De helft van het jaar zit er bijna op en de strafsector van de Groninger rechtbank ligt goed op schema.
Jaarlijks velt de meervoudige strafkamer een oordeel over ongeveer 350 verdachten.
Ongeacht of de misdaad afneemt of stijgt.

Op dit moment werden 175 veroordelingen tegen even zoveel personen uitgesproken.
Elf verdachten kregen een volledige vrijspraak.
In 2009 werden over een heel jaar 22 van de 349 verdachten vrijgesproken.
Er zit lijn in.

Het aantal verdachten is tot nu toe wel iets hoger.
Komt vooral omdat er een paar grote zaken waren waarin bijvoorbeeld tien verdachten in een keer terechtstonden.

Wat opvalt, is dat de veelplegers op lijken te zijn.
Veelplegers kunnen een bijzonderde straf krijgen in de vorm van een maatregel (isd).
Dan gaan ze twee jaar achter slot en grendel, ook als ze maar één fiets of een leeg krat bier voor het statiegeld hebben gestolen.
De maatregel moet veelplegers uit de draaideur halen.

In 2008 werden 14 veelplegers tot de veelplegersmaatregel veroordeeld.
In 2009 waren het er 15.
Dit jaar tot nu toe nog maar 2.
Ze zijn natuurlijk niet echt op.
Grotere kans dat veelplegers anders dan vorig jaar en daarvoor nu even geen politie- en justitieprioriteit genieten.

Tammo, 45 jaar, zorgde dit jaar in z’n eentje voor een bijzonderheid in de straftoemeting.
Hij kreeg als hoofdstraf elektronisch toezicht opgelegd.
Dat gebeurt maar heel zelden.
En dat is nog niet alles.

Tammo is een Groninger.
Een echte Stadjer, zoals ze (we) dat in Groningen-stad zeggen.
Een Oosterparker.
Spreek uit als (Charlie) Parker.

Alles wat niet mag, heeft Tammo als eens geflikt.
Nou ja, bijna alles dan.
En altijd met de blote vuisten, altijd eerlijk, ja.
Er zijn maar weinig politiemensen in Groningen die hem niet kennen.
Tammo: ‘Dat is wel waar, ja.’

Zijn leven was lang een bende, een chaos, altijd gedoe, soms om niks.
Vorig jaar moest hij weer eens voor de politierechter verschijnen.
Dat leverde eerst de zoveelste gevangenisstraf op, maar gaandeweg een enkelbandje.

En dat, het bandje, leidde noodgedwongen tot structuur.
Niet alleen in de wanorde van zijn dagelijkse bestaan, maar ook in de kop.
Tammo kreeg er als dagbesteding een baantje in het bejaardentehuis bij.

En wat?
Harstikke prachtig.
Voor het eerst in zijn leven kreeg hij waardering.
Respect.
De bejaarden voor hem.
En hij zeker weten ook voor hen.

Tammo heeft, kortom, eindelijk zijn ding gevonden.
Voorwaarde voor het dragen van het enkelbandje is dat hij niet mag drinken.
Tammo kende tijden dat hij een krat bier per dag wegtikte.
Nu staat hij droog en dat bevalt hem beter dan ooit tevoren.

Maar toen werd het oud en nieuw en dus ontstond zoals de traditie in de wijk dat wil, gedoe met brandjes in de straat, met de jeugd, met de politie.
Tammo zou in die sferen een brandweerman hebben bedreigd.
En brandweermannen hebben belet een vuurtje op straat te blussen.
Met zijn grote mond en met een kapotgeslagen bierflesje in de rechterhand.

Tammo zegt dat dat van die grote bek wel klopt.
Maar met een kapot geslagen bierfles in de hand, een brandweerman bedreigen?
Nooit.
Never zou hij zoiets doen, never nooit niet.

Sowieso is het al raar dat die brandweerman pas op 19 januari aangifte deed.
Nadat de politie daar op had aangedrongen, omdat gesodemieter tegenover hulpverleners momenteel wel prioriteit heeft.
Er waren twee getuigen, ook brandweermannen.
Die werden – weer veel later – telefonisch gehoord.
Ook raar.

Tammo voelt zich kortom onschuldig.
Maar hij heeft een ander probleem, vertelt hij aan de rechters.
Over twee weken loopt de termijn af van het bandje.
En dan is de structuur ook weg.
En ligt de weg naar veel te veel bier weer helemaal open.
Is hij terug bij af.

Dus?
Nou ja, ik heb het niet gedaan, maar als het even kan, zegt Tammo (vrije vertaling), wil ik mijn enkelbandje wel behouden.
Dat wil hij wel voor de rest van zijn leven.
Voor de structuur en voor de bejaarden.
En ook voor de enkels zelf.
Hij heeft zwakke enkels en zo’n bandje biedt ook letterlijk wat steun.
Tammo zou wel twee bandjes willen.

De rechters zeiden dat ze goed over zijn zaak zullen nadenken en dat ze over twee weken uitspraak doen.
Dat deden ze.

Vrijspraak voor het beletten van het blussen van vuur door de brandweermannen.
Wel bewezen en schuldig: de verbale bedreiging.

Nu is het niet zo dat de gevangenissen vol met mannen zitten die verbaal bedreigend uit de slof zijn geschoten.
Vaker worden die verdachten voor maar heel eventjes aan het werk gezet.
Of niet eens.
De rechtbank kijkt bij het opleggen van straf – mits schuldig – niet alleen naar de ernst van de feiten, maar ook naar de omstandigheden van de verdachte.
De officier van justitie had een werkstraf van 120 uur geëist.
De rechters kwamen uiteindelijk voor de bedreiging uit op 60 uur.
En een jaar elektronisch toezicht met behulp van een (1) enkelbandje.

Tammo die zich onschuldig voelt, is blij met deze stevige veroordeling.
Hij mag zijn dagen nu blijven besteden in het bejaardencentrum.
Het strafrecht kan ook heel behulpzaam zijn.

En mocht u een keer lezen dat het aantal veroordelingen tot elektronisch toezicht in Groningen dit jaar ten opzichte van 2009 en 2008 met honderd procent is toegenomen, dan weet u hoe dat komt: Tammo.

Rob Zijlstra