Groningen is in de ban van overvallen.
Vooral de laatste maanden is het raak.

De politie heeft er een groot politieteam opgezet dat de jacht heeft geopend.
Met een speciaal team (Staf Groot en Bijzonder Optreden), 35 rechercheurs groot.

En dat is nog niet alles.
Een speciale website.
Ook sociale media zijn ingezet.
YouTube, Hyves, Twitter, Burgernet en E-mail@lert en Student@lert.
Geplaatste filmpjes van beveiligingscamera’s trekken tienduizenden kijkers.

Tips stromen binnen en de successen – aanhoudingen – worden met trots gemeld.
Voor de politie geldt dat als een overvaller wordt aangehouden, de overval is opgelost.
Justitie houdt zich dan even stil.
Wat ook niet van de daken wordt geschreeuwd is dat aangehouden verdachten via de achterdeur weer worden vrijgelaten.

Een van de eerste overvallen dit jaar in Groningen was die op supermarkt C1000 aan het Wielewaalplein in Groningen.
Dat was op 15 februari dit jaar.
Twaalf dagen later was het raak in het Drentse Rolde waar Albert Heijn aan de beurt was.

Bij beide overvallen werden gestolen rode auto’s gebruikt.
Type: Ford Escort.
Beide keren werden de auto’s na gedane zaken in brand gestoken.
Bij de C1000 bedroeg de buit 450 euro.
Bij de Albert Heijn 350 euro.

Beide keren waren er twee overvallers met bivakmutsen op.
Ze waren gewelddadig, sprongen boven op de transportband en schreeuwden om geld.
Ze zwaaiden met messen, dreigden met een ijzeren staaf en richtten een vuurwapen op het gezicht.
Zowel aan het Wielewaalplein als in Rolde riepen de overvallers: ‘Doe de la open’.

Ronnie (30) is in dit verhaal de verdachte.
Hij is veelpleger en was na 32 maanden gezeten te hebben net vrij toen de supermarkt in Groningen werd overvallen.

De rechters vragen hoe hij er nou tegen aankijkt.
Ronnie: ‘Heel bizar.’
Hij zegt: ‘Het plegen van overvallen ligt absoluut niet in mijn boekje.’
Ronnie zegt dat hij een flinke tik heeft gekregen van de beschuldigingen, dat hij er nog steeds wakker van ligt.
Zegt: ‘Hoe ik in dit plaatsje terecht ben gekomen, is mij een raadsel.’

Kortom: Ronnie ontkent.
Hij bekent wel een eenvoudige diefstal in Sappemeer, een ding uit een leegstaande loods.
Dat had hij niet gedaan, maar hij was er wel bij geweest.
Zegt: ‘Klaar.’
Wat de overvallen betreft: hij denkt dat hij er is ingeluisd.

Na zijn laatste detentie belandde hij bij Vast & Verder, de opvang van het Leger des Heils.
Het was daar één grote criminele bende, zegt Ronnie.
Hij noemt een naam.
Floris.
‘Die heeft mij al eens eerder dingen in de schoenen geschoven.’

Als de rechters halverwege de zitting een brief voorlezen waarin een slachtoffer, een caissière, vertelt hoe ze de overval heeft beleefd, wordt hij emotioneel.

Ze had geschreeuwd, panisch van angst.
Ze dacht dat ze haar zouden doodschieten.
Maanden lang had ze op een matras op de kamer van haar ouders geslapen.
Toen ze op 4 mei de Damschreeuwer hoorde schreeuwen, kreeg ze een paniekaanval.
Ze schreef dat in haar hoofd een soort oorlog aan de gang is, hoe kleine mannetjes steeds roepen ‘overval, overval’ en dat ze dat niet kan stoppen.
Ze heeft professionele hulp, kan niet slapen is en is heel erg moe.

Ronnie onderbreekt de rechter.
Hij zegt: ‘Ik heb hier heel veel moeite mee. Ik vind dit zo erg.’
De rechter: ‘Ik doe dit niet voor u, maar voor het slachtoffer.’

Die Floris zat ook bij Vast & Verder.
Het is ook Floris die aan de politie vertelt dat Ronnie iets te maken heeft met het Wielewaalplen en Rolde.
Floris was zelf ook verdachte geweest in deze zaken, maar werd in juni dit jaar door de rechtbank vrijgesproken.

De politie gaat na de tip van Floris op bezoek bij het Leger des Heils en vindt het nodige op kamers van bewoners die vast zaten en verder moeten.
Achter de kachel van Ronnie lag een balletjespistool dat net echt leek.
Op zijn kamer werd ook een laptop gevonden en de hoes van een tennisracket.
Bij Floris een navigatiesysteem (gekocht).
Bij Jaap een tennisracket en een autoradio.
Bij Ralf werphengels.

Al die spullen komen uit de twee gestolen rode auto’s die kort na de overvallen in brand werden gestoken.
De laptop is onderzocht.
Het geheugen op de harde schijf verraadde dat er eind februari met zoektermen was gezocht naar nieuwsberichten over de overvallen in Groningen en Rolde.

In de kamer van Ronnie hing ook een blauwe trui.
Die blauwe trui leek op een blauwe trui die een van de overvallers droeg.
Ronnie ziet er zijn onschuld in.
Zegt: ‘Die trui is mij veel te klein, maar op beelden past de trui de overvaller.’

Op de transportband bij de C1000 is een schoenspoor aangetroffen.
Het spoor zou van een schoen van Ronnie kunnen zijn.
Zou.

Ronnie zegt dat hij zich realiseert dat ‘het er steeds net tegenaan hangt’.
Net.
Want: ‘Ik ben geen overvaller.’

En toen gebeurden er ineens hele rare dingen tijdens de zitting.
Er bleken twee getuigen te zijn die op verzoek van Ronnie en zijn advocaat nog moesten worden gehoord.
Eentje verblijft op Aruba, de ander in Hoek van Holland.
Aruba zou iets kunnen verklaren over die werphengels.
Hoek van Holland over de laptop.

De officier van justitie ziet daar wel belang in voor de verdediging en vindt het prima dat de strafzaak daarom wordt aangehouden (stilgelegd om over een paar maanden verder te gaan).
De officier van justitie zou dan graag van de gelegenheid gebruik maken nog wat extra onderzoekshandelingen te laten verrichten.

De rechtbank gaat er mee akkoord en draagt justitie op ook nog een fotoconfrontatie uit te voeren.
Ronnie knikt, hij vindt het allemaal prima.

Dan wordt het stil in de rechtszaal.
De rechters kijken naar de advocaat.
Die zegt niets.
De rechters herhalen dat ze nadrukkelijk naar de verdediging kijken.
De advocaat zegt nog steeds niets.
Dan gaat de officier van justitie staan en zegt dat Ronnie in onmiddellijke vrijheid gesteld moet worden.

Ronnie zit niet vast vanwege de overvallen.
Het gerechtshof in Leeuwarden had zijn voorlopige hechtenis opgeheven.
Hij mocht de strafzaak van hof in vrijheid afwachten.
Maar toen werd hij gepakt voor die diefstal in Sappemeer die hij niet had gedaan, maar waar hij wel bij was geweest.
Vanwege deze diefstal zat hij nu drie maanden vast.

De officier van justitie: ‘Artikel 67a, lid 3.’
Vrij vertaald: wanneer de voorlopige hechtenis langer dreigt te duren dan de te verwachten straf die eventueel zal worden opgelegd, moet de verdachte in vrijheid worden gesteld. Anders zit je te lang.

De advocaat is het er niet mee eens.
De rechters zeggen dat het niet gekker moet worden.
De advocaat vraagt hoe het zit met de kosten van het horen van een getuige op Aruba.
De rechters zeggen dat de advocaat dat zelf moet uitzoeken.
De advocaat zegt dat ze reclasseringstoezicht wil voor Ronnie.
De rechters zeggen dat dat in dit stadium van het strafproces helemaal niet kan, dat een advocaat dat behoort te weten.

De rechters zeggen tegen de advocaat: ‘Het is uw taak de belangen van uw cliënt te behartigen. En waar u op dit moment mee bezig bent, heeft daar niets mee te maken.’

Ronnie zegt desgevraagd er geen bezwaar tegen te hebben dat hij per direct de gevangenis mag verlaten.
Hij is zichtbaar verrast.

En zo kon het gebeuren dat Ronnie, nog altijd verdacht van twee gewapende overvallen, dankzij een eenvoudige diefstal en de wet weer op vrije voeten is.

Rob Zijlstra

.

artikel 67a lid 3

UPDATE – 15 september 2011 – voortzetting
Als vrij man kwam Ronnie vandaag naar de rechtbank om de voortzetting van zijn strafzaak bij te wonen. Als vrij man verliet hij het gerechtsgebouw ook weer, maar nu wel met een strafeis van 5 jaar aan de broek. De officier van justitie zegt dat de overvallen op de C1000 en de Albert Heijn door twee mannen zijn gepleegd. Een van hen was Ronnie. De losse bewijsstukken zijn dun, maar tel je alles bij elkaar op dan is er voldoende voor een stevige veroordeling, zei de officier van justitie. Ronnie bleef ontkennen. Op 29 september doet de rechtbank uitspraak.

UPDATE – 29 september 2011 – uitspraak
De rechtbank heeft Ronnie vrijgesproken van de twee overvallen. Onvoldoende bewijs, zo luidde het voor hem bevrijdende oordeel. Wel kreeg hij vier maanden celstraf opgelegd voor een woninginbraak in Sappemeer.

–  het vonnis met daarin de motivatie van de rechtbank volgt.