Bidja D. (38) is weer in de stad.
Ditmaal maar voor heel even, want hij moet donderdagmiddag terechtstaan voor de rechtbank in Groningen.
Hij wordt verdacht van de gewapende overval op de vestiging van Albert Heijn aan de Eikenlaan in Groningen, op 24 januari dit jaar.

Bidja D. is een oude bekende.
In 2004 werd hij door diezelfde rechtbank veroordeeld voor een reeks gewelddadige overvallen in Groningen-Zuid.
Tussen september 2003 en februari 2004 werden twaalf winkels en tankstations overvallen wat destijds voor veel beroering zorgde.

Maar Bidja D. zorgde er ook voor, zij het indirect, dat de moordenaar van Gonda Drent, de kapster uit Hoogezand, achter de tralies verdween.

Bij de gewapende overval op de AH-supermarkt werd 285 euro buitgemaakt.
De tweede verdachte, een 52-jarige Groninger, meldde zich een week na de overval bij de politie.
Bidja D. kon kort daarna worden opgepakt.

Het was er heftig aan toe gegaan.
D. dreigde een van de medewerksters van de supermarkt dood te schieten.
In 2004 hekelden de rechters zijn houding tegenover zijn slachtoffers: D. toonde geen compassie wat hem extra zwaar werd aangerekend.
Hij kreeg in november 2004 negen jaar gevangenisstraf.

Maar ook tijdens detentie deed hij van zich spreken.
Op de luchtplaats was Bidja Reinier S. tegengekomen.
S. was door de rechtbank van Groningen veroordeeld tot twaalf jaar celstraf wegens de moord (doodslag) op zijn partner Gonda, in december 1996, in Hoogezand.
S. wachtte op de dat moment op de behandeling van zijn zaak in hoger beroep.

Op de luchtplaats bedachten ze een sluw plan.

Bidja D. zou opbiechten dat hij aanwezig was geweest bij de moord op Gonda.
Hij zou vertellen dat hij chauffeur was voor zijn inbrekersvriend Bernard.
Tijdens de inbraak werd Bernard betrapt waarop hij Gonda doodsloeg en vervolgens brand stichtte om sporen uit te wissen.

Met dit verhaal zou Reinier vrijuit gaan.
De sluwheid moest zijn dat Bernard niet meer leefde, want omgekomen bij een verkeersongeluk.
Dan had de politie een dode dader.
En Bidja, zo schatten ze in, zou als op de uitkijk staande chauffeur bij een inbraak niet een heel hoge straf krijgen.

De beloning die Reinier S. voor Bidja in het vooruitzicht stelde: zeven- tot achthonderdduizend euro.
Bidja D. zou daadwerkelijk drie- tot vierduizend euro hebben ontvangen.

Om het verhaal van Bidja geloofwaardig te laten zijn, had Reinier hem allerlei details verteld over de omstandigheden waaronder Gonda om het leven was gekomen.

Het sluwe plan mislukte.
Ze hadden zich vergist in de datum van overlijden van Bernard: die was al verongelukt toen Gonda nog leefde.
Bidja vertelde vervolgens aan de politie hoe Reinier hem voor het karretje wilde spannen.

Het gerechtshof in Leeuwarden oordeelde dat de politieonderzoek naar de dood van Gonda weliswaar sterke aanwijzingen opleverde dat Reinier de dader was, maar dat het verzamelde bewijs niet overtuigde.
De voor een veroordeling noodzakelijk overtuiging ontstond bij het gerechtshof wel na het verhaal van Bidja D.

Reinier werd in hoger beroep, dat hij zelf had aangetekend, veroordeeld tot vijftien jaar celstraf, drie jaar meer dan de rechtbank had opgelegd.

Rob Zijlstra

UPDATE  – 10 mei 2012 – strafeis
Het openbaar ministerie eiste vanmiddag 42 maanden gevangenisstraf tegen Bidja D. die ontkende iets met de overval op de supermarkt te maken te hebben. Hij noemde het strafproces een poppenkast. Een 52-jarige medeverdachte hoorde 30 maanden celstraf (waarvan tien voorwaardelijk) eisen. Hij heeft wel bekend en via en omweg D. als mededader genoemd. Uitspraak is op 24 mei.

UPDATE – 24 mei 2012 – uitspraak
Bidja D. is conform de eis veroordeeld tot 42 maanden celstraf. Ook de straf voor de 52-jarige medeverdachte is conform: 30 maanden waarvan 10 voorwaardelijk.

VONNIS  bidja d. – zodra gepubliceerd niet gepubliceerd