Eindelijk was het dan zo ver: het openbaar ministerie in Groningen bracht vanmiddag de eerste verdachten voor de rechter in een zogeheten snelrechtprocedure.

 

De verdachten zijn drie weken geleden, tijdens de jaarwisseling, opgepakt.

Dat hadden ze kunnen weten, want justitie had het in december luid van de daken geschreeuwd: wie o wie tijdens de jaarwisseling rottigheid uithaalt, is keihard de klos.

Die krijgt te maken met snelrecht.

 

Een siddering ging door het land.

 

Maar desondanks was er rottigheid te over tijdens de eerste vroege ochtenduren van dit jaar.

In Groningen en Drenthe werden ook meer mensen gearresteerd dan tijdens voorgaande wisselingen.

In Drenthe moeten de eerste ‘2009-verdachten’ halverwege maart en eind april terechtstaan. Ze blijven het daar overigens wel gewoon snelrecht noemen.

 

De oogst van het harde optreden in Groningen: acht mannen.

 

Bert, 43 jaar, Nieuwe Pekela

verdenking: verbale bedreiging met misdrijf.

 

Een grote groep jongeren belaagt rond een uur in de nacht de C1000. Ramen sneuvelen. Tegenover de supermarkt staat Jaap. Hij moet die nacht de ramen van de Rabobank beveiligen.

Jaap ziet Bert. Lijkt wel of Bert op de uitkijk staat, denkt Jaap.

De politie komt en Jaap zegt: ‘Bert, die kale daar, het leek wel of hij de aanval op de super organiseerde.’

Bert neemt een dreigende houding aan en zegt boos: ‘Ik trap je hartstikke dood, kutmongool.’

 

Bert tegen de politierechter: ‘Lulkoek. Ik had er niets mee te maken. Ik woon boven de C1000 en wilde naar huis. Ik heb gezegd: gek, ik sla je dood. Zo zeggen wij dat ik Pekel. En zo blijf ik dat zeggen. Dat zit in mij. Ik laat me niet vals beschuldigen.’

 

De officier van justitie is niet geamuseerd.

Zegt dat Bert vaak met justitie in aanraking is geweest.

Bert beaamt dat. ‘Vroeger sloeg ik er direct op los, ik ben nu gelukkig een stuk rustiger.’

 

De officier zegt dat de beveiliger, iemand die gewoon zijn werk doet, zich erg bedreigd heeft gevoeld.

Eis: twee weken gevangenisstraf.

 

Nu is Bert niet geamuseerd.

Zegt: ‘Allemaal flauwekul.’

Tegen de politierechter: ‘U verspeelt mijn tijd, ik wil naar huis.’

 

De politierechter: U had zich in acht moeten nemen. Dertig uur werkstraf.

Bert: ‘De groeten.’

 

 

Harrie, 18 jaar, Groningen

verdenking: openlijk geweld op openbare weg.

 

Harrie, metselaar in opleiding, is heel de laatste dag vrolijk. ’s Nachts gaat hij naar de stadswijk Beijum waar het lekker onrustig is. Hij krijgt een klap met de wapenstok van een politieagent. Dan en daarom – actie-reactie, zegt hij – gooit hij een nitraatbom naar een lid van de mobiele eenheid.

Politierechter: Dat is heel ernstig.

Officier van justitie: ‘Een werkstraf van 100 uur.’

Harrie: ‘Wel ’n beetje hoog, maar altied nog beter dan zit’n.’

Politierechter: Tachtig uur.

 

Drie vrienden, 19 jaar, Groningen

verdenking: openlijk geweld op openbare weg.

 

Drie vrienden gaan naar een feestje en krijgen onderweg in de Rabenhauptstraat, nieuwjaar is een uur en een kwartier oud, ruzie met twee studenten die ook op weg zijn naar een feestje.

Zij beginnen zomaar te slaan.

Maar wie zij zijn, de drie vrienden of de twee studenten, blijft onduidelijk.

Feit is dat de drie vrienden met een politiebusje worden afgevoerd en de twee studenten aangifte doen en daarmee dus de slachtoffers zijn.

Een van hen eist 280 euro schadevergoeding vanwege een bloedneus.

 

De officier van justitie: ‘Ruzie om niks, maar uiteindelijk is er wel iemand begonnen. Buitengewoon irritant. Dus.’

De eis: drie keer een werkstraf van tachtig uur. Voor één vriend geldt dat van die tachtig de helft voorwaardelijk mag. Als extra moet hij een anti-agressiecursus volgen. De waarde van de bloedneus brengt justitie terug tot 150 euro.

 

De drievriendenadvocaat: ‘Het is buitengewoon eigenaardig dat deze drie verdachten hier wel zitten en die twee studenten niet. Ik heb deze drie verdachten aangeraden ook aangifte te doen. Hebben ze inmiddels gedaan. Verder is het strafdossier buitengewoon wazig.’

 

Politierechter: Drank. Vechten. Kwalijke zaak. Tachtig uur werkstraf voor twee vrienden, vriend drie krijgt zestig uur voorwaardelijk, maar met training.  Schade bloedneus: nul euro.

 

Klaas, 44 jaar, Den Andel

verdenking: poging tot zware mishandeling.

 

Klaas leeft in onmin met zijn buurman. Buurman steekt voor zijn woning het hardste vuurwerk van heel het dorp af. Klaas, met decibeloordoppen in, wordt ontzettend boos.  Gooit emmer water over buurman en slaat hem met zaklamp. Buurman eist 5000 euro schadevergoeding.

 

Politierechter: Hier kan ik niks mee. Ik zit hier om de waarheid te achterhalen, maar dit dossier is zo onvoldoende. De zaak wordt aangehouden.

 

De advocaat van Klaas: ‘Snelrecht is al snel slecht. Ha ha.’

 

Guus, 22 jaar, Groningen

verdenking: mishandeling.

 

Guus, student onroerend goed, kan niet opschieten met zijn huisgenoot Pieter. In de nacht komen ze elkaar in hun studentenhuis tegen.

De een zegt mietje tegen de ander, de ander homo tegen de een.

Ze duwen en ze slaan.

Er sneuvelt een wc-deur en even later klinkt deukend geluid van een autoportier.

Guus: Alleen wat geduwd. Van die auto weet ik niks.

Pieter: Nietwaar.

De vriendin van Pieter (getuige): Nietwaar, Pieter heeft gelijk.

 

De officier van justitie: ‘Zie daar, wettig en overtuigend. Ik eis een werkstraf van veertig uur.’

 

De advocaat: ‘Dat van die auto kan niet. Dagvaarding is onvoldoende feitelijk. Lees de Hoge Raad. Dus nietig. Blijft over mishandeling. Het slachtoffer verklaart het, diens vriendin bevestigt het (‘tuurlijk’) en Guus geeft toe dat hij heeft geduwd. Dus mishandeling. Veertig uur is te veel.’

 

De snelrechter: Dat van die auto kan niet. Dagvaarding nietig. Hoge Raad gelezen. De rest bewezen. Dertig uur.

 

Hussein, 53 jaar, Groningen

verdenking: bedreiging met misdrijf

 

Hussein is als enige van het stel gedetineerd.

Helemaal in Zeist.

Hij heeft dus al een lange reis in de boevenbus achter de rug en uren in een kale betoncel onder het gerechtsgebouw moeten wachten als hij de rechtszaal wordt binnengebracht en verward om zich heen kijkt.

Hij vraagt waar zijn advocaat is.

De politierechter vraagt of hij een advocaat heeft dan.

Hussein zegt ja.

De rechter: En u wilt ook een advocaat?

Hussein: ‘Ja, een advocaat.’

Rechter: Dan moet ik de zaak aanhouden want er is geen advocaat en daar heeft u wel recht op. Dan gaan we op 27 februari verder.

Hussein: ‘Moet ik dan tot die tijd in de gevangenis blijven? Ik zit al drie weken vast en ik heb niks gedaan.’

Rechter, bladerend in haar papieren: U zit niet vast vanwege deze zaak. U zit in de vreemdelingenbewaring. En daar ga ik niet over. Misschien dat de officier van justitie van meer weet.

 

‘Nee.’

 

Rechter: Bent u asielzoeker?

Hussein: ‘Nee, ik woon al 20 jaar in Nederland.’

Hij noemt zijn adres.

 

Niet alleen de verwarring blijft, maar ook niemand die er over gaat.

Dus wordt Hussein drie minuten nadat hij is binnengekomen in nog grotere verwarring afgevoerd.

Hij woont al 20 jaar in Groningen, maar moet toch terug naar Zeist.

 

Als ik zie hoe verdrietig de man kijkt als hij zich gelaten en machteloos mee laat nemen, denk ik en geheel buiten de orde, misschien, heel misschien, wordt eens zijn dochter president van Nederland.

En schaft zij onmiddellijk het snelrecht af.

   

 

Rob Zijlstra