Het is een bijzonder stel dat de rechtszaal binnen wandelt.
Cryson (36) uit Paramaribo die nu in Groningen woont en Rocky (35) uit Amsterdam.
Ze zijn kennissen van elkaar, geen vrienden.
De rechtbank heeft een hele middag voor hen uitgetrokken.

Rocky werd in 2001 al eens tot acht jaar gevangenisstraf veroordeeld en in 2007 tot drie jaar wegens gewapende overvallen.
Cryson deed het zo mogelijk nog gekker.
Hij kreeg op jonge leeftijd tbs en zat acht jaar een kliniek toen hij op een onbewaakt moment de benen nam.
Drie jaar lang wist hij uit handen te blijven van de politie.
In 2006 liep hij ergens tegen de lamp.

Eenmaal weer binnen werd hij direct onder handen genomen door psychiaters en psychologen.
Die stelden vast dat de drie voortvluchtige jaren hem goed hadden gedaan.
Cryson werd genezen verklaard en zijn tbs-status werd opgeheven.

Het ging wel weer mis.

In november vorig jaar gingen ze samen wat rondjes rijden in een auto.
Zo kwamen ze in Winsum terecht bij het bouwbedrijf Formido.
Rocky tegen de rechters: ‘Ik heb thuis in Amsterdam een dakterras. Ik wilde kijken of ze wat artikelen hadden die ik kon gebruiken.’

Rechters: ‘Nee.’
Rocky: ‘Nee. Via een zijdeur kwamen we in het magazijn. Toen zijn we doorgelopen naar een kantoortje.’
Rechters: ‘Want u had schulden.’
Rocky: ‘Ik had een baan in een callcenter. Ik verdiende 1100 euro en loste 250 euro per maand af.’
Rechters: ‘U kon dus wel een extraatje gebruiken.’

Rocky ontkent dat niet.
In het kantoortje werden ze overlopen door de Formido-baas en ze gingen er hollend vandoor met ongeveer 1500 euro uit kassa-lades.
Justitie denkt dat Rocky iets soortgelijks heeft gedaan in het kantoor van Martiniplaza in Groningen.
Daar verdween tijdens een voorstelling een geldkistje met kleingeld.
De dief liet een bloedspoortje achter.
Met het dna-profiel van Rocky.
Tja, heel gek vindt hij dat, want hij is nog nooit in Martiniplaza geweest.

In de kern, schrijft de reclassering, is Rocky een goeie vent, maar hij heeft wel wat hulp nodig om dat te blijven.
Rocky knikt, hij gaat zeker weten zijn afgebroken opleiding afmaken en dan gaat hij doen waar zijn hart ligt.

Rechter: ‘En dat is?’
Rocky: ‘Werken met kinderen met overgewicht.’

De officier van justitie eist tien maanden gevangenisstraf waarvan vijf voorwaardelijk.

Cryson was die dag met Rocky naar de bouwmarkt gegaan, maar stond vooral terecht voor iets heel anders: voor pogingen tot doodslag in 2008.
Eerst op zijn vriendin en daarna op de halve binnenstad van Groningen.

Hij was met haar naar Saturn geweest en in de auto kregen ze ruzie.
Toen zij op de A28 niet stopte, wat Cryson wel wilde, trok hij hard aan de handrem.
Tegen de rechters: ‘Tja, iedereen heeft wel eens ruzie. De een slaat dan met zijn vuist op tafel, de ander trekt aan de handrem.’

De auto slipt, spint en knalt tegen de vangrail.
Een buschauffeur moet vol in de remmen.

Een maand later gaat het nog gekker.
Cryson rijdt dan in Haren in een gestolen auto, had wat gedronken en cocaïne gesnoven. Agenten zien dat hij links richting aangeeft, maar rechts afslaat.
Ze geven het stopteken.
Dat is het begin van een dollemansrit.

Cryson stuitert door de winkelstraten van Haren en scheurt vervolgens via Glimmen naar de A28 waar hij eerst als spookrijder richting Assen rijdt, een afrit neemt en dan als spookrijder de andere kant op naar Groningen koerst.
Met veertien agenten en zwaailichten achter hem aan weet hij via het Julianaplein de binnenstad van Groningen te bereiken.

Daar dendert hij over de Vismarkt en de Grote Markt.
Uiteindelijk rijdt hij de Poelestraat in waar het op dat moment druk is.

Op de camerabeelden die in de rechtszaal worden getoond is te zien hoe het uitgaanspubliek wegspringt, hoe mensen elkaar wegtrekken.
Cryson komt een kilometer verderop buiten de diepenring tot stilstand tegen een geparkeerde auto.
Twee politieauto’s lopen bij de achtervolging forse schade op.
Een man doet aangifte omdat Cryson over diens schoenen zou zijn gereden.

De officier van justitie spreekt van een ‘verkeersfurie’.

Rechters: ‘U reed als een dolleman. Het had allemaal heel anders kunnen aflopen. En dan?’
Cryson: ‘Grote problemen.’
Rechters: ‘Dat mag je wel zeggen. Het halve politiekorps zat achter u aan.’
Cryson: ‘Ik heb het van kwaad tot erger gemaakt. Ik had in Haren gewoon moeten stoppen, dan had ik alleen een boete gekregen of zo.’

De officier van justitie zegt dat de verdachte het risico op de dood van anderen bewust heeft genomen. Hij eist twee jaar gevangenisstraf en een rijontzegging van vijf jaar. Betekent dat Cryson, die geen rijbewijs heeft, tot 2015 geen rijlessen kan nemen.

De advocaat probeert de scherpe kantjes er van af te halen.
Zegt dat van pogingen tot doodslag op de halve binnenstad geen sprake kan zijn. Probeert: ‘Wie door het rode licht rijdt, maakt zich ook niet schuldig aan pogingen tot doodslag, maar begaat een overtreding.’

Cryson grijpt het laatste woord dat hij krijgt aan om excuses te maken.
‘Aan die meneer van de Formido en aan de stad Groningen.’

Rob Zijlstra

UPDATE – 18 januari 2010 – uitspraken
Cryson heeft pech. Hij moet langer zitten dan de officier van justitie graag had gezien: 3,5 jaar gevangenisstraf en een rijontzegging van 5 jaar.  Rocky kan lachen, ondanks dat de rechtbank de diefstal bewezen acht: 4 maanden celstraf waarvan 2 voorwaardelijk.  Hij moet zich nu melden bij de reclassering die hem de komende twee jaar in de gaten gaat houden.