Johan (47) zit geen moment stil.
Hij frummelt met papieren zakdoekjes, maakt figuurtjes van een elastiekje, krabbelt aan schouders en benen en veegt dan weer een of ander pluisje, alsof het een eng beestje is, van het tafelblad.
Roept een keer luid dat hij een verschrikkelijke hekel heeft aan Willem die ‘mijn leven ruïneert’.

Willem (41) zit naast hem in de verdachtenbank en zegt niet zo veel.
Hij zegt wel dat hij niets heeft gedaan.

Johan en Willem zijn mannen die de het klappen van de zweep kennen.
Al heel veel jaren – sinds de jaren tachtig – draait het in het jachtige leven dat ze leven om één ding: cocaïne.
Beiden hebben forse strafbladen.
Johan: ‘Ja, tot aan Tokio.’

In de nacht van zaterdag 26 op zondag 27 juni vorig jaar zijn ze zelf de witte slopers.
Dat beweert het openbaar ministerie.

In die nacht proberen ze Friso dood te slaan en niet zo’n beetje ook.
Johan en Willem hebben daar, naar hun maatstaven, een goede reden voor.
Ze hebben de bankpas van Friso, maar nog niet zijn pincode.
En die willen ze wel.

Friso denkt terwijl de twee verdachten bezig zijn hem af te rossen: wat ze ook doen, de pincode geef ik niet. Als ik die wel geef, maken ze me toch ook dood.
Friso ziet nog één uitweg.
Hij doet net alsof hij al dood is.
Misschien dat ze dan ophouden.

En jawel, maar heel aangenaam moet dat niet zijn geweest.
Want terwijl hij daar levenloos ligt te doen, hoort hij Johan en Willem praten wat ze nu met zijn lijk aanmoeten.
Begraven?
Ergens verstoppen?
Uiteindelijk besluiten ze hem van de trap te kieperen en op straat te gooien.
Niet lang daarna komt er bij de politie het bericht binnen dat er een zwaar gewonde man op straat is gevonden.

Johan: ‘Klopt. Er is dus wel iets gebeurd. Ik heb hem van de trap gegooid. Er was allemaal bloed en ik was bang dat het bloed op mijn meubeltjes zou komen. En ik heb hem ook een paar klappen gegeven. Hij gilde zo vreselijk. Ik zei ‘bek houden, ik heb buren’, maar hij bleef maar gillen. Ik dacht, ik heb een strafblad van hier tot Tokio, straks komt de politie met een paar van die jonge broekies en dan schieten ze me neer. Dacht toen dus, ik gooi hem naar buiten. ’t Is verschrikkelijk, maar je moet nu eenmaal keuzes maken.’

Willem: ‘Ik lag op de bank, kreeg een flash en heb er niets van meegekregen.’
Johan: ‘Ik heb gezien dat Willem met hem bezig was.’

Willem: ‘Ik heb nog geroepen ‘kappen nou’ en ik heb geprobeerd hen uit elkaar te halen.’
Johan: ‘Ik heb een zo’n hekel aan die man daar.’

Willem: ‘Ik ben weggegaan.’
Johan: ‘Ik ga toch niet iemand beroven in mijn eigen huis? Dat is toch niet logisch?’

Johan en Willem ontmoeten Friso op die mooie zomeravond op de Vismarkt, bij de Albert Heijn.
Friso drinkt bier met het groepje daklozen dat daar graag rondhangt.
Hij koopt broodjes en blikjes voor ze.
Johan en Willem nodigen hem uit mee te gaan, om samen bij Johan thuis cocaïne te roken.
Friso, die op dat moment al 36 uur op de been is, vindt dat een mooi idee.
Ze rijden op de fiets langs een pinautomaat waar Friso net doet alsof hij geld opneemt. In werkelijkheid checkt hij alleen het saldo.

Johan en Willem denken: die man heeft geld, hij gaat de cocaïne dus ook betalen.
Thuis bij Johan wordt de dealer gebeld.
Ze willen voor vierhonderd euro tien gram.
Dan blijkt dat Friso geen geld heeft.

Friso wordt die zondag in het ziekenhuis door de politie gehoord.
Daar vertelt hij over een kleine en een grote man die hem op de Vismarkt hadden uitgenodigd om samen cocaïne te roken.
Nee, hij kent die mannen niet.

De politie bekijkt de beelden van de camera’s van Albert Heijn en zien hoe Friso met twee mannen wegfietst.
De politie, die het klappen van de zweep heus ook wel kent, ziet: dat zijn onze Johan en onze Willem.

De officier van justitie vertelt een naar verhaal.
In het ziekenhuis wordt vastgesteld dat Friso niet alleen een hersenschudding heeft, maar ook gebroken oogkassen, gebroken neus, gebroken kaak, dat hij tanden mist en dat er snijwonden op zijn buik zitten, niet diep, maar wel lang.
En op zijn arm en rond de pols zijn ernstige brandwonden geconstateerd.
Tijdens het slaan en schoppen had Friso een plastic vuilniszak om het hoofd die rond de keel was dichtgesnoerd.

De officier van justitie: ‘Om de pincode te ontfutselen, hebben ze hem gemarteld. Toen ze de pincode niet kregen, hebben ze hem van de trap gekieperd en voor dood op straat gegooid.’

Johan is onderzocht in het Pieter Baancentrum, maar werkte niet mee met het oog op een mogelijke tbs.
Zijn moeder had gezegd dat het Johan als kind aan niets heeft ontbroken, behalve aan grenzen.
Johan: ‘Ik neem het haar niet kwalijk.’
Het Pieter Baancentrum concludeerde dat er iets aan de hand is met Johan, maar wat is de vraag gebleven.

Willem had het eigenlijk voor zijn doen best voor elkaar.
Huisje, boompje en een vriendin die de dochter is van zijn baas.
Hij kan dus zo aan het werk.

De advocaten zeggen dat de verklaringen van het slachtoffer met terughoudendheid moeten worden bezien, omdat Friso immers al 36 uur drinkend en drugsgebruikend op de been was wat zou kunnen leiden tot onbetrouwbare herinneringen.
De officier van justitie zegt dat de kleurenfoto’s van de verwondingen van Friso in het strafdossier schokkend zijn.
En Johan en Willem gewetenloos.

Johan hoort zes jaar gevangenisstraf eisen.
Willem vijf jaar.

Johan: ‘Wat? Ik nog meer dan hem?’

Rob Zijlstra

.

artikelen wetboek van strafrecht
diefstal met geweld – afpersing – de poging

.

UPDATE – 21 april 2011 – uitspraken
Johan en Willem zijn beiden veroordeeld tot 5 jaar celstraf.  Het verhaal van Willem noemen de rechters ongeloofwaardig. Wie wat precies heeft gedaan, is niet relevant: het is samen uit, samen thuis. Eigenlijk hadden de rechters aan beiden 6 jaar willen opleggen. Omdat de twee licht verminderd toerekeningsvatbaar zijn, werd het 5 jaar. De rechters spraken van schokkende feiten.

DE VONNISSEN – volgen

.

.

.

.