Ik schreef, drie jaar geleden, al eens over Koos.

Over Koos die spoorloos was, maar niet vermist.

Koos, toen 54 en nu 57, is een bijzondere man.

In september 2005 werd hij veroordeeld tot 24 maanden gevangenisstraf.

De officier van justitie sprak destijds van een ernstige zaak.

Koos had de kluit belazerd.

Hij had gesjoemeld met de omzet van zijn bedrijf door op computers te knippen en te plakken met facturen om zo de kosten en baten in gezonde balans te brengen.

Ook wist hij op valse wijze een subsidie in de wacht te slepen van 220.000 euro bij wijze van een voorschot op een toegezegde vijf ton.

Drie weken nadat het voorschotgeld was bijgeschreven, ging de nering van Koos failliet.

Pure oplichting, sprak de officier van justitie tijdens het strafproces voor de noordelijke fraudekamer.

Op zich is dit allemaal niet zo bijzonder in de zin van bijzonder.

Het bijzondere is Koos zelf.

Koos richtte in 1994 internetprovider bART op.

Daarmee was hij een van de allereerste.

Vijf jaar later verkocht hij bART aan Amerikanen en dat leverde heel veel geld op.

Zo werd Koos de eerste internetmiljonair van het land en in Groningen een gevierd man.

In plaats van te rentenieren wilde Koos de wereld nog een keer een kunstje laten zien.

Hij richtte Independent Brains op.

Een digitaal bemiddelingsbureau tussen freelancers (brainworkers) en opdrachtgevers (brainhunters).

Al gauw heette Independent Brains het paradepaardje van de IT-sector in Groningen en verre omstreken.

Door Amsterdam reden trams met de naam van de onderneming op de zijkanten en Swingin’ Groningen kon internationale artiesten op de Grote Markt laten optreden omdat Koos de boel sponsorde.

Herman Brood met Big Band speelde exclusief op een personeelsfeestje.

Maar het ging mis.

Het paradepaardje bleek een zeepbel.

Rekeningen en later ook de salarissen bleven onbetaald.

In een poging te redden wat er te redden viel, begon Koos dus te knippen en plakken en stortte het Samenwerkingsverband Noord-Nederland 220.000 euro op de rekening.

Kort daarop spatte de boel uiteen.

De curator stelde vast dat er nooit één cent was verdiend, maar dat het salaris van de jongste bediende dat van hem overtrof.

In het café sprak ik met oud-werknemers (brains) waarna ik in de krant een artikel schreef over de teloorgang van wat zo mooi leek.

Een van de brains zei: ‘Koos had ideeën en lef. Vooral lef. Hij riep vaak: weest niet bescheiden, denk groot. Dat was stimulerend, verfrissend.’

Vriend en vijand – de vele schuldeisers – waren het er over eens dat Koos nooit had gehandeld vanuit kwade bedoelingen. Hij geloofde in zijn eigen ding en velen lieten zich enthousiast meeslepen. ‘We hadden allemaal boter op het hoofd.’

Na het faillissement verdween Koos.

Met zijn resterende miljoenen naar Bonaire, wilden geruchten.

Anderen zeiden dat hij berooid onder een brug in Parijs leefde.

Zij die wel beter wisten, wilden niks zeggen.

Twee jaar na het faillissement volgde een strafrechtelijk onderzoek nadat in een woning op Terschelling belastend materiaal was opgedoken. Na afronding van het onderzoek werd Koos drie maal opgeroepen om als verdachte te verschijnen voor noordelijke fraudekamer en drie keer ook liet hij zich niet zien.

Uiteindelijk besloot de rechtbank het dan maar zonder hem te doen en zo werd Koos in september 2005 bij verstek veroordeeld tot 24 maanden gevangenisstraf.

Omdat hij spoorloos bleef, kreeg hij een vermelding op het internationale opsporingsregister.

Niet als een most wanted.

Justitie zei: hij zal zich, het vluchten moe, misschien wel eens melden en anders loopt hij wel een keertje tegen de lamp.

Maar Koos bleef spoorloos.

Tot vorige week.

Vorige week maandag dook hij ineens op bij het gerechtshof in Leeuwarden.

Het hof oordeelde dat de betekening (uitreiking) van de dagvaarding in september 2005 niet correct is verlopen. Daardoor is Koos niet in de gelegenheid gesteld het proces in persoon bij te wonen.

Ofwel: de dagvaarding is nietig en daarmee is er geen vonnis.

Geen 24 maanden meer.

De ernstige zaak, zoals de officier van justitie het destijds zei, is terug bij af.

Het openbaar ministerie zal Koos nu opnieuw moeten dagvaarden.

En gezien de prioriteit die fraude in justitieland geniet, kan dat nog even duren.

Wel een jaar.

Rob Zijlstra

UPDATE – vervolg strafproces – 15 januari 2010

Het openbaar ministerie heeft op vrijdag 15 januari 2010 een gevangenisstraf geeist van 19 maanden.  Tijdens de zitting liet Koos B. weten dat ten onrechte het beeld is ontstaan dat hij jarenlang spoorloos was. Is niet zo, zegt hij. Het had er meer van, aldus B. dat de FIOD mij niet wilde vinden. ‘Ze hadden mij adres.’ Het verslag van de zitting >> internetpionier 2