De stoel waar in zittingszaal 14 de verdachte op moet zitten – een gewone kantoorstoel – is leeg.
Er zit niemand op.
Tegenover de lege stoel, de rechter die uitspraak doet.
De verdachte heeft twee weken geleden gezegd dat hij niet bij de uitspraak aanwezig wil zijn.
Hij heeft zoals ze dat in de rechtszaal noemen, afstand gedaan.
De rechter zegt tegen de lege stoel dat Ali twaalf jaar moet zitten.
Omdat ook de advocaat niet is komen opdagen, houdt de rechter het kort.
Gelijk die stoel is ook de rechtszaal op wat pers na, leeg.
De rechter zegt dat uit het strafdossier niet zonder meer blijkt dat Ali met voorbedachten rade heeft gehandeld.
Ook is niet eenduidig vast te stellen waarom hij die dag naar haar woning ging.
Evenmin, gaat de rechter verder, is vast te stellen dat er sprake is van eerwraak.
Betekent dat verdachte moet worden vrijgesproken van moord.
Doodslag acht de rechtbank wel bewezen en twaalf jaar cel is dan een passende gevangenisstraf.
Er was achttien jaar geëist.
Ik denk niet dat Ali, die nu 46 jaar is, van blijdschap zou zijn opgesprongen zou hij wel bij zijn uitspraak aanwezig zijn geweest.
Twaalf jaar, achttien jaar, misschien maakt het hem helemaal niets uit.
Tijdens de rechtszaak twee weken geleden had hij moeten huilen.
In de vroege ochtend van donderdag 4 maart vorig jaar rijdt hij naar de woning van zijn ex-vrouw in Hoogezand.
Hij belt aan en Demet Uslu doet de deur open.
In de keuken krijgen ze woorden.
De vrouw zou ‘idioot’ hebben geroepen.
En ook ‘pooier’.
Bij Ali knapt iets.
Op een tafeltje ligt een keukenmes.
Wat volgt is een vlaag van verstandsverbijstering, had de advocaat gezegd.
Een half uurtje later meldt Ali zich op het politiebureau van Hoogezand.
Op de balie legt hij het bebloede mes neer.
Tegen de baliemedewerkster zegt hij: ‘Ik heb zojuist mijn vrouw doodgemaakt.’
Kort daarna zegt hij tegen een agent dat er een ongeluk is gebeurd.
Als jullie snel zijn, kunnen jullie haar misschien nog redden.’
Maar dat kan niet meer.
Demet Uslu, 40 jaar, is dan al overleden.
De rechters vragen waarom hij naar de politie ging.
Ali: ‘Ik kon niets anders bedenken.’
Het Landelijke Expertise Centrum Eer Gerelateerd Geweld had de zaak bestudeerd en geconcludeerd dat het aannemelijk is dat Ali zich aangetast voelde in zijn mannelijke eer.
Kort voordat hij het politiebureau binnenstapte, had hij zijn broer gebeld, in Turkije.
Hij zei een moord te hebben gepleegd en dat hij zich nu ging aangeven.
Daarna belde hij met de familie van Demet Uslu.
Hij deelde mee dat ze binnen enkele dagen een grote zending konden verwachten in Ankara.
Tegen een agent zou hij ook hebben gezegd: ‘Ik heb gedaan wat ik moest doen.’
In de rechtszaal zegt Ali dat dat niet waar is, dat hij niet goed is begrepen.
Hij had gezegd dat het niet had moeten gebeuren.
Toen hij 13 jaar was, moest hij werken in de bouw.
Daarna diende hij vijf jaar in het leger.
Op zijn 23ste kwam hij naar Nederland.
Na negen jaar scheidde hij van zijn eerste vrouw om vier jaar later te hertrouwen met Demet Uslu.
Uit dat huwelijk worden twee kinderen geboren, maar samen gelukkig willen ze maar niet worden.
Ali tegen de rechters: ‘De problemen begonnen toen de computer in huis kwam.
Met die computer is alles begonnen.’
Hij ontdekte dat zijn echtgenote via het internet chatte met een andere man.
Ali: ‘Ze had een vriend gevonden.’
Hij had haar gevraagd: wat kom je tekort?
Toen gooide hij de computer door het raam, zo naar buiten, de tuin in.
Twee dagen later kocht Ali een nieuwe computer voor haar, maar het mocht niet baten.
Hij hoefde niet terug te komen.
De scheiding volgde.
Pogingen de relatie te herstellen, door andere mensen te vragen te bemiddelen, mislukten.
Ali: ‘Ik was een levende dode, alles wat ik liefhad was ik kwijt. Vrouw, kinderen, huis, baan.’
Hij gaat elders in het land wonen, bij familie.
Dan weer zwerft hij rond en slaapt dan in zijn auto.
De advocaat: ‘Door de kinderen van hem af te nemen, heeft zij hem vermoord.’
Op 4 maart 2010 is Ali in Hoogezand.
Hij wil dichter bij de kinderen zijn en zoekt woonruimte.
Het kantoor van de woningbouw is nog gesloten, hij rijdt langs de school, ziet zijn dochter, zijn ex, zijn zoontje.
Hij had hen een half jaar niet gezien.
Tegen de rechters: ‘Ik voelde zoveel pijn van binnen.’
Hij blijft nog een tijdje bij de school staan en rijdt dan naar haar woning, belt aan en ze doet open.
Idioot.
Pooier.
Op het tafeltje in de keuken, het mes.
De Turkse advocaat zegt dat de dood van Demet Uslu met eerwraak niets te maken heeft.
Dat de Turkse cultuur hier geen rol speelt.
Zij zegt: ‘Het leven is niet altijd rozengeur en maneschijn. Shit happens.’
De rechtbank heeft die visie overgenomen, zij het dat het oordeel van de rechters in ietwat andere bewoordingen is gevat.
Eenmaal per maand bezoeken de kinderen hun vader onder begeleiding in de gevangenis.
Wat nou, vroegen de rechters tijdens de zitting, als de kinderen vragen waarom je onze moeder hebt doodgemaakt?
Ali, tijdje stil, zegt dat hij geen antwoord heeft.
Zegt: ‘Het is een te zware vraag.’
Rob Zijlstra
zittingszaal 14 | 2004 - 2022 
Bij het lezen van dit verhaal vraag ik me een aantal dingen af. Zijn er ook vingerafdrukken van Demet op het keukenmes gevonden? Als dat mes op tafel ligt dan heeft zij kort daarvoor het mes gebruikt. Het oudste kind zal jonger dan negen jaar zijn. Een scherp mes laat je met kinderen niet zo rondslingeren. Is het zo zeker dat hij het mes niet zelf heeft meegenomen?
Hoeveel tijd heb je nodig om je kind naar de klas te brengen? Dat hij net in die 10 minuten bij het schoolplein staat vind ik niet “toevallig”, dat is “getimed”.
Ook ben ik wel benieuwd of er wel vaker meldingen van huiselijk geweld zijn geweest. Als er meerdere keren een bedreiging is geweest of een agressieve handeling en bij de zoveelste keer een dodelijke afloop dan lijkt me dat meer cummulatief dan losstaande incidenten op een rij. Maar mag de rechtbank daarin verbanden leggen? vast niet.
En wie heeft de vreselijke taak gehad/ gaat dat doen om aan de kinderen uit te leggen dat hun vader hun mama heeft vermoord? Of wordt dat een verhaal zoals vader dat in de rechtbank neerlegt: shit happens, ’t is geen rozegeur/ maneschijn en ik was het niet van plan?. En dan durft (wat ik bijzonder grof vindt!) de advocaat van vader in haar betoog te zeggen: “Door de kinderen van hem af te nemen, heeft zij hem vermoord.”
Als zij dit zo goed kan uitleggen aan de rechters, laat haar dat dan ook maar naar de kinderen toe doen (onder begeleiding!).
Gruwelijke zaak, verschrikkelijk. Gelet op de rapportage van dr. B. Kubat patholoog bijlage, heb ik de indruk dat de dader het mes van buitenaf heeft meegenomen. Gelet op zijn lange militaire loopbaan opleiding, had naar mijn inzicht het O.M er goed aan gedaan expertise bij deskundigen te vragen over de manier of wijze van doorklieving van de halsslagader wellicht in overeenstemming is met de manier waarop militairen handelen. Als je weet wat de gevolgen zijn van je handelen is er voorbedachte raad.
In de rapportage is melding gemaakt van afweer letsel wat erop kan duiden dat het mes niet op tafel lag. De doorklieving zo lees je uit de rapportage is precies gedaan en heeft binnen minimale tijd de dood veroorzaakt.
Er is denk ik te weinig rekening gehouden met de militaire opleiding achtergrond van de dader. Ik hecht trouwens weinig waarde aan het verweer schelden wat het slachtoffer zou hebben gedaan we weten het niet zeker. Dader is al 23 jaren in Nederland. Het O.M kan nog in hoger beroep, denk dat ze dat doen.