Wie dagelijks door Bedum rijdt – ik moet dat – kan beamen dat het helemaal geen rare voorspelling is dat op die lelijke doorgaande weg vroeg of laat een vreselijk verkeersongeluk zal plaatshebben.
Daar zal waarschijnlijk zo’n zilvergekleurde tankwagen vol melk van FrieslandCampina – Domo – bij betrokken zijn en niet te hopen fietsende kinderen.

Honderden van die denderende gevaartes jakkeren dagelijks over de brede doorgaande weg die de gemeente om onbegrijpelijke redenen vorig jaar heeft uitgeroepen tot een 30-kilometerzone.

Een gevaarlijker verkeerssituatie dan daar in Bedum bestaat niet.

Mocht in het onveilige Bedum onverhoopt ooit iets gebeuren, dan weet ik hoe het er in zittingszaal 14 aan toe zal gaan.
Op de publieke tribune wordt gehuild door vaders en moeders en opa’s en oma’s, maar ook door aanwonenden die lange tijd, maar net zo lang tevergeefs de lokale bestuurders hebben gewaarschuwd.
De ver(d)achte chauffeur zegt tegen de rechters dat hij al vele jaren op de auto zit en nog nooit één ongeluk heeft veroorzaakt, dat hij die kinderen op die ook voor hem zo verschrikkelijke dag nooit heeft gezien.
De officier van justitie gaat dan zeggen dat wanneer je niet ziet wat er wel is, je dan met al je ervaring niet goed hebt uitgekeken.
Die kinderen kwamen immers niet uit de lucht vallen.

De rechtbank legt twee weken later wegens roekeloos rijgedrag een werkstraf en een rijontzegging op, voor lief nemend dat de chauffeur daardoor zijn baan kwijtraakt.

Zo gaat het met regelmaat.
Dan zitten er mannen en vrouwen in de beklaagdenbank omdat ze een verkeersongeluk hebben veroorzaakt.
In Groningen waren dat er sinds 2005 welgeteld 113, Frits meegerekend.
Achter dat getal van 113 gaan evenzoveel doden en (zeer) ernstig gewonden schuil.
En onbeschrijfelijk veel leed en blijvend verdriet en gemis.

Frits (nu 19, toen 18) was deze week verdachte nummer 113 sinds 2005 in zittingszaal 14.
Hij had net zijn rijbewijs en wilde op een zondagavond in september vorig jaar met vrienden naar de kermis in Roden.
Eerst reed hij naar De Wilp om Jaap en Jannus op te halen.
Ronnie, 16 jaar, stapte bij hem in de auto.

Vanuit De Wilp koersten ze richting de kermis.
Jaap en Jannus in hun auto voorop.
Frits en Ronnie daar achter aan.

Rechters vragen aan Frits: ‘Had u gedronken of geblowd misschien?’
Vandaag de dag is dat een heel normale vraag aan een 19-jarige.
Frits: ‘Nee, het was zondag, wij kwamen net uit de kerk.’
Rechters: ‘Oh, nou dat zegt niets hoor.’

Dus niet gedronken, niet geblowd.
Sterker nog, Frits kent de rijstijl van Jaap, een stijl die niet echt de zijne is, zegt hij.
Jaap rijdt vaak te hard, vertelt Frits.
‘Dat wist ik, ik heb nog gezegd, rij rustig.’

Ze rijden tussen De Wilp en Zevenhuizen over de Oudewijk.
Rechters: ‘U kent die weg?’
Frits: ‘Ja, een lange, rechte weg met twee drempels en een flauwe bocht, links en rechts rode fietspaden op het wegdek.’
Rechters: ‘Vier-punt-tachtig breed, met optische versmalling. Maximale snelheid: 60.’

Jaap reed, zei hij zelf, 85 tot 90 kilometer per uur.
Frits: ‘Omdat we samen gingen, trok ik bij. Ik denk 80.’
Rechters: ‘En in de flauwe bocht?’
Frits: ‘Ook 80.’

Levensgevaarlijke toestand.

Hij komt rechts in de berm terecht, probeert te corrigeren door bij te sturen, schiet dan over de weg naar links, tegen de eerste boom om vervolgens tegen een tweede boom tot stilstand te komen.
Frits weet bovenwonder uit de totaal vernielde auto te klimmen, de 16-jarige Ronnie is buiten bewustzijn en wordt in allerijl naar het ziekenhuis gebracht waar een negen uur durende hersenoperatie volgt, waarna acht achtereenvolgende dagen voor zijn leven wordt gevreesd.

Tegen de politie liegt Frits dat hij was geschrokken van een auto die seinde met de grote lichten en hem inhaalde.
Frits had dat gelogen op verzoek van Jaap die er niet bij betrokken wilde worden omdat hij vreesde zijn rijbewijs kwijt te raken.

De officier van justitie denkt ook daarom dat Frits en zijn vrienden helemaal niet van die brave kerkgangers zijn, maar aan het jakkeren waren, vrolijk achter elkaar aan, racend richting de kermis, met 80 tot 90 kilometer per uur over een smalle weg met drempels en flauwe bochten waar maar 60 mag.

Met Ronnie gaat het redelijk.
Hij kan weer praten en lopen – al doet dat nog zeer – maar hij kan niks meer ruiken en alles wat hij eet proeft naar karton.
Hij ziet minder en miste een schooljaar.

Frits gaat zodra deze rechtszaak achter de rug is, in traumatherapie omdat hij last heeft van knagende schuldgevoelens.

Ronnie is niet boos op Frits, neemt hem niets kwalijk.
Want Frits, zo staat in zijn brief aan de rechters, deed het niet met opzet.
Het was een ongeluk.
Frits zegt dat hij Ronnie voor die woorden dankbaar is.
Rechters: ‘Grootmoedig.’

De officier van justitie ziet het iets anders.
Opzet is niet aan de orde.
Frits is door zo onvoorzichtig en onverantwoord hard te rijden hartstikke schuldig aan een misdrijf met heel nare gevolgen.
Ze eist voor het misdadige gejakker een taakstraf van 120 uur en een rijontzegging van twaalf maanden waarvan drie voorwaardelijk.

Er komt een 114, tel maar door, een 187.
En Bedum.

Rob Zijlstra

.

UPDATE – 19 juli 2012 – uitspraak
Frits is conform de eis veroordeeld: 120 uur werken en een rijontzegging van 12 maanden waarvan 3 voorwaardelijk. In Bedum is (gelukkig) nog niets gebeurd.