Waar is van iets dat zo is, te zeggen dat het zo is, en van iets dat niet zo is, te zeggen dat het niet zo is.
Dat zegt Aristoteles over de waarheid.

Ruud, Frans en Karel spraken donderdag in de rechtszaal in de geest van die ouwe Griek, maar dan wel ieder voor zich.

Op 10 november vorig jaar werd in Stadskanaal, even na tien uur (sluitingstijd), café Chaplin overvallen.
De 32-jarige medewerker werd geschopt en bedreigd.
De twee overvallers eisten geld en gingen er met een onbekende hoeveelheid euro’s vandoor, zo meldt de politie en vervolgens staat dat ook zo in de krant.
Een politiewoordvoerder weet nog te melden dat de medewerker behoorlijk overdonderd is.
‘Het heeft een grote impact.’

Het bericht in de krant klopt op dat moment wel, maar de waarheid is het niet.

De overdonderde medewerker van het café is Karel (32).
Hij belt direct nadat de overvallers zijn gevlucht de politie en doet aangifte.
De zaak wordt in Stadskanaal hoog opgenomen: er komt een onderzoek.

Dat levert aanvankelijk niets op.
Na een week of drie ruikt de politie een luchtje.
De telefoon van Karel werd nog eens goed bekeken en toen begon het te stinken.

Kort voor de overval was er op het toestel van Karel een sms-bericht binnengekomen met de tekst: ‘We komen er aan.’
Even daarvoor had Karel zelf een berichtje verstuurd: ‘Ik ben bijna klaar.’
Als hij hiermee wordt geconfronteerd, vertelt Karel dat wat was, niet zo is.

De rechters: ‘U wist dat u zou worden overvallen, want het was een opzetje.’
Karel knikt.
Zo is het.
Hij vertelt dat hij bezoek had gekregen van Ruud en Frans.
Hij kende die jongens wel vanuit het café, want soms kwamen ze daar.
Aan tafel hadden Ruud en Frans tegen hem gezegd dat ze van plan waren café Chaplin te overvallen.
Of hij mee wilde doen?
Dan zouden ze een wapen meenemen en dan doen alsof.
Karel stemt met het plan in.

De rechters: ‘U werkte daar al lange tijd. Waarom doet u dan zoiets?’
Karel zegt dat hij eerst dacht dat Ruud en Frans een grapje maakten.
En daarna dat hij bang was voor die twee.
Vooral voor Ruud met zijn gewelddadige reputatie.
En dat Frans’ armen dikker zijn dan zijn bovenbenen.
Karel zegt dat hij zich geïntimideerd voelde.
Daarom.

Frans (24) zegt dat het zo is, zij het dat het qua waarheid net een tikkeltje anders is gegaan.
Het is zo dat hij samen met Ruud op bezoek was geweest bij Karel en dat ze hadden gesproken over hoe ze het zouden gaan doen.
Frans zegt dat het niet zo is dat Karel is geïntimideerd.
‘Hij wilde gewoon meewerken.’

Frans vertelt dat hij kort voor de nepoverval in opdracht van Ruud een sms-bericht naar Karel stuurde met de mededeling dat ze er aan kwamen.
Dat Karel de deur had geopend en dat hij Karel op de grond had gelegd.
‘Niet met geweld, want dat hoefde immers niet.’

Rechters: ‘U had het wapen.’
Frans: ‘Een gaspistool. Met het oog op de camera’s moest het echt lijken.’

Rechters: ‘Wat was uw rol?’
Frans: ‘Ik ben bij Karel gebleven, Ruud heeft op aanwijzingen van Karel het geld gepakt.’

De buit, 2.450 euro, wordt met de kassalade (kassa-lade) meegenomen in een plunjebaal van het leger.
Frans vertelt dat hij 600 euro heeft gekregen.
De lege lade is met de kleding en schoenen die ze droegen in het kanaal gegooid.
Op aanwijzing van Frans halen duikers het spul later weer boven water.

Naast Frans zit Ruud (31) en die is niet van plan te zeggen dat het zo is.
Hij zegt: ‘Ik heb er niets mee te maken. Ik zat op het moment van die overval te gamen, bij mijn vriendin.’

De rechters: ‘U ontkent. Waarom zouden twee mensen zeggen dat u er wel bij was. Hebben ze een vreselijke hekel aan u?
Ruud: ‘Geen flauw idee.’

Ruud zou bovendien een alibi hebben.
Hij was dus online aan het gamen en zijn medespeler kan bevestigen dat hij rond tien uur die avond bezig was.
En zijn vriendin ontkent, wat Frans beweert, dat de buit bij haar thuis is verdeeld.
Daar weet zij niets van en waar je geen kennis van draagt, kan moeilijk waar zijn.

De officier van justitie zegt dat hij niet gelooft dat Ruud de waarheid spreekt.
En dat hij hem dat fors kwalijk neemt.
Dat Ruud al eens tot zes jaar is veroordeeld en maar gewelddadig blijft.
‘Ik eis vijftien maanden gevangenisstraf.’

Frans krijgt een aparte behandeling.
Frans is in Afghanistan geweest waar hij bermbommen moest ruimen.
Daarbij zijn collega’s en vrienden van hem omgekomen.
Terug in Nederland ging het niet goed en dat is nog steeds zo.
Defensie heeft hem afgeschreven vanwege een posttraumatische stressstoornis. Behandeling is zeer gewenst, luidt het advies.

Frans zegt dat hij zich schaamt.
Voor de koningin.
Hij heeft de eed afgelegd en dan doet hij dit.

De officier van justitie eist 360 dagen waarvan 241 voorwaardelijk.
Betekent dat als de rechtbank over twee weken uitspraak doet, hij zijn straf heeft uitgezeten zodat behandeling direct kan beginnen.

Karel.
Hij is niet medeplichtig, maar medepleger, zegt de officier van justitie.
Dat hij niet heeft gedeeld in de buit, is zijn eigen schuld.
Had hij maar betere afspraken moeten maken.
Eis: een taakstraf van 240 uur.

Over twee weken zal de rechtbank zeggen wat wel en wat niet zo is.
En dat moet dan de waarheid zijn van de gelogen overval op café Chaplin in Stadskanaal.
Voor zolang die duurt.

Rob Zijlstra

.

artikelen wetboek van strafrecht
diefstal – verduistering – valse aangifte – wapenbezit

.

UPDATE – 7 april 2011 – uitspraken
Ruud is veroordeeld tot vijftien maanden celstraf (conform). De rechtbank vindt zijn verklaringen niet en die van de twee medeverdachten wel geloofwaardig. Dat Ruud die avond aan het gamen was, moge zo zijn, uit niets kan worden opgemaakt tot hoe laat. Hij kan er dus zijn geweest, aldus de rechters.
Frans heeft een gevangenisstraf opgelegd gekregen van 306 dagen waarvan 241 voorwaardelijk. Dat betekent dat hij vandaag de gevangenis mag verlaten op opgenomen te worden.
Karel tot slot:  een werkstraf van 240 uur. Hij is medepleger en dat hij niet heeft gedeeld aan de buit, maakt niet uit.