Een nieuwe kinderwagen is niet goedkoop.
Of neem Pampers in de aanbieding.
Ook prijzig.
Maar Amadeus (25) ontkent, dat was niet de reden.
Hij had zijn vriendin, op het punt van bevallen, niet beloofd dat hij voor geld zou zorgen.

Georg (26) die naast hem zit, zegt niks.
De officier van justitie wil weten of Georg Karin kent, Karin zijn vriendin?
Georg: ‘Ik beroep mij op het zwijgrecht.’
De officier van justitie: ‘Klopt het dat ook u, net als Amadeus, kort voor de overval vader bent geworden?
Georg: ‘Ik beroep mij op het zwijgrecht.’

Officier van justitie: ‘Jammer. Ik had u misschien willen feliciteren met het vaderschap.’

Georg glimlacht minzaam.
Hij kent zittingszaal 14 en weet dat alles wat hij zegt, tegen hem gebruikt zal worden. Dat weet hij nog van de vorige keer.

Amadeus, eens een talentvolle jeugdvoetballer, is spraakzamer.
Hij heeft het gedaan, wil zijn verantwoordelijkheid nemen en hoopt dat hij de slachtoffers ooit weer recht in de ogen kan kijken, zodat zij kunnen zien dat hij geen slecht mens is.
Voor hem geen flessen whisky meer, geen cocaïne of heel de dag stoned van de wiet.
Hij wil zijn verdiende straf, die uitzitten en dan wil hij werken, zijn schulden betalen en er zijn voor de kinderen.

Eén ding wil Amadeus niet zeggen: wie de tweede man was met wie hij de overval op het casino aan de Kerkstraat in Hoogezand heeft gepleegd.
Bij die overval, in januari dit jaar, werd 2.331 euro buitgemaakt.

In de rechtszaal worden opnames van beveiligingscamera’s getoond.
Te zien is hoe twee mannen met getrokken pistolen gericht op een medewerker achter de balie, geld opeisen.
Amadeus is de persoon die wild op en neer springt.
Van de zenuwen, zegt hij.

De tweede man draagt een ‘Eskimomuts’.
Toen Georg werd aangehouden, anderhalve maand na de overval, was hij in het bezit van zo’n hoofddeksel, met flappen aan de zijkant.
Er bestaan ook filmpjes van Georg met muts op YouTube.

Keihard bewijs dat Georg de tweede man is, is er niet.
Wat er wel is, is niet overtuigend, zegt zijn advocaat.
Dat Georg altijd in Groningen is – volgens zijn telefoon – maar uitgerekend die avond niet?
En dus?
En een dergelijk muts koop je bij de Hema, de V&D en waar al niet.
Telefoontaps met verdachte woorden?
Te kort door de bocht, zegt de advocaat.
Uit het bewijs blijkt volgens de raadsman dat het Georg net zo goed niet is geweest.

Er is een derde man in het spel.
Deze man zou de twee overvallers hebben opgehaald uit Groningen, bij de Burgerking op het treinstation.
Dat zegt Amadeus.
Hij zegt ook dat de derde man heus wist waarom.

De derde man zelf heeft bij de politie iets anders verteld.
Hij verklaarde dat hij was gebeld door Georg.
Hij moest met zijn auto, met zijn blauwe Opel Astra, achter het casino in Hoogezand gaan staan.
Georg zou hebben gezegd, dat hij ‘money ging maken’.
De derde man dacht daar nog niets bij en stond dus nietsvermoedend op het afgesproken tijdstip met zijn auto bij het casino.

Toen Amadeus en Georg instapten, met de pistolen nog in de hand, en ‘vlug vlug’ riepen, snapte hij wat er werkelijk gaande was.
De derde man had 200 euro gekregen.
Tegen de politie zou hij hebben gezegd dat hij wel wist dat het smerig geld was.

De derde man was niet blij met zijn betrokkenheid.
Sterker nog: hij was vreselijk bang.
Bang voor de anderen.
Zo bang, dat hij zou hebben geroepen: ‘Mijn leven is nu over’.
En ook: ‘Ik ben nu dood.’

De officier van justitie vraagt aan Georg: ‘Waarom zou de derde man dit soort dingen vertellen?’
Georg: ‘Dat weet ik ook niet, moet je aan hem vragen.’

Maar de derde man leeft niet meer.
Hij is recent dood aangetroffen.
Amadeus hoorde het pas deze week en is, zegt hij, aangedaan.

Georg zegt niets.
In 2006 had hij honderduit gepraat in zittingszaal 14.
Hij werd toen verdacht van een overval op een maaltijdbezorger en van de beroving van een jonge vrouw op straat.
Hij ontkende, de straatroof was een ongelukkige aanrijding op de stoep geweest, met een scooter die hij had geleend van een spoorloze vriend, dezelfde scooter die een paar dagen daarvoor buit was gemaakt bij een overval op de maaltijdbezorger.

De officier van justitie had hem een compliment gegeven.
Hij kan erg goed liegen, had de aanklager toen gezegd, de leugens rollen zo zijn mond uit.
Georg kreeg 24 maanden celstraf.

Bij de reclassering vertelde Georg dat hij na die straf zijn criminele vrienden vaarwel had gezegd en een andere weg was ingeslagen.
Hij had zich aangesloten bij een religieuze beweging.
Nu zingt hij blij christelijke hiphop-liedjes over Jezus.
Ook wil hij iets gaan doen in de toeristische sector.

Een van de rechters probeert het nog eenmaal: ‘Als je niets hebt gedaan en ten onrechte wordt beschuldigd, dan wil je dat toch van de daken schreeuwen in plaats van een beroep te doen op het zwijgrecht?’
Georg: ‘Ik beroep mij op het zwijgrecht.’

De officier van justitie zegt dat gewapende overvallen de provincie teisteren en dat de daders in aanmerking komen voor langdurige gevangenisstraffen.
Hij eist tegen de twee jonge vaders 42 maanden waarvan zes voorwaardelijk.
Dat betekent dat Amadeus en Georg netto drie jaar moeten zitten.

De officier van justitie zegt: ‘Ik hoop dat het daarna met Amadeus beter gaat.’
Hij zwijgt over Georg.

Rob Zijlstra

UPDATE  – 10 mei 12 – uitspraken
De ontkennende vader Georg is veroordeeld tot dertig maanden celstraf. De rechters hechten geen geloof zijn aan zijn geloof dat hij onschuldig is. De rechters komen tot dit oordeel op basis van de afgelegde verklaringen van anderen. Vader Amadeus kreeg ook 30 maanden maar daarvan mag een jaar voorwaardelijk zijn. Dat betekent in de praktijk dat Georg 20 maanden moet zitten en Amadeus 21 maanden. Dat laatste komt omdat Amadeus nog drie maanden op ‘de pof’ had staan bij justitie (een voorwaardeljik opgelegde straf bij een eerdere veroordeling die nu wordt omgezet in zitten).