Het is beklemmend stil in de rechtszaal.
De rechters hebben zojuist een vraag gesteld en de verdachte denkt nu na over het antwoord dat hij zal gaan geven.
De vraag luidde: ‘Wat is er gebeurd?’
Het is een van de meest gestelde vragen in de rechtszaal.
Het antwoord na die benauwde stilte: ‘Ik heb haar seksueel misbruikt.’

Zittingszaal 14 is wel wat gewend.
In voorbije jaren hoorde ik honderden mannen in deze rechtszaal iets soortgelijks zeggen of ontkennen.
Verreweg de meeste van hen werden veroordeeld tot werk- en/of gevangenisstraffen voor kortere of langere duur.
De meeste van hen zullen nu wel weer ergens wonen.
Burgemeesters schijnen te weten waar.
Of dat te willen weten.

De rechters vragen door, want dat is hun werk.
Aanvankelijk doen ze dat nogal juridisch: ‘En bent u ook seksueel bij haar binnengedrongen?’

Gerrit, 33 jaar, begrijpt het desondanks en zegt van niet.
‘Wel geprobeerd, maar het is niet gelukt.’
De rechters: ‘U weet dat het slachtoffer daar iets anders over zegt.’

Gerrit zwijgt.
Later zal hij vertellen dat het nooit had mogen gebeuren.
Toen het wel gebeurde, besefte hij donders dat het niet goed was, dat het niet hoorde wat hij deed.
Maar hij had niet kunnen stoppen.

Rechters: ‘Waarom?’
Gerrit denkt na.
Rechters: ‘Kom op, u zit al 91 dagen vast en heeft dus 91 dagen kunnen nadenken. Zeg eens iets.’
Gerrit: ‘Ik heb spijt. Waarom? Omdat ik de kinderen trauma’s heb bezorgd.’

Een van zijn slachtoffers had verteld dat ze voortdurend moest huilen in haar hoofd.
Ze had heel lang haar mond gehouden.
Haar stiefvader had dreigende woorden gesproken; dat ze in de gevangenis zou komen wanneer anderen er achter kwamen.

De rechters bladeren door het dossier en bekijken de map met kleurenfoto’s.
Het zijn foto’s van de attributen die Gerrit gebruikte terwijl hij besefte dat het niet goed was.
Hij deed het wanneer hij de twee kinderen van zijn partner naar bed bracht.
Hij bracht de kinderen altijd naar bed.

De rechters: ‘We zien hier allerlei dingen. Een toverstok, hondenriemen, een of ander balletjesding. Vibrators. Knotsen. U moet de kinderen vreselijk veel pijn hebben gedaan.’
Gerrit: ‘Ze hebben nooit au gezegd.’
Weer die akelige en beklemmende stilte.

De rechters zeggen dat ze een zo helder mogelijk beeld willen hebben.
Niet alleen van wat er is gebeurd, maar ook hoe verdachte zich voelde toen het gebeurde.
Opdat ze straks tot een zo goed mogelijk oordeel kunnen komen.
Vandaar de expliciete vragen.

Rechters: ‘Hoe groot is uw penis?’
Rechters: ‘Klaarkomen in de mond van een meisje van zeven jaar, wat voor een gevoel gaf u dat?’
Zo nu en dan flikkert heel even de TL-verlichting in de rechtszaal, maar de vragen gaan door.
Rechters: ‘De kinderen moesten ook dingen bij elkaar doen. Raakte u daar opgewonden van? U zegt: een beetje?’

Met Elsje was het begonnen toen zij een jaar of vijf was.
Gerrit dacht zelf dat het een jaar, een jaartje, had geduurd, misschien twee of drie keer (keertjes) per maand.
De officier van justitie gaat op basis van verklaringen uit van twintig maanden.
Bij de politie had Elsje verteld dat het vrijwel elke avond gebeurde.
Dat het vaak zeer deed en dat hij dan door ging.
Dan zei hij dat ze mooi pech had gehad.

Op de vraag ‘ wat is er gebeurd?’ had deze Gerrit ook naar waarheid kunnen antwoorden dat hij zijn stiefdochter gedurende twintig maanden misschien wel vier- tot vijfhonderd keer heeft verkracht, op allerlei manieren.
Verschrikkelijk?
Hoe vreselijk, maar dit verhaal moet nog een tikkeltje rauwer wezen: ook het jongere zusje van Elsje is door Gerrit met zijn gemene attributen te grazen genomen.

Twee vriendinnetjes die wel eens kwamen logeren eveneens.
En twee nichtjes ook.

Een vertegenwoordigster van slachtofferhulp spreekt de rechters toe.
Ze mag dat doen – nieuwe wet – namens de kinderen en hun ouders.
Ze vertelt over opstandige en boze kinderen, over isolement en leerachterstanden, over angst en niet meer naar buiten durven, binnen altijd de deur op slot. Over buik- en hoofdpijn.

In de krant stond afgelopen week dat het Openbaar Ministerie in een ‘ernstige zedenzaak’ zes jaar gevangenisstraf heeft geëist.
En TBS met dwangverpleging.
Dat de slachtoffers tussen de 4 en de 9 jaar oud waren.
Dat de deskundigen een behandeling noodzakelijk vinden om herhaling te voorkomen.

Het is wel zo prettig om de meest ranzige feiten en details die in zittingszaal 14 soms het TL-licht even doen flikkeren, samen te vatten in ‘een ernstige zaak’. Denkend aan de zin die Arnon Grunberg (als Marek van der Jagt) schreef: ‘De dood is een ongenode gast, maar met de waarheid zitten we ook niet graag aan tafel.’

Rob Zijlstra

.

UPDATE – 24 september 2012 – geen uitspraak
De rechtbank zegt onvoldoende geinformeerd te zijn en heeft de zaak aangehouden voor nader onderzoek mbt de voorwaarden voor een tbs-behandeling buiten een kliniek. Vervolg in december.