Het komt voor dat mensen mij na afloop van een strafzaak aanschieten en dan vragen wat mijn rol in het geheel is.
Ik zeg dan altijd dat ik van de krant ben en stukjes schrijf.
Tijdens de zitting had ze tegen de rechters geroepen dat ze de moeder is van de verdachte.
Of ze ook iets mocht zeggen?
Dat mocht niet van de rechters.
Toen de zitting ten einde was, vroeg ze wat ik daar deed.
Ik zei wat ik altijd zeg.
Daar was de moeder niet blij mee.
Want, zei ze, stukjes in de krant zijn altijd zo negatief.
Terwijl er ook een ander verhaal valt te vertellen.
Ik antwoordde dat ik dat weet, dat achter ieder verhaal weer een ander verhaal schuilgaat.
Maar dat ik mij baseer op wat er tijdens de rechtszaak wordt gezegd.
Anders kan ik wel bezig blijven.
Ze zei: ‘Maar u schrijft wel over mijn zoon en dus ook over mij en ons gezin. U kunt met uw stukjes veel kapot maken.’
Ik zei dat ik mij daarvan bewust ben.
Toen gaven we elkaar de hand en wenste ik de moeder van de verdachte sterkte.
Zij: ‘Maak er maar een positief stukje van.
De zoon van de moeder staat terecht omdat hij wordt verdacht van vier straatroven in Groningen.
Op het Heerdenpad, tussen de Gerrit Krolbrug en de wijk Beijum – beroofde hij in de nacht drie fietsende vrouwen.
De vrouw die zich verzette, werd met een wapen hard in het gezicht geslagen.
De verwondingen zijn in de rechtszaal nog zichtbaar.
De anderen hoefden alleen maar in de loop van het wapen te kijken.
De eerste overval, op 7 juli, leverde een hoop pasjes op, een rode mobiele telefoon van Samsung en zeven euro aan contanten.
Omdat zeven euro te weinig was, werd een uurtje later op dezelfde plek een tweede vrouw beroofd, de vrouw die zich verzette.
Twee dagen later was het opnieuw raak.
Weer veel pasjes, een waardebon van IciParis, een iPad2, dertig euro en nog een Samsung-telefoon.
’s Middags werd in de binnenstad van Groningen een bruine tas uit de handen van een oudere vrouw gegraaid.
Er zat 88 euro in.
De vrouw was gevallen en brak daarbij haar linkerarm.
Kortom, het gaat om heftige berovingen.
Hajo zou je een klassieke straatrover kunnen noemen.
Hij stelde zich, zoals struikrovers dat in de Middeleeuwen al deden, verdekt op in het gewas, wachtte op een geschikt slachtoffer (vrouw) en sprong dan plots tevoorschijn.
Het motief is inmiddels ook klassiek: geld voor drugs.
Op andere punten wijkt Hajo niet af van de gemiddelde straatrover.
Jong, want 21 jaar.
Toen hij het deed, dacht hij er niet bij na (‘ik was me van geen kwaad bewust’).
En nu hij vastzit, opgesloten, heeft hij spijt.
Straatrovers krijgen altijd spijt.
De manier waarop hij tegen de lamp liep, is van vandaag de dag.
Hij maakte mobiele telefoons buit.
En mobiele telefoons zijn, geachte straatrovers, altijd te traceren, ook als jullie er een andere simkaart in doen.
Gestolen telefoons gaan op de tap en zo gebeurde het dat de politie al snel bij Hajo voor de deur stond.
Achter de deur lag her en der de buit.
Op het contante geld en de iPad2 na. Die had hij verpatst voor 200 euro.
In de rechtszaal geeft Hajo alles ruiterlijk toe.
Het wapen had hij een paar jaar geleden in Leer, Duitsland, gekocht, in zo’n winkel waar je die dingen gewoon kunt kopen.
Hij had het wapen gekocht om er mee op schijfjes te schieten, niet met de intentie om er mensen mee te beroven.
Hij had nog een snackbar willen overvallen, maar toen hij naar binnen wilde gaan, bleek de zaak gesloten.
Eigenlijk had het goed moeten gaan met Hajo.
Op school – het Rölingcollege volgens zijn profiel op Facebook – deed hij het goed, want leren is voor Hajo geen probleem.
En hij was goed in sport, zo goed dat hij een talentvol basketballer was met uitzicht op een professionele topcarrière.
Wanneer ik zijn naam noem, zegt de collega van de sportredactie: een basketballer.
En dat hij een hele grote had kunnen worden.
Maar een hardnekkige blessure deed hem eerst aan de zijlijn belanden en toen in de goot.
Daar lagen de drugs.
De laatste jaren had hij per maand 2500 euro nodig om zich staande te houden.
Hajo bleef scoren.
Om te overleven betaalde hij niets.
Hij verdiende geld door mensen via het internet op te lichten.
Op websites die waarschuwen voor oplichters, duikt zijn naam nog steeds op.
Hij had ook een tijdje werk, maar al snel kon hij arbeid en verslaving niet meer combineren.
Hij zat al eens in een afkickkliniek.
Na ruim twee maanden haakte hij af.
Tegen de rechters: ‘In de kliniek werd gedeald. Dan is het vrij lastig om er van af te blijven.’
Zijn moeder had tijdens de zitting tegen de rechters willen zeggen dat de hulpverlening haar zoon heeft laten vallen, dat de hulpverlening heeft gefaald.
Maar dat mocht dus niet.
De officier van justitie prijst Hajo omdat hij volledig opening van zaken geeft en omdat hij zijn verantwoordelijkheid neemt.
Hij wil, hoewel hij dat niet kan, de slachtoffers schadeloos stellen.
De officier van justitie zegt dat het leven van Hajo na die blessure een dramatische wending heeft genomen.
Een van de slachtoffers had gezegd dat zij geen wrok koestert, maar juist medelijden heeft met de dader.
De officier van justitie zegt dat de weg naar het goede, de terugweg, begint met een afstraffing.
Dat moet een gevangenisstraf van vier jaar en zes maanden wezen.
Hajo schrikt van de strafeis.
Hij zegt dat hij wel een lagere straf wil, in de hoop dat de slachtoffers het daar dan mee eens zijn.
Ik begrijp de moeder van de verdachte wel.
Rob Zijlstra
• voor de nachtrust bestemde tijd
UPDATE – 3 november 2011 – uitspraak
Hajo is veroordeeld tot drie jaar celstraf waarvan een jaar voorwaardelijk. Fors lager dus dan de eis. De rechtbank zegt bij het bepalen van de hoogte van de straf rekening te hebben gehouden met de nog jeugdige leeftijd van de verdachte, met het feit dat hij nooit eerder is veroordeeld en omdat hij verantwoordeljkheid neemt.
Moeder was er ook. Ze zei: en nu moet hij het zelf doen.
.
zittingszaal 14 | 2004 - 2022 
Prachtig beschreven Rob. Ik snap die moeder na het lezen van dit stuk ook!
Los van het feit dat deze moeder niet wil dat haar gezin negatief wordt geetaleerd legt zij veel schuld buiten haar zoon en maakt het verwijt dat hulpverlening heeft gefaald.
Nog teveel wordt hulpverlening gezien als toverwoord, de oplossing. Maar het zijn niet de hulpverleners die een behandeling succesvol maken, dat is de (bereidheid van de) persoon zelf om veranderingen in zijn leven aan te brengen. Hajo had inzicht in zijn denken en handelen kunnen krijgen, vastigheid in een dagprogramma, in een hulpplan worden regels vastgelegd om houvast te bieden. Maar er is geen hulpverlener die Hajo vast mag houden als Hajo weg wil.
In de verslavingszorg/afkickkliniek vind je de drugsverslaafden, het is specalistische zorg. Het is niet vreemd als juist daar iemand de regels overtreedt en drugs binnen smokkelt. 100% voorkomen lukt niet. Natuurlijk staat er een stevige consequentie op als iemand binnen de kliniek zou gebruiken/dealen. Er zijn urinecontroles, maar ook daar wordt er door de clienten zelf mee gesjoemeld. Onderling worden tips en trucs doorgegeven.
Ook in andere werkvelden van de hulpverlening met een specialisme is terug te vinden dat clienten elkaar beinvloeden. En om een ieder in de isoleer te zetten zou onmenselijk zijn.
Hoe dan ook is het risico om af te glijden in de wereld buiten de kliniek groter dan er binnen. Compleet vrij van verleidingen is niet te garanderen binnen vrijwillige hulpverlening al is dat zoveel minder dan in de “vriendenkring”. Er is geen betere plek dan de kliniek om nee te leren zeggen tegen die verleidingen.
Hajo heeft dat niet gewild.
Je kunt iemand wel 100 keer hulp aanbieden, maar als iemand weigert en wegloopt dan werkt dat niet. (only a fool tries the same thing in the same way over and over again and expects a different result) En dan zegt hulpverlening: “laat maar eerst zien dat je echt hulp wilt” en stelt voorwaarden. Hulpverlening is geen bodemloos vat waarin naar eigen believen eventjes een rijtje deskundigen uitgehaald en weer teruggestopt kan worden. Die houding maakt dat een moeder als die van Hajo vindt dat hulpverlening haar kind laat vallen. Laat hulpverlening iemand vallen als ze niet achter een onwillige client aanlopen?
MIsschien dat Hajo op andere gedachten komt als hij een aantal jaren clean binnen de gevangenismuren gaat door brengen. (En zelfs daar lukt het nog om drugs te verhandelen).
Mooi geschreven, nuance, helemaal mee eens.
De moeder lijkt een probleem te hebben om haar zoon op zijn verantwoordelijkheden te wijzen. Om hem te behandelen als de volwassen kerel die hij is. Tuurlijk, ze heeft hem lief in de luiers zien hobbelen, maar hij is nu volwassen en maakt er een puinhoop van. Door naar instanties te wijzen die “hem hebben laten vallen” houdt ze een onterecht beeld in stand dat haar zoon geen eigen keuzes heeft. Hij is gestopt met dat programma, Hij koopt wapens, Hij slaat zwakkeren tot moes.
Ma, neem je verantwoordelijkheid en zet die roze bril af. Verwennen is ook een vorm van kindermishandeling!
En oh ja: die vrouwen die overvallen zijn, die hebben ook ooit mollig in een luier gelegen. Die hebben ook een moeder.
Niet de stukjes over de zoon maken veel kapot, de zoon zelf maakt veel kapot. Maar daar is de moeder blijkbaar nog niet aan toe. Ze vindt het makkelijker om de schuld voor de problemen in haar gezin elders neer te leggen: bij de hulpverlening en bij journalisten die feitelijke stukjes over haar criminele zoon schrijven. Dergelijk struisvogelgedrag zal haar zoon niet helpen.
Word wakker moeder en zie onder ogen dat je zoon zelf verantwoordelijk is voor zijn daden en alle gevolgen hiervan!
Ik snap dat het vreselijk is voor de moeder om je zoon zo te zien en dan nog eens door stukjes in de krant met je neus op de feiten gedrukt worden. Maar net als Nuance en A.D. vind ik wel dat de moeder haar zoon liever als slachtoffer dan als dader ziet. Het was nog altijd geen hulpverlener die dat pistool voor hem kocht of de slachtoffers uitzocht.
De zoon zal zijn verantwoordelijkheid moeten nemen en dat gaat vast makkelijker als de verantwoordelijkheid ook bij hem gelegd wordt.
Het zal je zoon maar zijn. De jongen die je hoop gaf dat het allemaal goed met hem zou komen, die een belofte was. En dan toch in de goot belandt. Dat is voor een moeder een drama en natuurlijk leg je dan de schuld bij anderen. Maar Hajo moet eerst maar eens goed afkicken en weer een positief toekomstbeeld verwerven. Dat moet hij zelf doen en moeder moet hem daarbij niet voor de voeten lopen. Dank je Rob voor dit mooie, genuanceerde artikel.
Moeder zegt als jij schrijft maak je veel kapot in onze familie.
Zoon deed aan straatroven geloof ik. Een goede manier om de familie in een goed daglicht te brengen.
Neem me niet kwalijk Rob, ik heb alleen het begin gelezen en ga niet verder. Zodat deze reactie een heel gewone reactie blijft.
Hoi.
Overigens: als fanatieke sporters plotseling stoppen (meestal dus door een blessure), is de kans op een drugsverslaving altijd erg hoog. Schijnt iets te maken te hebben met de grote hoeveelheid endorfine die een sporter gewend is en die plotseling wegvalt. De hersens gaan het dan buiten de deur zoeken. Je kan wat dat betreft “verslavingsgevoeligheid” bijna op 1 lijn zetten met “sporthart”. In Parijs was (is?) ook een kliniek voor verslaafde ex-topsporters. Dus daar ligt nog een braakliggend terrein denk ik, betere begeleiding als iemand op hoog niveau plotseling moet stoppen.
Ervan uitgaand dat deze Hajo inderdaad echt op topniveau sportte en bloedfanatiek was.
ik geef de schuld niet aan een ander ,ga er zelf maar eens aan staan ,kan alleen maar zeggen de beste stuurlui staan aan wal.
tot het je zelf raakt ,dan ken je de pijn en emotie ,alles buiten jezelf raakt je niet .
tot het je eigen betreft ,de hulpverlening heeft een andere kijk dan de verzorgers dat blijft een punt ,die werken vanuit een andere beleving ,dus het is niet wijzen maar een communicatie stoornis .
deze slachtoffers waren niet nodig geweest als de vnn ,had in gegrepen maar ze hebben hem hem week extra laten lopen ,en dat noemen jullie verwennen omdat ik hulp vraag ,ik ben niet gehoord en daarom zijn deze vrouwen slachtoffer geworden .als je de echte inhoud niet weet is het makkelijk oordelen.
Misschien moet je je eigen stukje even teruglezen. Zes regels nadat je zegt dat je niet een ander de schuld geeft doe je het toch. Deze vrouwen zijn het slachtoffer van je zoon en niet van de hulpverleners ongeacht wat voor fouten ze gemaakt (zouden) hebben.
Er stond er maar één in de bosjes met een wapen.
Beste Anoniem,
Het is niet waar dat als buitenstaander de ellende van een ander mij niet raakt. Ik vind het vreselijk rot als ik zie dat iemand afglijdt in alcohol of drugsgebruik en niet meer er uit kan klimmen. Het is in mijn ogen even erg als het een kansrijk persoon betreft of iemand met beperkingen waar enkel regen en zo af en toe een zonnestraaltje in zijn leven te vinden is. Het raakt mij als ik jonge vrouwen en mannen de verkeerde keuzes zie maken gebouwd op vals vertrouwen en een verkeerde vriendenkring. Ik ben van slag als ik een nog jong kind zie dat zo in de knel heeft gezeten dat menselijke warmte bij lange na niet meer voldoende is en klinische hulp ingezet moet worden. Ik heb groot respect en mededogen voor mensen die (net) wat anders zijn, of(meervoudig) gehandicapt zijn en die er het beste van proberen te maken. Voor hun is iets, wat wij zo vanzelfsprekend en makkelijk vervangbaar vinden, een onhaalbare kaart. Ik vind alle Mauro’s in nederland in en in triest.
Maar, de grote maar, ik ben bikkelhard over straatrovers, die voor een paar tientjes dreigen iemands leven te willen beroven. Ik veracht manipulatie waardoor anderen worden geschaad. En van de heterogene groep die ik hierboven heb beschreven is maar een klein deel dat het criminele pad opgaat. Er zijn veel meer daders die het naar omstandigheden best goed hebben.
Iemand van dichtbij zien afglijden is vreselijk. Dat raakt een hele familie. Sterkte!
Goed verteld.
Pingback: Lagere straf overvaller Heerdenpad | Beijum.org