De Algemene Rekenkamer presenteerde een paar weken geleden een opzienbarend rapport.
De samenwerking tussen politie en justitie is belabberd.
Oorzaak: bestuurlijk mismanagement en politiek wanbeheer.
Gevolg: aangiftes lossen op in tijd, veel strafzaken zien nooit een rechtszaal maar blijven op planken liggen en veroordeelde boeven ontlopen fluitend opgelegde gevangenisstraffen.

Er is voor minder ‘crisis in de rechtsstaat’ geroepen.

Het rapport stelde mij ook enigszins gerust.
Vaak staat in de krant dat er weer ergens een hennepkwekerij of jeugdbende is opgerold en dat er inbrekers zijn aangehouden waardoor tientallen misdrijven zijn opgelost.
Daarna hoor je er nooit meer iets over.

Wel eens bang afgevraagd wat we toch met al die opgepakte kwekers, bendeleden en woninginbrekers doen?
In de rechtszaal zie ik ze niet, niet in die aantallen die de politie naar buiten brengt en waarover wij dan weer in de kranten schrijven.
Met dank aan de Rekenkamer weet ik nu dat er niet ergens in een bos in Drenthe een heel diep gat bestaat waar al die misdadigers zonder vorm van proces ’s nachts in worden gekieperd.
Wat niet in tijd is opgelost, ligt gewoon binnen te verstoffen op planken.

Wie na een misdaad wel voor de rechter moet verschijnen, heeft gewoon domme pech. Dus dat Willem (59) en zijn Willemien (49) deze week als verdachten terecht moesten staan, heeft meer met willekeur dan met handhavingspeerpunten te maken.

Willem en Willemien zijn verraden.
De politie nam het verraad serieus en vroeg Enexis het stroomnet in de buurt van de woonboot van Willen te meten.
Dat leverde in het 12-uurspatroon verdachte piekverschillen op.

Naast de woonboot van Willem lag een woonark.
De agenten gingen meten, want dat is weten.
Eerst de buitenmaten en toen de maten van binnen.
Heel gek en opmerkelijke: de binnenmaten waren veel korter dan de buitenmaten.
Er miste zomaar 3.5 meter.
Toen roken de agenten de geur van hennep.

Ze stapten de naastgelegen woonboot van Willem en Willemien binnen, zagen dat het daar luxueus aan toeging en riepen: Bingo!
Willem en Willemien werden gearresteerd en drie dagen opgesloten in een politiecel.
In een slim weggetimmerde ruimte van 3,5 meter vonden de agenten 176 hennepplanten, vol in bloei.
De stroom kwam van een kabel van achter de meter.

Willem zegt dat het allemaal waar, behalve Willemien.
Die wist nergens van.
Willemien bevestigt dat.
Snottert: ‘Ik wist van niets.’

Willem zucht diep.
Hij zegt: ‘De hond had de meniscus kapot. Dat kostte ons 500 euro. De dierenarts vertelde dat er meer trammelant aan zat te komen, dat een operatie nodig was. Dat zou 3.000 euro kosten. Wij doen alles voor de hond, maar zo veel geld hadden we niet. Aan de jongens van de autohandel vertelde ik dat ik omhoog zat. Ze gaven me wat adviezen. Tegen Willemien heb ik toen gezegd, ik regel wel wat. Ik hang een paar lampen op en dan komt alles goed.’

De rechters willen weten wanneer hij dat had gedaan.
Willem: ‘Half oktober.’

De rechters hebben in het dossier gelezen dat hij mogelijk al sinds 2007 aan het telen is. In dat jaar, zo ontdekte Enexis, gingen Willem en Willemien plotseling spectaculair minder stroom verbruiken.
Alsof er toen al met de meter was geknoeid.

Willem schudt het hoofd.
Hij kan het uitleggen.
‘In 2007 kregen we een rioolpomp in de boot. Ik heb goed gekeken hoe die mannen die pomp installeerden. Wat ik met mijn ogen zie, kan ik met mijn handen maken. Dus toen ze weg waren, heb ik een draad achter de meter weggetrokken. Maar dat was niet voor hennep, dat was voor huishoudelijk gebruik.’

Om het verhaal geloofwaardig te maken, heeft Willem een getuige meegebracht; de postbode die al drie jaar lang de post bij hem bezorgt.
Onder ede vertelt de postbode aan de rechters dat hij wel eens een bakkie doet bij Willem en nooit iets raars heeft opgemerkt bij de boot.
Maar toen hij terugkwam van de zomervakantie, zag hij ineens de getimmerde opbouw op de woonark.
Hij had nog gevraagd: wat is dat?
Willem had toen gezegd, ruimte voor mijn hobby, voor mijn Zundapp-brommers.

Dankzij de belastingdienst werd vastgesteld dat het bestedingspatroon van Willem en Willemien hoger was dan je op basis van het legale inkomen mocht verwachten.
Ze leven op een vloer van graniet, hebben een prachtige badkamer en kokkerellen in een glimmende keuken en dan staat er ook nog een Mercedes voor de deur.

Willem: ‘Wij zijn hardwerkende mensen, ik rook niet, drink niet en ben spaarzaam. De Mercedes is een oldtimer, geërfd van een overleden oom.’
Willemien: ‘Dat het er bij ons misschien comfortabel uitziet, komt omdat ik altijd aan het poetsen ben.’

Willemien krijgt het voordeel van de twijfel.
Ze mag, wat de officier van justitie betreft, worden vrijgesproken.

Willem niet.
Voor het stelen van stroom en voor de 176 aangetroffen planten wordt een taakstraf van 120 uur geëist.
Daarnaast is het voor de officier van justitie voldoende aannemelijk, wat de postbode ook beweert, dat Willem al sinds 2007 wiet aan het telen is.
Daarmee heeft hij, geschat, 300.840 euro verdiend.
In het kader van het ‘project afpakken’, een nieuw speerpunt, moet Willem dat bedrag aan de Staat betalen.
Wanneer hij dat niet kan, ook.
En de advocaat die door Enexis naar de rechtszaal is gestuurd, wil 18.000 euro hebben vanwege geleden schade en gederfde inkomsten.

Hoe het met de hond is (afgelopen), werd in de rechtszaal niet verteld.

Rob Zijlstra

extra
• prestaties in de strafrechtketen – rapport rekenkamer

.

UPDATE – 29 maart 2012 – uitspraken
De rechtbank heeft conform de eis besloten Willemien vrij te spreken. Willem is veroordeeld tot 120 uur werkstraf, maar daravan de helft voorwaardelijk. Over de ontnemingsvordering zegt de rechtbank dat Willem twee keer heeft geoogst in een half jaar tijd. Daarbij is uitgegaan van een kweekcycles van 10 weken. Volgens de rechterlijke rekenformule levert dat een winst op van 30.084 euro. Dat is nog geen tien procent van het bedrag dat het openbaar ministerie had becijferd. Enexis is tot slot niet ontvankelijk verklaard omdat .de vordering die de stroomnetbeheerder had ingediend te ingewikkeld voor voeging in een strafzaak. Enexis moet naar de civiele rechter.