprak het gerechtshof Leeuwarden een jaar later.

Terecht, oordeelt nu de Hoge Raad nadat Daniel S. cassatie had ingesteld.

De advocaat van Daniel S. had aangevoerd dat iemand in Nederland geen levenslang kan krijgen als hij al levenslang heeft.

De wet staat zoiets bovenmenselijks niet toe.

De Hoge Raad is het daar niet mee eens.

De stelling dat het niet kan, vindt geen steun in de wettelijke regeling van de oplegging van vrijheidsstraffen.

Een summiere en daarmee teleurstellende uitspraak van die Hoge Raad, vindt advocaat Tjalling van der Goot die ook nog altijd vindt dat S. ten onrechte is veroordeeld vanwege summiere bewijzen.

Met de uitspraak van de Hoge Raad moet de geschiedenis worden herschreven.

Tot dusver was John O. – ook bekend als dokter O. – de enige persoon in Nederland die twee keer levenslang kreeg opgelegd.

In 1954 wegens de vergiftiging van zijn echtgenote.

In 1961 wegens de vergiftiging van een medegedetineerde.

In 1975 werd O. gratie verleend.

De gifman stierf in 1983.

Rob Zijlstra

Ik heb meerdere verhalen over de (bizarre) moord op Gerard Meesters geschreven, ook over de strafprocessen tegen Daniel S. Deze verhalen zijn (verzameld) terug te vinden op mijn oude weblog.

De uitspraak van de Hoge Raad staat hier.

uit vonnis van de rechtbank groningen – 2005

.

UPDATE – 8 juli 2010 – uitspraak Europees Hof

De levenslange gevangenisstraf in Nederland is niet in strijd met de rechten van de mens. Dat heeft het Europees Hof in Straatsburg bepaald in een procedure rond de 52-jarige Daniel S. die in 2005 tot levenslang werd veroordeeld wegens de moord op de Groninger onderwijzer Gerard Meesters.

De Engelsman S. had een klacht ingediend omdat de levenslange gevangenisstraf volgens hem en zijn advocaten in strijd is met het Europees Verdrag. In veel landen is anders dan in Nederland levenslang niet echt levenslang, maar kan de straf na een bepaalde duur worden herzien en bijvoorbeeld onder voorwaarden worden omgezet in een tijdelijke vrijheidsstraf.

Advocaten van het kantoor Anker en Anker in Leeuwarden noemen het besluit teleurstellend, ook omdat het besluit van het hof volgens hen slecht is gemotiveerd. Wim Anker pleit al langer voor een aanpassing van de levenslange gevangenisstraf. Die zou, bijvoorbeeld na 15 jaar, opnieuw getoetst moeten worden door een onafhankelijke commissie.