Het zit de 40-jarige Randy niet mee.

Hij is dit jaar 25 jaar actief in het criminele milieu.

Zijn ding: diefstallen, inbraken.

Er staan 21 veroordelingen op zijn naam.

Toen hij zijn 20-jarig jubileum vierde, werd hij op de lijst der veelplegers geplaatst.

Dan ben je een omgekeerde ere-burger van de stad Groningen.

 

Welkom, zeggen de rechters als Randy de zittingszaal betreedt, gevolgd door een gemoedelijk ‘u kent de gang van zaken‘.

Randy knikt.

Wat dacht je wat.

Hij komt al langer in rechtszalen dan deze rechters.

 

Randy heeft weer gestolen en het openbaar ministerie heeft nu voor hem het laatste redmiddel in petto: de veelplegersmaatregel isd, twee jaar.

De reclassering heeft dat ook geadviseerd: twee jaar maatwerk in de Grittenborgh, Hoogeveen.

Rechters: Wat vindt u van dat advies?

Randy, bescheiden: ‘Ik geloof niet dat ik iets heb in te brengen.’

Maar als ze het dan toch willen weten: ‘Niet mee eens. Ik zie er niet de meerwaarde van in.’

 

Het zit Randy niet mee, terwijl het eigenlijk heel goed met hem ging.

Hij zat al in de resocialisatie, de laatste fase richting eindstreep.

Twee bochten voor de finish.

In de staart van de woon-werk fase ging het fout.

 

Zelf zegt hij: ‘Nou ja, fout, fout. Het had met drugs of zo niets te maken. Ik werd betrapt op een poging tot het drinken van een glas bier.’

Ook was ongewenst bezoek gesignaleerd op zijn kamer.

Geen drugsdealers of anderszins.

Randy, glimlach: ‘Ik heb aantrekkelijke kennissen.’

 

Maar regels zijn regels.

Randy kreeg voor straf een time out.

Hij moest een week de resocialisatie uit.

Voor hem betekende dat letterlijk zonder iets de straat op.

 

Zijn advocaat, verontwaardigde stem: ‘En waar vraag je dan om? Juist ja, om moeilijkheden.’

 

Het duurde niet lang.

Bij Runnersworld in Groningen-zuid keilde hij een steen door de etalageruit en diefstalde hij honderd euro bijeen.

Bij Friendship in de binnenstad bedroeg de buit 10 euro en een handjevol telefoonkaarten. Bij kledingzaak Donna Marquant aan het Waagplein graaide hij een handvol muntgeld uit de kassa.

Toen werd Randy gearresteerd.

 

Hij was zo boos geweest dat hij bij de politie niets had willen zeggen en zijn recht op zwijgen had toegepast.

Zegt: ‘Op zich liep de arrestatie wel goed, maar ik moest mijn schoenen inleveren. En toen op sokken verder.’

Dat van die sokken, zonder schoenen, had hem vreselijk dwars gezeten.

 

Maar na drie dagen zwijgen legde hij bij de rechter-commissaris een bekentenis af.

Ja, hij had het gedaan, had hij gezegd.

Dat het ook zijn dna was op de plaatsen-delict, dat zou best wel kunnen kloppen als het NFI dat zegt.

Nee, niet goed.

Ja, stom.

 

Probleem met Randy is, zegt de reclasseringsmedewerkster, dat het dan weer heel goed met hem gaat, maar daarna altijd weer heel slecht.

De reclassering somt op: we hebben misluk-ervaringen en langdurige detentie-ervaringen, we hebben opname-ervaringen en diagnostiek-ervaringen. Aan het einde van de rit, zit Randy altijd weer op het beginpunt.

 

Randy zelf ziet wel een stijgende lijn in zijn leven, waarin hij moest meemaken hoe zijn vader verslaafd was en zijn vriendin werd vermoord.

Rechters: Hoe ziet u de toekomst?

Randy: ‘Moeilijke vraag. Moet ik daar antwoord op geven?’

Rechters, begripvol: Nee, dat hoeft niet.

Zij vragen dat wel (altijd), maar weten natuurlijk zelf ook hoe moeilijk het is in de toekomst te kijken.

 

De reclassering heeft nog wel hoop.

Randy is gemotiveerd.

Vorig jaar november heeft Randy de marathon volbracht.

En dat is gezien waar hij vandaan moest komen – zwaar verslaafd – een topprestatie van jewelste geweest.

 

De officier van justitie: ‘Marathonman op sokken. De complimenten.

Randy: ‘Dank u wel.’

De officier van justitie zegt dat Randy met een isd-maatregel kansen op een presenteerblaadje krijgt aangereikt. En als hij die kansen nu eens pakt en niet na 40 kilometer aan de kant gaat zitten opdat wij last van hem hebben, komt alles misschien nog goed.’

 

De advocaat ziet het anders.

Hij ziet die isd niet zitten, vrijblijvender alternatieven wel.

Randy is immers gemotiveerd.

Als zij toen niet om moeilijkheden hadden gevraagd, door hem een time out te geven, simpelweg omdat er een vriendinnetje bij hem op bezoek was geweest, dan was het misschien nu al goed met hem gegaan.

 

Maar met de finish in het zicht werd van Randy verwacht dat hij de laatste kilometer van de marathon nog even horden ging lopen.

Daarbij is hij jammerlijk gestruikeld.

Over stomme regeltjes.

 

Rob Zijlstra

 

 

UPDATE – uitspraak 6 april 2009

De rechtbank volgt bijna altijd het openbaar ministerie als die een isd-maatregel als strafeis op tafel legt. Zo ook in deze zaak.