Toen Justin nog maar 11 jaar was, was hij al deugniet.
Op zijn dertiende volgden de eerste politie- en justitiecontacten, rap daarna kwamen de veroordelingen door kinderrechters.

Nu is hij 19 jaar en hangt hem een lange gevangenisstraf boven het hoofd.
Volgens de officier van justitie is Justin een uiterst berekenende verdachte met een zorgelijke gewetensontwikkeling.

School, hoewel hij kan leren, is tot nu toe niet zijn ding.
Een vaste plek om te wonen heeft hij ook niet.
Justin slaapt dan hier en dan weer daar.

Zijn ouders hebben lang geleden afscheid van hem genomen.
Toen hij in december zijn 19e verjaardag vierde, in het huis van bewaring, was er niemand die hem feliciteerde.
Hij heeft vrienden, maar volgens de officier van justitie, zijn dat zogenaamde vrienden.
Zijn tweelingbroer, in hetzelfde schuitje, werd in november vorig jaar tot anderhalf jaar celstraf veroordeeld wegens snelkraken in Appingedam.

Hulpverleningsinstellingen hebben Justin afgeschreven.
De instellingen hebben, zo werd in de rechtszaal opgemerkt, geen zin meer tijd en energie in hem te investeren.
Het helpt niet.

Af en toe heeft Justin werk, goed voor een paar honderd euro per maand.
Dat is niet goed genoeg, te weinig vooral, om er groots en meeslepend van te kunnen leven.

En uitgerekend dat is wat hij wil.
Een leven in luxe, met het lekkerste eten en lange nachten in hotels.
Ook niet onbelangrijk: merkkleding.

Justin had het vrij normaal gevonden, vertelt hij, toen twee vage kennissen hem vroegen of hij even wilde helpen.
Ze moesten iets ophalen en Justin wilde wel rijden in de groene Fiat Bravo die wel van hem is, maar niet op zijn naam staat.
Met z’n drietjes waren ze naar een woning aan de Pop Dijkemaweg in Groningen gereden.
De twee vage kennissen gingen naar binnen, kwamen weer naar buiten en hadden twee tassen achter in de auto gezet.
Daarna waren ze weggelopen.

Justin, die was weggereden, zegt tegen de rechters dat hij niet in de gaten had dat het om een inbraak ging.
Zegt: ‘Ik zag er geen kwaad in. Ja, later wel. Toen zei mijn gevoel dat er iets niet klopte.’

Een buurman met argwaan had het allemaal zien gebeuren.
Hij reed bellend met de politie achter Justin aan.
Justin (‘klopt iets niet’) was gestopt om vervolgens ook de benen te nemen.

De buurman verstrekte aan de politie een signalement: een jongeman van een jaar of twintig met een Bieber-look.

Wie die twee vage kennissen zijn?, vragen de rechters.
Justin wil het niet zeggen: ‘Bang voor represailles.’
De advocaat zal later tijdens de zitting opmerken dat hij wel begrijpt dat Justin op dit punt zwijgt.
De advocaat zegt dat het een feit van algemene bekendheid is dat in het Marokkaanse milieu klikken wordt bestraft met een afrekening.
Advocaten zeggen wel vaker merkwaardige dingen.

Justin wordt gepakt, zit een tijdje vast, maar twee maanden later niet meer.
Het is dan oktober 2011.
Samen met Jef bezoekt hij een kennis bij wie ze whisky drinken.
Justin vertelt dat Jef hem had gevraagd of hij even wilde helpen.
Ze waren naar buiten gegaan, een joint gerookt en hadden wat grappen gemaakt over het plegen van een beroving.
Nee, geen vrouw.

De grap is nog niet gemaakt of er komt iemand over het fietspad aangereden.
Kom, zegt Justin (of Jef), die pakken we.
De grap wordt menens, de capuchons gaan over de hoofden.

De fietser is een 22-jarige studente die even na middernacht op weg is naar huis.
Per ongeluk toch een vrouw.
Ze wordt bedreigd en moet haar rugtas met van alles daarin en ook haar mobiele telefoon inleveren.
Daarna moet ze wegwezen als ze tenminste niet dood wil.
Terwijl de jonge vrouw overstuur bij mensen aanbelt voor hulp, gaan Justin en Jef de stad in voor vertier.

De gestolen telefoon gaat op de tap en al snel wordt eerst Jef aangehouden en nadat Jef is gaan praten, ook Justin.

Justin: ‘We waren best wel dronken en hadden geblowd. Maar we hadden geen mes.’

Daags na de straatroof wordt de mobiele telefoon verpatst in een telefoonwinkel in de Groninger binnenstad.
Dat klusje wordt geklaard door Guus omdat die een ID-kaart heeft.
De telefoon levert honderd euro op.
Justin zegt dat hij van de opbrengst niets heeft gezien.

Guus wordt duidelijk gemaakt dat hij hoe dan ook zijn mond moet houden.
Die duidelijkheid wordt verschaft middels een tekst op de Hyves-pagina van Guus.
Daar wordt hij gewezen op de omerta – de spelregels die Justin en zijn zogenaamde vrienden, gelijk de maffia, hanteren.
Zwijgen of anders dood (met een rat in de mond).
Justin ontkent de bedreiging te hebben geuit: ‘Iedereen heeft toegang tot mijn Hyves.’

Gedragsdeskundigen zeggen dat het niet verstandig is dat Justin zonder behandeling in de maatschappij terugkeert, want de kans dat hij dan weer vrienden gaat helpen, is bijzonder groot.

Justin zelf wil niks.

De officier van justitie zegt dat Justin zeer waarschijnlijk ook betrokken was bij het voorbereiden van gewapende overvallen.
Op een kledingzaak, op een speelgoedwinkel van Intertoys, op woningen.
De politie wist door vroegtijdig ingrijpen deze misdrijven te voorkomen.

De officier van justitie eist voor het medeplegen van de diefstal uit de woning, de straatroof en de bedreiging en met al haar grote zorgen uiteindelijk twintig maanden celstraf waarvan vier maanden voorwaardelijk.
Omgerekend betekent dit dat Justin nog een jaar in soberheid moet leven.

Wanneer de rechters vragen of hij de eis heeft begrepen, zegt hij ‘jawel’.
Of hij tot slot nog wat wil zeggen.
Rechters: ‘Want u heeft recht op het laatste woord.’
Justin: ‘’Mijn BlackBerry en mijn schoenen zijn in beslag genomen. Krijg ik die terug?’

Rob Zijlstra

.

extra
Tegen de eveneens 19-jarige Jef (‘Justin deed het meest’) werd een gevangenisstraf geëist van 14 maanden waarvan vier voorwaardelijk voor zijn aandeel in de straatroof.
Van Jef was het idee dat het slachtoffer geen vrouw of meisje mocht wezen.
Tegen de rechters: ‘Want wat zou zo’n meisje dan wel niet van je denken?’

Jef zegt een paar keer dat hij spijt heeft.
Zegt: ‘Ik heb mij verplaatst in haar schoenen.’
Hij vraagt de rechters om advies: ‘Moet ik haar een brief schrijven?’

De reclassering rapporteert: Jef is een jongen die nog te redden is.

UPDATE – 27 februari 2012 – uitspraken
Justin is veroordeeld tot 18 maanden celstraf waarvan 6 maanden voorwaardelijk. Kompaan Jef kreeg 12 maanden waavan 4 voorwaardelijk. Samen moeten ze het slachtoffer 271 euro betalen.