De Groninger rechtbank doet over een uurtje uitspraak in de strafzaak tegen de 35-jarige M., de voormalige sociotherapeute van de Van Mesdagkliniek die begin 2006 een korte, maar intieme relatie onderhield met een 31-jarige tbs-patiënt.

Twee weken geleden – en drie jaar na de laatste zoen – stond de vrouw terecht.

Slaat justitie niet een beetje door?

Het mag niet, het is zelfs een misdrijf.

Wie als medewerker van een (rijks)inrichting seks heeft met een persoon die daarin is opgenomen, maakt zich schuldig aan ontucht.

Dat de betrokken tbs-patiënt (mogelijk) het initiatief heeft genomen en dat er sprake was van wederzijdse gevoelens van verliefdheid doet daar niets aan af.

De medewerkster had zich professioneel moeten opstellen en haar gevoelens opzij moeten zetten.

Aan de andere kant is er het ultimum remedium, een belangrijk uitgangspunt van het strafrecht.

Het strafrechtelijk vervolgen van mensen hoort een laatste middel te zijn dat met terughoudendheid moet worden ingezet.

Niet alles wat verboden is, wordt per definitie ook vervolgd.

Volgens de medewerkster kwam het in de eerste maanden van 2006 twee keer tot seks. De tbs’er zegt drie keer.

De vrouw verklaarde tijdens de zitting dat ze wist dat wat ze deed, niet kon.

Voor haar gevoel niet en ook niet omdat het protocol van de tbs-kliniek het verbied.

Na drie maanden maakte de vrouw een einde aan de verboden liefde.

Een half jaar later klapte de TBS’er uit de school.

M. werd ontslagen.

Toen zij later een nieuwe baan kreeg bij de Raad voor de Kinderbescherming bleek één telefoontje van de Van Mesdag voldoende voor een tweede ontslag.

Was de vrouw daarmee niet genoeg gestraft?

De tbs’er zocht later de publiciteit en volgens de advocaat loopt M. sindsdien met ‘een gebogen hoofd’ door de stad.

Wat is het nut dat het openbaar ministerie nu,  drie jaar na dato, nog eens haar tanden laat zien?

Twee weken geleden tijdens de zitting stelde ook de officier van justitie die vraag: ‘Waarom vervolgen? Ze hebben immers samen plezier gehad.’

De officier antwoordde op zijn eigen vraag: M. heeft zich chantabel gemaakt in een tbs-kliniek waar mannen niet voor zweetvoeten zitten. Er hadden gijzelingen uit voort kunnen komen.

Overigens adviseerde justitie de rechtbank de forse schadevergoeding die de tbs’er heeft ingediend, af te wijzen.

Op dit punt, meent justitie, geldt het gezamenlijke pleziertje wel.

Nico Kwakman, strafrechtdocent aan de Groninger universiteit ziet het besluit van justitie de vrouw te vervolgen vooral als een signaal.

Als een boodschap naar de samenleving: dit mag niet.

En daarin slaat justitie niet door, vindt Kwakman.

‘Het strafrecht heeft ook een symbolische functie met als doel: normbevestiging. Dat dit over de rug gaat van de verdachte, klopt. De verdachte, de dader, brengt eigenlijk een offer aan de samenleving. Dankzij de dader weten we weer even wat wel mag en wat niet.’

Hiermee wordt volgens Kwakman geen geweld gedaan aan het uitgangspunt dat het strafrecht een ultimum remedium hoort te zijn.

‘De terughoudendheid uit zich in de lage strafeis: een voorwaardelijke taakstraf van 150 uur.’

rob zijlstra

UPDATE – UITSPRAAK

De rechtbank heeft de medewerkster vrijgesproken van ontucht. Er was volgens de rechtbank geen sprake van dwang, maar van een gelijkwaardige relatie. Dat die zich afspeelde in een kliniek waar de man werd behandeld, ook door haar, doet volgens de rechtbank niet ter zake.

– het integrale vonnis

– advocaat Niek Heidanus bij Pauw en Witteman (na de uitspraak)

UPDATE – 22 SEPTEMBER 2009 – HOGER BEROEP

Voor het hof in Leeuwarden heeft justitie in hoger beroep een onvoorwaardelijke werkstraf van 150 uur geeist. De voorwaardelijke werkstraf (ook 150 uur) zoals nog in Groningen werd geeist doet geen recht, vindt justitie nu. Een straf moet iets van vergelding in zich dragen en dat doet een straf die je wel krijgt, maar niet hoeft uit te voeren in dit geval niet. Tijdens de zitting bijhet hof in Leeuwarden werden de standpunten zoals die voor de rechtbank in Groningen werden aangevoerd, min of meer herhaald.

Naast de werkstraf meent justitie dat de therapeute aan haar voormalige minnaar een schadevergoeding moet betalen van 3500 euro. Dit bij wijze van een voorschot. In Groningen vond justitie dit nog niet.

De uitspraak is op 6 oktober.