Strafzaken met meer dan dertig ordners vol informatie mag in de rechtszaal een megazaak heten.
En dat was het.
Zeventien verdachten met bijna evenzovele advocaten en vijf lange zittingsdagen.
Er gebeurde van alles.
Er gingen dingen fout, er was meineed, stukken zoek, er waren advocaten die te laat kwamen en rechters die te laat begonnen.
Op dag twee was vergeten de verdachten naar de rechtbank te brengen.
Zat iedereen in zittingszaal 14 klaar om te beginnen, zaten de drie verdachten van die dag nog doodleuk in hun cel in de penitentiaire inrichting in Ter Apel (nog wel).
Er waren bekennende, ontkennende en zwijgende verdachten.
Beklaagden die tevens slachtoffer waren.
Justitiabelen met spijt en goede voornemens.
Er was een aan de rechtbank onderworpene die er niet was, toevallig was dat wel de hoofdverdachte.
Man, 36 jaar, was te ziek om terecht te staan, liet de gevangenisarts de rechters ’s ochtends weten.
Man moet nu eerst beter worden.
Sommigen zeggen dat de hoofdverdachte ongeneselijk ziek is.
Deze man, laten ze hem Mo noemen, spookte vijf dagen door de zittingen heen.
Hij was, zeggen ze, het brein achter de gijzelingen en de geweldadige afpersingen en hij zou ook als eerste op de anderen hebben geschoten.
Veel verdachten, ook zij die tot de groep van Mo worden gerekend, zouden bang voor hem zijn.
Dat laatste vindt zijn advocaat maar gek.
Advocaat zegt: ‘Wat gek. Een keertje blazen en mijn cliënt valt om.’
De megazaak bestond eigenlijk uit verschillende gewone strafzaken die soms veel en soms nauwelijks iets met elkaar te maken hadden.
De noemer heette Golfclub omdat veel verdachten in Golfjes reden.
Onder de noemer hingen de strafzaken met namen als Zeespin, Mantis, Muskiet, Afghanistan, Mineermot en Sluipvlieg.
De zaak Sluipvlieg begon met de 15-jarige Japie die in de klerenkast van zijn vader 14.000 euro vond.
Met al die biljetten in de hand ging hij voor de webcam zitten wapperen.
Een klasgenootje zag dat, vond het vet en haalde zijn foute vrienden erbij.
Die foute vrienden, grote jongens, zeiden tegen Japie dat zij dat geld wel konden investeren in vuurwerk.
Door de inkoop slimmer te verkopen zouden ze zeker 10.000 euro winst maken.
Dat leek Japie een goed plan.
Maar eenmaal in de auto stopten de grote jongens, pakten ze het geld af en duwden ze hem naar buiten.
Huilend vertelde hij alles op school.
De directeur belde de politie.
Een andere zaak – Mineermot – kenmerkte zich door een conflict tussen de groep van Mo en een andere partij.
De andere partij wilde het conflict bespreekbaar maken en reed naar de boerderij in Tripscompagnie, naar daar waar Mo verbleef.
Toen ze uit de auto’s stapten, werd er direct geschoten, maar zonder elkaar te raken.
Er sneuvelden wel ruiten.
Volgens het Openbaar Ministerie is er, over en weer, sprake van meervoudige pogingen tot moord in vereniging.
Zeespin: een maand voor die schietpartij zouden Mo & Co. vier personen in die boerderij hebben gegijzeld.
Een van hen had het in zijn domme hoofd gehaald een wietkwekerij leeg te roven.
De rover werd, samen met een vriendje, ontboden, verrast, in elkaar gemept, met de handen op de rug gekneveld en vervolgens met het hoofd in een papieren tas van de McDonald’s op zolder gelegd.
Een buurman had die dagen speenvarkens horen gillen, waarschijnlijk op momenten de gijzelnemers dreigden oren en vingers af te knippen.
De officier van justitie zei een paar keer dat ze daar een speciale ruimte voor hadden ingericht.
De vrijheidsberovers eisten 15.000 euro losgeld.
Na twee lange dagen en bange nachten wist de ongelukkige wietrover duidelijk te maken dat hij zoveel geld nooit had.
Hij had met moeite 3.000.
Hij kende overigens wel iemand met meer.
En zo gebeurde het dat die persoon naar de boerderij werd gelokt.
Deze persoon, een ondernemer uit Groningen, dacht dat er handel was, want dat zeiden ze.
Hij nam zijn zoontje mee.
Zelfde verhaal.
Plots klappen, handen op de rug, zak over het hoofd, naar zolder – ook het zoontje – begeleid door droge klikken van vuurwapens.
De echtgenote van de ondernemer wist in alle staten 15.000 euro bijeen te schrapen.
Toen dat geld met die 3.000 euro was overgedragen, mocht iedereen naar huis.
Uit angst heeft niemand aangifte willen doen.
Bijzonder was, zo bleek op de laatste dag van het megagebeuren, dat sommige verdachten met elders buitgemaakt geld hun schulden betaalden.
Een aantal had nogal wat schulden als gevolg van mislukte hennepkwekerijen.
De schuldeiser: die ondernemer uit Groningen.
Er was een zaak Mantis waarin een man en een vrouw in bed liggen te slapen.
Ineens wordt zij wakker omdat er iemand met een bivakmuts over zijn hoofd naast haar zit.
Terwijl zij schrikt, komt er een tweede bivakmuts binnen die met een mes begint te steken in het dekbed.
Dan wordt ook de man naast de vrouw wakker.
De mutsen zeggen dat ze voor de wiet komen.
En ze willen 50.000 euro.
Ze dreigen: ‘Anders bellen wij de politie.’
Dit laatste deed het beroofde stel zelf, nadat de overvallers met hennep, laptops, telefoons en de auto van het stel waren vertrokken.
Het Openbaar Ministerie eiste vooral gevangenisstraffen, van – alles opgeteld – veertig jaar.
En dan moet Mo nog.
Rob Zijlstra
• Eerder verslag over dit proces: de zaak mineermot
UPDATE – 20 december 2012 – proces Mo
Het Openbaar Ministerie heeft 10 jaar celstraf geeist tegen Mo. Het OM zegt dat hij schuldig is aan tweemaal een poging tot moord en gijzeling (Tripscompagnie) en een overval op een woning in Froombosch. Daarnaast zou hij betrokken zijn bij openlijk geweld in Delfzijl waarbij het interieur van een woning werd vernield.
Mo erkent dat hij een (kleine) rol heeft gespeeld bij de gijzeling, maar ontkent dar daarbij grof geweld is gebruikt. In de andere zaken beroept hij zich op het zwijgrecht.
Advocaat Peter Plasman heeft de rechtbank verzocht Mo te schorsen uit voorlopige hechtenis om gezondheidsredenen. De man moet worden geopereerd, maar zal om die operatie aan te kunnen eerst moeten revalideren en 30 kilo moeten afvallen, aldus Plasman. Tegen de rechters: ‘Zonder operatie wacht cliënt een snelle dood.’
.
UPDATE – 27 december 2012 – uitspraken
De rechtbank heeft vonnissen gewezen. Was er opgeteld zo’n 50 jaar cel geeist, er is voor ruim 70 jaar gevangenisstraf opgelegd. Alleen Mo (eis 10 jaar) kreeg een lagere straf opgelegd: 9 jaar. Tegen de man die 3 jaar cel tegen zich had horen eisen werd 8 jaar opgelegd.
UPDATE – 26 mei 2014 – uitspraken hoger beroep
Het hof in Leeuwarden heef arrest gewezen. Mo bleef zijn straf van 9 jaar houden en de man die al twee jaar vrij is, moet alsnog 6 jaar opknappen. Een overzicht. De verschillen zijn groot, ook tussen de eisen bij de rechtbank en bij het hof. De feiten zijn steeds hetzelfde, de interpretatie is kennelijk tijd- en persoonsgebonden.
zittingszaal 14 | 2004 - 2022 
Hieruit blijkt maar weer dat rechters de handen vol hebben met dingen die mensen zelf ook zouden kunnen afhandelen als ze dat hadden gekund.
Ik begrijp niets van een eventuele samenhang. Is die er?
Wat een beestenbende …..
Bezorgde groet
Nee echt niet , alles is mooi in verband gebracht om er een mega strafzaak van te maken
Die is er ook niet!
Voor bepaalde lichte overtredingen kunt u ook worden veroordeeld zonder dat u aanwezig bent. In dat geval kan de straf bestaan uit een geldboete of maximaal drie maanden gevangenisstraf en een verbeurdverklaring met een maximum van 10 000 euro.
Ja oke maar geen gevangenisstraf van 6 en 4 jaar ???!!!!! (eis)
Niks klopt als je kijkt naar het geheel. Zaken die niks met elkaar te maken hebben, hebben ze met ‘tape’ aan elkaar geplakt. Groningen en hun vonnis zal nooit serieus genomen moeten worden. Alles opnieuw in leeuwarden, daar gaat al jullie geld dus heen.
@ ANoniem
Je begrijpt er weer helemaal niets van en dus zeg je maar wat…
Ik ben bij elke zitting geweest ,dus als er iemand is die het niet begrijpt ben jij het wel.
Pingback: Hoge straffen voor gijzeling in zaak Golfslag - NieuwsPlein
Ja, ik wil even reageren. U bent een rechtbankverslaggever en lijkt de nederlandse taal behoorlijk te beheersen. Maar waarom leutert u in uw verslag over ‘gijzelnemers’?
Gijzelnemer is een niet bestaand woord in het Nederlands, ook als het veelvuldig wordt gebruikt in tal van media, zoals het NOS-journaal bijv.
Iemand die mensen in gijzeling neemt, is een gijzelaar en iemand die wordt gegijzeld door een gijzelaar, is een gegijzelde. Voorbeeld: Metselaar en het gemetselde, tovenaar en het ge- of betoverde. Duidelijk? Niet meer doen.
Dag Johan,
Kan het ook wat vriendelijker ?
Duidelijk. Niet meer doen. Brrrrrrrrrrrrr Wie ben jij eigenlijk dat je zo kan schrijven.
Enne niemand is perfect dus niemand schrijft perfect………….buiten jou dan.
Peter
Correct gespeld: ‘gijzelnemer’ komt voor in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie en in de spellingwoordenlijst van OpenTaal.
Het woord gijzelaar wordt soms verwarrend gevonden, omdat de uitgang -aar doorgaans verwijst naar degene, die de handeling bedrijft. Om deze verwarring te ondervangen zijn de vormen, hoewel minder mooi, gegijzelde en gijzelnemer voor respectievelijk gijzelaar en kaper in gebruik geraakt. De verwarring geldt mutatis mutandis ten dele voor het woord martelaar, met dit verschil dat een martelaar niet specifiek hoeft te zijn gemarteld om martelaar te worden genoemd.
Maar liefst zeventien verdachten, zestien veroordeelden. Van een vuurgevaarlijke beroepscrimineel tot kruimeldiefjes zonder strafblad en van alles daartussen. Hoe vrij is een jonge knul met schulden als zijn paspoort en gsm worden afgenomen door een gewetenloze bende waarin hij zich stom genoeg is gaan ophouden uit verveling en sensatiezucht die bij zijn leeftijd horen? Hoe verwonderlijk dat dezelfde rechter die een maand eerder nog stelt dat sprake lijkt van de uitzondering die beter uit de gevangenis komt dan erin gegaan, nu ineens het dubbele geeft van wat het OM heeft geëist en het brein (de godfather zeg maar, de meervoudig veroordeelde met het dubieuze geld, vuurwapens en aanverwante macht) juist minder? Wat betekent dat voor toekomstperspectieven, voor de baan die ondanks alles toch is gekregen, de weer opgepakte opleiding en alle betalingsregelingen die getroffen zijn? Nog afgezien van het gemeenschapsgeld lijkt onze samenleving bij terugzending naar de netwerkplek bij uitstek voor misdadigers niet bijster gebaat. De rechters denken daar dus duidelijk anders over. Onverklaarbaar. Onverteerbaar.
Zojuist terug van het Hof in Leeuwarden waar de advocaat-generaal na het voorlezen van zijn ellenlange requisitoir, waarbij het maar moeilijk wakker blijven was, doodleuk ongeveer dezelfde straffen eiste als in eerste aanleg – in bepaalde gevallen – zo belachelijk is opgelegd. Voor de “godfather”, jawel, de man leeft nog steeds, vroeg hij zelfs 10 jaar. Terecht. Grote moeite heb ik er echter mee dat mijn neef, zoon van een beroepscrimineel uit het middenkader van de Italiaans-Nederlandse – en sinds enkele jaren ook Russische maffia, 6 jaar tegen zich heeft horen eisen.
Geen woord over zijn jeugd die gevuld was met ellende van de bovenste plank, tuig van de richel over de vloer, crisisopvangen en gespecialiseerd onderwijs. Geen woord over het feit dat hij de enige was zonder strafblad. Geen woord daarover dat hij sinds het schorsen van zijn hechtenis, nu bijna 2 jaar geleden, niet eens meer een bekeuring voor rijden zonder licht op zijn fiets heeft gehad en zich 6 dagen in de week het leplazarus werkt om alle schuldeisers te betalen (de “godfather” had maar liefst 8 auto’s op naam van deze toen 19-jarige knul staan, met alle financiële rampspoed van dien). Daarnaast was zijn gsm ingenomen, evenals zijn paspoort. Nog los van de onvolgroeide hersenkwab zou hij volgens onderzoeken bijzonder beïnvloedbaar zijn (welke knul van die leeftijd niet?). Een van de draaideurcriminelen vertelde het Hof dat hij te bang was om tegen de opperchef in te gaan, wetend waar die toe in staat is. Als zo’n doorgewinterde beroeps al als de dood was, hoe moet mijn neefje zich dan hebben gevoeld? Allesverlammende angst zorgt er toch altijd voor dat mensen bevriezen en in voor hen desastreuze situaties blijven hangen in plaats van dat ze wijs en moedig handelen om zich eraan te onttrekken? Maar netals de rechtbank acht het OM hem onverkort verantwoordelijk voor zijn meelopen. Hij zou geen moment aan de “slachtoffers” hebben gedacht. Slachtoffers overigens uit hetzelfde milieu als de verdachten. Welk kind van 14 jaar heeft cash € 14.000,– op zak om “vuurwerk van te kopen” en informeert geïnteresseerd of iets een goede deal is? Maar voor de AG bleef het steevast een kindje …. een kindje dat t.z.t. met zekere regelmaat in de vuistdikke dossiers op zijn buro zal opduiken. Tenzij het een hele slimme blijkt en uit handen van justitie blijft.
Ja, ja, ik weet het, ik ben sowieso altijd te emotioneel betrokken en dus zeer zeker bij deze zaak. Daarbij kamp ik nog steeds met een kennelijk onverwerkt trauma uit de advocatuur. Maar het feit dat vanuit het pluche zo ijskoud en selectief geoordeeld wordt, waarbij niemand en de maatschappij al helemaal niet, gebaat is, in tegendeel zelfs, steekt. Machteloze woede slaat toe. Alle hoop is nu gevestigd op zijn advocaat die, als het goed is, het Hof er morgen tijdens zijn pleidooi ervan weet te overtuigen (conform ook het expliciete verzoek daartoe van de voorzitter) dat al deze verdachten echt niet over één kam geschoren dienen te worden. Dat er een wezenlijk verschil is tussen de oude rotten in het “vak” en een jonge knul die nog nooit echte kansen heeft gehad om het beste in zichzelf naar boven te halen. Hij stond erop mij mijn brandstof te betalen en bedankte me dat ik mee wilde als support. Mijn neef is een bijzondere jongeman die veel te zacht is voor de wereld van zijn “vader”. Een wereld die hem te wachten staat als het Hof hem terug stuurt naar de bak, de plek waar de collega’s van “paps” in rijen van 3 staan opgesteld om hem verder op te leiden. Immers, misdaad loont wel degelijk, de pakkans is te verwaarlozen en voor een hongerloontje aan de “goede” kant blijven houdt heel snel op als de rechterlijke macht vindt dat je toch nog niet voldoende gestraft bent voor je stomme, domme acties.
En ondertussen volgt aan de lopende band vrijspraak voor frauderende notabelen in zaken waarbij het wettig en overtuigend bewijs natuurlijk door de ter zake deskundigen heel wat makkelijker weg te moffelen is dan voor amper geschoolden. Een kwart eeuw geleden ben ik al letterlijk ziek geworden van ons zogenaamde rechtssysteem en nu voel ik me ook niet zo heel erg fijn. Mijn neef, zijn moeder, vriendin en zusjes trouwens ook niet.
Waarvan akte!
Het Golfclubproces heeft in hoger beroep 6 jaar onvoorwaardelijke celstraf opgeleverd voor in elk geval een van de verdachten, die meer slachtoffer dan dader in deze zaak was.
In eerste instantie slachtoffer van doorgewinterde, vuurwapengevaarlijke draaideurcriminelen die zijn paspoort en gsm hadden afgenomen.
Daarnaast slachtoffer van de jeugdagent te Winschoten die maandenlang op de hoogte was van de situatie van deze 19-jarige, sterk beïnvloedbare jongen met de meest trieste jeugd denkbaar (om nog maar even een in de volksmond bekende verzachtende omstandigheid te noemen waar alle rechters die zich over deze zaak hebben gebogen kennelijk allemaal maling hadden) maar helemaal NIETS deed.
En nu tenslotte het slachtoffer van ons rechtssysteem, dat in theorie prachtig in elkaar zit, maar dat in de praktijk een bureaucratisch stofnest is waarin aan alle kanten geblunderd wordt.
In eerste aanleg zei de voorzitter van de strafkamer nog: “Het lijkt erop dat u de uitzondering op de regel bent.” Dat leek niet alleen zo doordat deze jongen met nog een enkele jonge verdachte de enige van de 16 opgepakte verdachten was zonder strafblad en die zich sinds schorsing van de voorlopige hechtenis verre van justitie heeft gehouden, dat ìs ook zo. Of moeten we nu met deze uitspraak in hoger beroep in de verleden tijd spreken? Terugzending naar de gevangenis voor zeker 4 jaar betekent niets minder dan een gedegen, geheel gefinancierde en verzorgde interne opleiding tot beroepscrimineel. En geef zo’n knul dan ongelijk.
Dat onze magistraten wars zijn van elke vorm van emotie is een groot goed, maar zij houden de blinddoek van Vrouwe Justitia ook krampachtig voor als er gekeken moet worden naar alle omstandigheden. Het vergrootglas is steeds op de hele club en hun activiteiten gelegd. Gemakshalve worden alle betrokkenen over één kam geschoren.
Verzachtende omstandigheden? Die gelden enkel voor de door de staat erkende slachtoffers in deze zaak. Eveneens beroepscriminelen die zelfs hun kinderen vrolijk stage laten lopen (welk kind loopt met € 14.000 op zak om vuurwerk te kopen?). Voor hen was het allemaal zo verschrikkelijk traumatisch. Risico van het vak wordt geenszins ingecalculeerd. Die is voorbehouden aan die jonge knul die met zijn onvolgroeide hersenkwab, dramatische jeugd en foute vrienden zo ongelofelijk stom is geweest.
Meten met twee maten dus. Maar ook dat gebeurt wel meer.
Het riekt behoorlijk naar willekeur in strafmaat. Gewapende overvallers op winkels waarbij werkelijk onschuldige burgers het slachtoffer zijn, krijgen met veel pijn en moeite 24 maanden waarvan God weet hoeveel voorwaardelijk.
En ondertussen staan de moeder en zus van de vandaag tot 6 jaar veroordeelde jongen wederom machteloos. Net zo machteloos als zij waren toen hij enkel nog onder
begeleiding van de foute vrienden thuis kwam, bijzonder angstig was en zijn paspoort en gsm kwijt aan de top van de club. En even machteloos als elke keer dat zij wanhopig
de jeugdagent om raad en daad vroegen. Die daad bleef uit. Helaas.
Was hij toen maar opgepakt voor heling o.i.d. Dat had makkelijk gekund. Het schuurtje stond vol. Handhaving der wet, heet het in de arbeidsomschrijving. Of was deze knul
een visje dat ze fijn lieten zwemmen in de hoop op een joekel die t.z.t. zou kunnen worden opgehaald? We zullen het nooit weten, want verantwoordelijkheid nemen voor
wat ze zelf doen en vooral niet doen is een kwaliteit die bij mensen in het algemeen ver te zoeken is, maar zeer zeker bij bepaalde ambtsdragers.
Cassatie dan maar? En een klacht tegen de jeugdagent! En ondertussen?