Het is 19 maart 2011, rond half zeven in de ochtend en de dienst van Herman (43) zit er bijna op.
Hij heeft zijn laatste klant op plaats van bestemming afgeleverd en wil, voordat hij naar huis gaat, bij de bakker nog even een broodje halen.
Stapvoets rijdt hij met zijn taxi het voetgangersgebied binnen waar de eerste marktkooplieden zijn verschenen en er hun kramen opbouwen.
Er is nog geen brood en Herman rijdt tussen de bedrijvigheid door, terug.
Als taxi mag hij daar niet rijden, maar op bepaalde tijdstippen, als er geen winkelend publiek is, wordt zijn aanwezigheid gedoogd.
Al jaren.
Maar dan ineens is daar, bij het fietspad, een scooter.
Die scooter is daar zo ineens dat Herman niet tijdig kan remmen.
Een aanrijding is het gevolg.
De scooterrijder die misschien wel harder dan 60 kilometer per uur reed, breekt bovenbeen en pols.
Vanochtend moest Herman komen opdraven in de rechtszaal van de meervoudige strafkamer.
Hij is ontzettend zenuwachtig.
Hij had een brief gekregen van de reclassering, voor een gesprek.
De reclassering had zelfs zijn moeder opgezocht en haar gevraagd of zoon misschien een alcoholprobleem heeft.
Herman, geëmotioneerd, tegen de rechters: ‘Ik heb in mijn hele leven nog nooit een fout gemaakt. Ik drink niet, want ik lust geen alcohol, ik rook niet, geen drugs. En dan dit. Ik moest zojuist bij binnenkomst zelfs mijn broekriem afdoen.’
Rechters: ‘Dat moet iedereen die hier naar binnen wil, hoor. Dat is in verband met de veiligheid. Dat zult u wel begrijpen.’
Herman knikt. Maar toch.
Met het slachtoffer is het weer goed gekomen.
Herman weet dat omdat hij de jongen een paar keer heeft opgezocht.
Desondanks zit hij er vreselijk mee in zijn maag.
Sinds de brief van de reclassering heeft hij ook niet meer op de taxi gezeten.
Zegt: ‘Ik ben er zo mee bezig, leek me beter eventjes van niet.’
De officier van justitie gaat staan, wendt zich direct tot de gespannen taxichauffeur en zegt: ‘Ik vertel u alvast dat ik geen gevangenisstraf en geen werkstraf zal eisen en ook zal ik niet uw rijbewijs invorderen.’
Dat stelt Herman enigszins gerust, want zonder rijbewijs is hij zijn taxibaan kwijt.
De officier houdt vervolgens een heel verhaal, waarin hij uitlegt dat, hoe je het ook wendt of keert, Herman zich in een ongewone situatie had gemanoeuvreerd.
Begrijpelijk, want taxichauffeurs worden op bepaalde tijdstippen gedoogd in het voetgangersgebied en dat is ook heel logisch.
Maar de andere kant is ook logisch: wanneer er iets gebeurt tijdens het gedogen, zit je wel onmiddellijk fout, hoe dan ook.
De officier van justitie zegt dat hij een geldboete zal eisen.
Hij noemt 800 euro.
Zegt dan: ‘Maar kijkend naar deze verdachte, een hardwerkende man, nooit eerder in de fout, die contact heeft gezocht met het slachtoffer, vind ik dat we kunnen volstaan met de helft, met 400 euro.’
Vraagt aan Herman: ‘U hoeft het niet met mij eens te zijn, maar heeft u mijn eis begrepen?’
Herman: ‘Ja, nee, wel. Uuh, ik bedoel, liever niet natuurlijk.’
Herman heeft geen advocaat.
Alleen de eigen bijdrage zou hem, zegt hij, al 750 euro hebben gekost.
De rechters: ‘Stel dat wij de eis overnemen, kunt u die 400 euro dan in een keer betalen?’
Herman: ‘Tja, als taxichauffeur verdien je het minimumloon, dus…’
Rechters tegen de officier van justitie: ‘Zou het eventueel ook in termijnen mogen worden betaald, wat u betreft?
Officier van justitie: ‘Uiteraard, daar heb ik geen enkel bezwaar tegen.’
Rechters: ‘Goed, dan doen wij over twee weken uitspraak.’
Rob Zijlstra
UPDATE – 8 maart 2012 – uitspraak
Zoals viel te verwachten, viel het mee: Herman is op grond van artikel 5 van de Wegenverkeerswet veroordeeld tot een boete van 300 euro. Die mag hij in zes maandelijkse termijnen betalen.
zittingszaal 14 | 2004 - 2022 
Wat ik niet begrijp aan het verhaal van de OvJ is de zinsnede: “wanneer er iets gebeurt tijdens het gedogen, zit je wel onmiddellijk fout, hoe dan ook.”
Die scooter had daar ook niet mogen rijden, want immers een voetgangersgebied. (Of een fietspad in voetgangersgebied? )En dan is de taxichauffeur sowieso fout?
Wat ik me verder afvraag is of een dergelijke hoge geldboete en een gerechtelijke uitspraak van schuld wordt opgenomen in het justitiele documentatieregister. Want dan heeft hij wel een strafblad en kan hij er naar fluiten als hij om de zoveel tijd een nieuwe verklaring omtrent het gedrag nodig heeft. In het somberste geval is hij dan zijn baan kwijt.
Mogen scooters in een stad op fietspaden? Dat weet ik niet; sommige gemeenten hebben eigen verkeersregels lokaal. Er staat hierboven “Maar dan ineens is daar, bij het fietspad, een scooter.” Dus misschien kwam die toch over de rijbaan aanscheuren.
De bestuurder v/d scooter reed dus veel te hard, maar ik vermoed dat de uitlating van de OvJ ook verwijst naar die wetswijziging van ± 15 jr geleden. Toen werden autobestuurders in één klap altijd verantwoordelijk en schuldig als ze in botsing kwamen met een kwetsbaarder verkeersdeelnemer (scooter, fiets, en natuurlijk voetganger). (Ja, voorzover ik weet ook schuldig als je die ander in feite helemaal niet op tijd had kúnnen zien, door z’n foute verkeersgedrag).
Moet het OM maar vaker doen, goed begrip tonen en strafeis aanzienlijk matigen. Maar da’s een inkoppertje, die opmerking hier nu, want een uurtje geleden werd me op Twitter dit in handen gespeeld:
http://www.depers.nl/binnenland/632725/Strafzaken-kunnen-zonder-rechter.html
.
Mieke, daar had ik ook al aangedacht. Op zichzelf een goede wetswijziging die automobilisten op hun verantwoordelijkheid drukt. Dan nog zijn er er daar die gevallen die de uitzondering op de regel bevestigen. Roekeloos gedrag van fietsers, of op opgevoerde brommers en scooters die met een rotgang overal tussendoor proberen te schieten.
Waar ik mij verder over verbaas is dat in het strafrecht iedereen een advocaat toegewezen krijgt. Dit is neem ik aan ook strafrecht dus waarom heeft deze taxichaffeur dan geen advocaat mee kunnen nemen? Met een bewijs van onvermogen (uitkeringsniveau) dan kost het een paar tientjes eigen bijdrage. Die mensen hebben dan een hele goede rechtsbescherming, die gaan naar hun advocaat als ze het ergens niet mee eens zijn. Zit je qua inkomen daar net boven dan kost het heel wat meer aan advocaatkosten en niet iedereen kan die kosten opbrengen. En dan kan ik het mij nog voorstellen in civiele zaken, maar in het strafrecht?
Dan nog snap ik de aanrijding niet. Als de taxichaffeur stapvoets heeft gereden dan is de scooter tegen de auto aan geknald. Ook al had de taxi (deels op het fietspad) stil gestaan, had het dan nog steeds zijn fout geweest?
En een goede vergelijking valt niet te trekken maar een tijd geleden heeft er iemand twee meisjes doodgereden en is daarvoor vrijgesproken omdat het niet aantoontbaar was dat hij harder dan de 30 kilometer reed. 30 kilometer, dat is woonwijksnelheid, bijna vergelijkbaar met voetgangersgebied. Soms kan recht zo krom zijn!
Even snel hier tussendoor nuance,
maar een tijd geleden heeft er iemand twee meisjes doodgereden en is daarvoor vrijgesproken omdat het niet aantoontbaar was dat hij harder dan de 30 kilometer reed
De “Twee spelende meisjes”. In die zaak is het OM in hoger beroep gegaan, en dat hoger beroep dient a.s. dinsdagmiddag in Leeuwarden (28 febr.).
De boete komt wel op zijn documentatie te staan. Maar dat is niet hetzelfde als een strafblad. Niet na elke overtreding volgt een strafblad. Dat gebeurt pas als sprake is van een vrijheidsstraf, een voorwaardelijke straf of een opgelegde boete van minimaal € 100. Veel lichte strafbare feiten vallen niet onder het strafrecht.
Kan iemand mij uitleggen waarom deze zaak, met deze (lage) eisen van het OM, voor een meervoudige strafkamer dient?
@Max,
De officier van justitie zei tijdens de zitting dat het wat hem betreft ook afgedaan had kunnen worden door de kantonrechter. Ik denk dat de overweging het via de MK af te handelen is geweest dat er sprake is van zwaar lichamelijk letsel (botbreuken).
rz
Bedankt voor de uitleg Rob.
@Mieke:
Nergens in het stuk staat dat de scooterrijder te hard reed. Er staat vermoedelijk maar dat is niet te bewijzen. Verder is het zo dat de zwakkere verkeersdeelnemer niet strafrechtelijk wordt beschermd maar slechts civielrechtelijk. Overigens valt een scoter niet onder de zwakeere verkersdeelnemers. Er wordt dus een bij een aanrijding naar het strafrechtelijke gedeelte gekeken en daarna naar het civielrechtelijke gedeelte. Het beschermen van een zwakkere verkeersdeelnemer is niet van 15 jaar geleden. In de oude wegenverkeerswet stond artikel 31. Hierin stond de bescherming van de zwakkere verkeersdeelnemer al vermeld.
@Erik
Ik lees dit: De scooterrijder die misschien wel harder dan 60 kilometer per uur reed, Ik lees niet “vermoedelijk”, en ook niet “niet te bewijzen”.
De max. snelheid voor een auto is al 50 kmh (zo niet 30 nabij winkelgebied).
Misschien dat hier in Groningen andere wetgeving geldt dan elders in het land. Ik bedoel, dat zou toch kunnen. Want na die wetswijziging waar ik op doelde, weet ik toch echt van 2 automobilisten die ten zuiden van Amsterdam al eind jaren ’90 de pech hadden fietsers tegen hun auto aan te krijgen die onterecht voorrang námen (voorrangsweg, fietsersoversteekplaats, fietsers die nog effe vlak voor flinke bedrijfswagens die daar 50km mochten rijden en dat ook deden, dóór bleven trappen). Maar de bestuurders werden wel schuldig verklaard. Met als consequentie qua WA-verzekering eigenaar voertuig alle schade moeten voldoen enz enz.
Kortom, wij zijn het oneens.
Maar ’t biedt wel een mooie gelegenheid om nog even te zeggen – wat ik eerder vergat – dat ik de Reclassering graag een draai om z’n oren zou geven voor wat hier – getuige Rob’s verslag – jegens de taxichauffeur vertoond is.
@Erik: je schrijft: nergens in het stuk staat dat de scooterrijder te snel reed.
Klopt, maar het OM heeft dat ook niet onderzocht omdat het voor hun niet relevant is. Op grond van de regelgeving hadden ze al direct een schuldige. Dan hoeven ze niet verder te kijken dan de neus lang is. Probleem is dat als er eenmaal regels zijn niemand de behoefte heeft om tussen de regels door kritsch te kijken waar verantwoordelijkheid, eigen inzicht en handelen liggen. Het is de keerzijde van regels, de uitzonderingen worden weggegumd. Die uitzonderingen roepen vragen op, ondermijnen een machtspositie, het verdraagt geen salomonsoordeel.
@Mieke:
Mocht deze anrijding in de binnenstad van Groningen zijn gebeurd dan is de maximumsnelheid 30 km/h. Dat de door jou genoemde autobestuurders veroordeeld zijn klopt in zoverre dat zij in strafrechtelijke zin niets te verwijten valt maar in civielrechtelijke zin wel. Je schrijft zelf ook al dat de verz.mij van betrokkenen moesten betalen. Dat is dus de civielrechtelijke aansprakelijkheid. Zie ook het huidige geldende srtikel 185 WVW 1994