De samenvoeging van de politiekorpsen in Groningen, Drenthe en Friesland zal de criminaliteit in Noord-Nederland doen dalen.
Hoe of waarom is vooralsnog volstrekt onduidelijk, maar de voormalige burgemeester van Delfzijl, nu minister van justitie, heeft het beloofd.

Gelijk de politie hebben ook de drie noordelijke rechtbanken de handen ineen moeten slaan.
De rechtbanken in Groningen, Assen en Leeuwarden heten sinds drie weken Rechtbank Noord-Nederland.
Intern is er wel wat geharrewar, maar daar merkt niemand iets van.

Deze week kwam via Twitter wel even naar buiten dat medewerkers van de rechtbank in Leeuwarden zaten te jellebellen tijdens een gezamenlijke cursusdag.
Op de bewegwijzering naar het juiste cursuszaaltje had ‘rechtbank Groningen’ gestaan. In plaats van rechtbank Noord-Nederland.
Zie je wel, kwetterde een Ljouwtjer verongelijkt.

Vanuit het gerechtsgebouw aan de Brinkstraat in Assen werd zuinigjes gereageerd. Gutteguttie, klonk het, waarover je je wel niet druk kunt maken.
Zolang de Friese collega’s dat rare taaltje van ze maar thuis laten, vinden ze in Assen alles best.

Als gevolg van kneppelfreed (knuppelvrijdag, 16 november 1951) mag in het gerechtsgebouw in Leeuwarden Fries worden gesproken.
De waarheid en niets dan de waarheid?
‘Dat ûnthjit ik’.

Alsof het nog niet genoeg is, zijn ook de arrondissementsparketten Groningen, Drenthe en Friesland sinds 2013 samen.
Het heet nu Openbaar Ministerie Noord-Nederland.
Helemaal lekker loopt het nog niet bij justitie.

Sinds ze het samen doen kunnen ze bijvoorbeeld niets meer printen.
Al twee keer moest een strafzaak om die reden tijdens de zitting worden stilgelegd en uitgesteld.
Heel soms kan er wel worden geprint, maar dan duurt dat een halve dag.
Het gedoe is overigens niet een gevolg van schaalvergroting, zeggen ze, maar is juist veroorzaakt door de krimpende overheid.
Door bezuinigingen.

Maandag stond een man terecht, de zoveelste, bij wie kinderporno op de computer was aangetroffen.
De rechters vroegen hem het hemd van het lijf.
Man ontkende de misdaad.
De werkgever vond dat de man niet goed presteerde, hij draaide geen omzet, maar zat wel heel de dag achter de computer.
Wel een beetje gek, vond de werkgever die man’s computer ’s nachts uit elkaar schroefde, 4000 kinderpornofoto’s aantrof en toen de politie waarschuwde.

Verdachte: ‘Ja, ja.’
Rechters: ‘Nee?’
Verdachte: ‘Ik zat te midden van een arbeidsconflict.’
Rechters: ‘Uw werkgever heeft het gedaan?’
Verdachte: ‘Ik kan het niet bewijzen, maar ik vermoed het wel ja.’

Op het moment dat de officier van justitie zijn verhaal wilde houden, kwam een probleempje aan het licht.
De officier meldde dat het dossier van de zaak zoek was, hij snapte daar ook niets van. Het kinderpornodossier was op de een of de andere manier zoekgeraakt tussen het Openbaar Ministerie aan de Paterswoldeweg in (nog net) Groningen en de burelen van de rechtbank in de Groninger binnenstad.
Het lag toch niet op straat?
Geen idee, wat kenmerkend is voor iets dat zoek is.

Nee, er zaten geen vreselijke foto’s in dat dossier, maar natuurlijk wel de naam en zo.
Hoogst ongelukkig en pijnlijk voor de verdachte tegen wie niettemin negen maanden gevangenisstraf werd geëist.
Dat deed de officier van justitie gewoon uit het hoofd.
Een intern onderzoek leverde aanvankelijk niets op, maar donderdag was er blijdschap: het Groninger pornodossier lag per ongeluk in Leeuwarden.

De vreugde van de vondst werd overschaduwd door weer iets heel anders op donderdag. In de verdachtenbank zat een criminele organisatie.
Vijf mannen worden verdacht op grote schaal hennepkwekerijen te hebben geëxploiteerd in Groningen (in lege kantoorpanden) en in – jawel – Leeuwarden (boven winkelpanden). Twee van hen zouden zich ook schuldig hebben gemaakt aan een poging tot moord.

In maart wordt de strafzaak inhoudelijk behandeld.
Zeer tegen de zin in van justitie mocht een van de hoofdverdachten naar huis.
Van heel de criminele bende zit nu nog maar één verdachte in het gevang.

En dan was er nog een opmerkelijke zaak die voor het OM Noord ook niet goed uitpakte. In april 2010 werd een man uit Friesland vermist.
De toen nog Friese politie deed onderzoek en ontdekte dat ze in Groningen moesten wezen.
De Fries bleek in een woning in Groningen te zijn vermoord.
De verdachte kon na veel speurwerk op het stadhuis van Moskou, Rusland, worden aangehouden nadat de Nederlandse autoriteiten een tip vanuit Turkije hadden gekregen.
Tikkeltje complex, maar zo is het nu eenmaal gegaan.

Het OM eiste na lang wikken en wegen tien jaar gevangenisstraf.
Dat zou passend en geboden zijn.
Maar de rechtbank Noord oordeelde anders.
De eis van het OM is te laag en doet geen recht.
Twaalf jaar.
Het OM zal wel in hoger beroep gaan.
Dat moet sinds 1 januari bij het gerechtshof in Arnhem.
Locatie Leeuwarden.

Rob Zijlstra

• Kneppelfreed
• Leeuwarder Courant over knuppelfreed (17 november 1951)