Over de grootste boeven worden boeken geschreven en films en documentaires gemaakt.
De scharrelaars moeten het doen met kleine stukjes in de krant.

Dat de groten in de spotlights staan en de kleinen over het hoofd worden gezien, is natuurlijk onrechtvaardig.
Want de kleine boef is wel verantwoordelijk voor het leeuwendeel van alles wat wij onder criminaliteit scharen.
Misschien wel voor meer dan negentig procent.
Zij doen er dus wel degelijk toe.

Een van hen is Johan, 31 jaar geleden geboren in Almelo, maar nu zonder vaste woon- en verblijfplaats.
Ja, hij zit vast in de gevangenis, maar dat is tijdelijk.
Johan zit al jaren tijdelijk in de gevangenis.
Hij lijkt een beetje op zo’n new kid, met stekeltjeshaar en een matje in de nek, klein snorretje.

Zijn misdaden zijn het altijd net niet.
Daarom zit hij nooit lang vast.
De medewerkster van de reclassering schetst het probleem: tijdens detentie gaat het altijd goed met hem en is hij gemotiveerd, maar eenmaal weer buiten is hij in no time terug bij af.
Hij heeft alleen criminele vrienden en moeite met lezen en schrijven.
Ook daarom.

Op 18 januari dit jaar liep een medewerker van TNT op straat post te bezorgen.
Ineens zag deze man iets geks en belde de politie.
Zei: ‘Er klopt hier iets niet.’

De postbezorger had een man langs een regenpijp omhoog zien klimmen, naar de eerste verdieping van een studentenpand in Groningen.
Hij zag hoe de klauteraar vanaf het balkon een krat bier liet zakken en hoe twee andere mannen op de grond dat aanpakten.

De politie reed – want ook niet gek – naar de dichtstbijzijnde vestiging van Albert Heijn.
En ja hoor, daar stonden drie mannen die voldeden aan de signalementen die de postbode had doorgegeven.
De klimmer en Johan met zijn broer.
Ze stonden daar bier te drinken.
Noodgedwongen, want het doel van de klimpartij langs de regenpijp was om het krat in te leveren voor statiegeld.
En dan moeten de flesjes leeg.

De officier van justitie zegt dat Johan zich schuldig heeft gemaakt aan diefstal en heling.
Diefstal van het krat en heling van een flesje bier.
Immers, het flesje bier dat hij aan het leegdrinken was, was afkomstig van diefstal.

Verder werd Johan beticht van witwassen van een Merida Crossfire 8500.
Dat is een herenfiets.

Johan ontkent.
Hij zegt dat hij met verbazing had staan kijken toen zijn vriend in de regenpijp klom.
Hij had nog geprobeerd hem tegen te houden, maar tevergeefs.
Wat hij bij de Albert Heijn deed?
‘Boodschappen doen.’

Rechters: ‘Klinkt wat raar, witwassen van een herenfiets, maar hoe zit dat dan?
Johan: ‘Het was mijn fiets. Het was een eerlijke fiets die ik had geruild tegen een damesfiets.’

Rechters: ‘Er zat geen slot op. En een fiets zonder slot in Groningen is verdacht.’
Johan: ‘Als het geen eerlijke fiets was, had ik niet geruild, want ik wil geen gedonder.’
Rechters: ‘De fiets was gestolen.’

De reclassering zegt dat alles is geprobeerd om hem op het rechte pad te krijgen.
Maar omdat dat nog nooit is gelukt, is nu geadviseerd Johan de veelplegersmaatregel ISD op te leggen.
Als het tegenzit, zit hij vanwege een krat bier, één flesje daaruit en een fiets twee jaar vast in gevangenis de Grittenborgh in Hoogeveen.
De officier van justitie neemt het advies over.

Rechters: ‘U schrikt daar van?’
Johan: ‘Ja.’
Hij wil niet naar de Grittenborgh.
Zijn broer is daar onlangs in een cel overleden.

Na Johan komt Ronnie (40).
Ronnie is zo mogelijk een nog grotere kleine boef.
Momenteel is zijn specialisme het verwijderen van anti-diefstalstrips op dure laptops bij de MediaMarkt.
Dat doet hij met de vingers.
Dat is heel eenvoudig, zegt hij tegen de rechters.

Nadat hij strips heeft verwijderd, stoppen anderen de laptops in een tas en een voor een wandelen ze dan naar buiten.

Nu zijn ze ook bij de MediaMarkt niet gek en hebben ze camera’s zat: alles was opgenomen.
Op 24 september bij de vestiging in Groningen, vier dagen later in Leeuwarden.

Ronnie ontkent het niet.
Zegt dat hij het deed onder bedreiging van wapens en zo.
Door wie?
Door de Bolle, bij wie hij drugsschulden heeft.
Door voor hem te stelen, lost hij schulden in.
Nee, niet goed natuurlijk.
Hij is er ook zat van, van zijn criminele leven.
Wil kappen.
En wat nou zo mooi uitkomt, is dat hij op dit moment supergemotiveerd is om dat te doen.

Dat hij dat is, moeten de rechters weten, komt door zijn zoontje.
Zijn zoontje zit momenteel vast, als verdachte van gewapende overvallen in Groningen.
Zegt: ‘Als ik ISD krijg, wordt mijn motivatie doodgeknuppeld. Dan word ik boos, want dan zit ik twee jaar vast en dan heb ik geen grip op mijn zoon. En juist nu moet ik er voor hem zijn.’

De officier van justitie eist inderdaad wat hij al voelde aankomen: twee jaar ISD.

Ik kijk naar Ronnie die profvoetballer had kunnen worden en het net niet werd.
Toen kwamen de drugs.

Ruim drie jaar geleden, in juni 2007, zat hij ook in zittingszaal 14, op dezelfde stoel, naast dezelfde advocaat.
Hij zei toen, samengevat, tegen de rechters: ‘Ik heb lang genoeg lopen aankloten. Ik ben bijna 37 en het kan zo niet langer. Toen ik werd aangehouden, was ik samen met mijn zoontje. Ik zag hoeveel verdriet hij had, hoeveel impact het had. Hij zei, pa, je moet veranderen. Ik wil er zijn voor mijn zoon.’

Ja, over Ronnie zou je misschien ooit een boek kunnen schrijven.

Rob Zijlstra

.

artikelen wetboek van strafrecht
diefstal – heling – witwassen

extra
het verhaal van Ronnie in juni 2007

veelplegersmaatregel ISD

.

UPDATE – 24 maart 2011 – uitspraken
Johan wil niet, maar moet wel: de rechtbank heeft hem veroordeeld tot de veelplegersmaatregel ISD (2 jaar). Ook Ronnie moet. Hij kreeg eveneens de ISD-maatregel opgelegd. Met deze twee vonnissen staat het aantal ISD-veroordelingen dit jaar op 4. Dat is net zoveel als in heel 2010.