Valse toon

de lentezonTegen negen uur in de ochtend is er nog niets aan de hand, zo lijkt het.
Sterker nog, door de ramen valt de lentezon aangenaam het gerechtsgebouw binnen.
Het belooft een mooie dag te worden.

Maar elders in het gebouw, in de catacomben, wordt op ongeveer hetzelfde tijdstip duidelijk dat er iets aan de hand is.
Dolf had beneden in de cel moeten zitten, maar de cel is leeg.
Dolf is er niet.
Er wordt gevloekt, formulieren bekeken, er wordt gebeld.
Dolf die er wel had moeten zijn, zit nog in het huis van bewaring in Ter Apel.

Ze zijn vergeten hem ‘op transport te zetten’, vergeten hem naar de rechtbank te vervoeren.
De officier van justitie, verantwoordelijk, is niet blij.
De rechters zijn dat ook niet, misschien dat ze wel tegen elkaar hebben gezegd: ‘Het zal hier potverdulleme ook een keertje goed gaan.’

De drie andere verdachten zijn er wel.
Jolien is aangevoerd vanuit de vrouwengevangenis in Zwolle.
Glenn is niet gedetineerd, hij is vanochtend in Vlissingen heel vroeg van huis gegaan om op tijd in Groningen te zijn.
Rinus woont in Lelystad.
Hij is er ook, als enige zonder advocaat.

Overleg achter de schermen.
Het is niet te verwachten, laat de Dienst Vervoer en Ondersteuning weten, dat Dolf voor elf uur in Groningen zal kunnen zijn.
De vrolijke lentezon is verdwenen en de rechters besluiten met enig chagrijn toch maar te beginnen.
Het is dan kwart voor tien.

De officier van justitie krijgt het woord, zij mag de rechtbank vertellen waarom de verdachten verdachten zijn, waarvan de verdachten worden verdacht.
Het gaat om hennepteelt (3.696 stekken, 93 moederplanten), om witwassen van hennepgeld en om geld afkomstig van misdaad dat verborgen is gehouden.
Van de bedragen die worden genoemd, kun je in Noord-Groningen huizen kopen.

Helemaal soepel verloopt de voordracht niet.
Tot twee keer toen moet de voorzitter van de rechtbank de officier van justitie om opheldering vragen, terwijl de officier van justitie ietwat chaotisch op zoek is naar aanvullende stukken.

Kort gezegd: de aanvang van het proces verloopt rommelig, schoonheidsprijzen zijn hier niet te vergeven, dat mag duidelijk zijn.
Het wordt er niet beter op wanneer het bericht binnenkomt dat Dolf niet voor half een in zittingszaal 14 zal kunnen verschijnen.
Ter Apel is 65 kilometer ver.

De rechters zuchten diep, alsof ze willen aangeven dat ‘we’ er voor vandaag net zo goed mee kunnen ophouden.

Dan heeft de officier van justitie gevonden wat ze zocht, een aanvullend proces-verbaal.
Ze heeft kopietjes gemaakt en deelt die uit aan de leden van de rechtbank en aan de advocaten.

Rinus heeft geen advocaat.
Rinus krijgt ook geen kopietje.

Hij vraagt of hij die stukken ook kan krijgen.
De officier van justitie: ‘Heeft u dan geen dossier?
Rinus: ‘Wat een rare vraag is dat.’

En dan gebeurt er iets vreemds.
De voorzitter van de rechtbank ontploft, zij het niet letterlijk.
Boos roept hij: ‘Iets meer respect voor de officier van justitie graag. U straalt iets uit wat mij niet bevalt.’
De woorden knallen door de zaal en vermengen zich – stel dat dat kan – met de verbaasde blikken van andere aanwezigen.

Verdachte Rinus kijkt naar de voorzitter van de rechtbank met de mond geopend.
Een van de bijrechters fluistert richting voorzitter: even schorsen.

De toon is gezet.
Na tien minuten – de rechters zijn teruggekeerd in de zaal – zegt Rinus dat hij geen idee heeft wat hij fout heeft gedaan, fout heeft gezegd.
De voorzitter: ‘Niet wat u zei, maar de toon waarop u het zei, getuigt niet van respect.’

Rinus, geagiteerd: ‘U beticht mij ervan dat ik geen respect toon. Daar heb ik grote moeite mee. U vindt mij respectloos. Ik vraag op een gewone manier naar iets waar ik recht op heb. U wekt de indruk dat u vooringenomen bent. Ik wil u wraken.’

De bijrechter: ‘Even schorsen.’

Maar het komt niet meer goed. Verdachte Rinus zegt dat hij een volwassen man is van 36 jaar en dat hij niet als een kind wil worden behandeld.
Hij zoekt steun bij de advocaten van de medeverdachten.
Was het zo raar wat ik vroeg?
Vroeg ik het op een rare manier?

Nee.
Nee.

De voorzitter informeert of hij alleen wordt gewraakt of heel de rechtbank.
Rinus: ‘De andere twee rechters hebben nauwelijks iets gezegd. Dus alleen u.’

Er wordt proces-verbaal opgemaakt van de gewraakte woorden.
De voorzitter zegt dat hij zich gaat beraden.
En dan vertrekken de rechters.
Met een ‘u hoort nog wel van ons’ verlaten ze het toneel.

Rare bedoening, zeggen de advocaten.
Nog nooit zo meegemaakt, zeg ik zelf.
De officier van justitie zegt dat ze er ook niets van begrijpt.
Verdachte Rinus: ‘Nou, dan ga ik maar naar huis.’

De rechters laten zich niet meer zien.
Richting Ter Apel gaat een telefoontje dat Dolf kan blijven zitten waar hij zit, dat het niet meer hoeft vandaag.
Jolien gaat zonder een woord te hebben gezegd terug naar Zwolle, Glenn naar Vlissingen.

Aan het einde van de middag laat een woordvoerder van de rechtbank desgevraagd weten dat de voorzitter zich niet (niet) berust in de wraking.
Hij zal zich niet vrijwillig uit het proces terugtrekken.
Dat betekent dat er een wrakingskamer moet worden bijeengeroepen die het wrakingsverzoek van verdachte Rinus gaat beoordelen.

Krijgt hij gelijk, dan wordt de rechter vervangen.
Krijgt hij geen gelijk, dan zijn Rinus en de voorzitter tot elkaar veroordeeld.

Daags na het lelijkste begin van een strafzaak ooit in Groningen, is nog altijd niet bekend wanneer.
De rechtbank laat weten: ‘Wij hebben geen haast.’

Rob Zijlstra

• wrakingsprotocol

herstel
Het bericht over de wraking dat vandaag in Dagblad van het Noorden staat, bevat een storende fout. Er staat dat de voorzitter (rechter) zich vrijwillig terugtrekt (berust). Dat is niet juist. Er had moeten staan dat de rechter zich niet vrijwillig terugtrekt. De fout is niet een gevolg van een technische storing; ik heb het domweg niet goed opgeschreven.

.

UPDATE – 6 mei 2013 – wraking
De wrakingskamer van de rechtbank heeft het wrakingsverzoek afgewezen. De opmerking van de voorzitter (‘meer respect voor de officier van justitie’) is onvoldoende om van vooringenomenheid te kunnen spreken. De voorzitter mag blijven.

DE UITSPRAAK

15 gedachtes over “Valse toon

  1. @Jip
    Zou het?
    De meervoudige strafkamer van de rechtbank in Groningen is in de afgelopen 8 jaar maar vier keer eerder geconfronteerd met een wrakingsverzoek.
    Nooit kreeg de wraker, advocaten, zijn zin.
    In dit geval lijkt me de wraking niet helemaal kansloos.
    Het heeft mij overigens verbaasd dat de voorzitter niet in de wraking berustte.
    Ook de schijn van vooringenomenheid kan een aanleiding zijn om je als rechter terug te trekken.
    Naar mijn mening werd de valse noot hier gespeeld door de rechter, niet door de verdachte.

    r.z.

  2. ‘Naar mijn mening werd de valse noot hier gespeeld door de rechter, niet door de verdachte.’

    Ja dat kan, maar ook jij weet dat de rechter vaker aan het langste eind trekt 🙂

    Ik hoop dat iemand een wijs besluit gaat nemen. Een besluit waar iedereen wat aan heeft.

  3. “U straalt iets uit wat mij niet bevalt”…Ik kan mij niet voorstellen dat er een andere beslissing dan wraking genomen zal worden door de wrakingskamer. Deze zin is LETTERLIJK vooringenomen. Ik zie het als een zwaktebod dat de de voorzitter niet in de wraking berustte.

  4. De man is natuurlijk gewend aan verdachten die overduidelijk schuldig zijn en die zich er met smoesjes uit proberen te kletsen: ‘die 3000 wietplanten staan er voor de sier’, ‘die kinderporno heb ik gedownload voor een onderzoek’, ‘Jaap zei < tegen me, dan kan niemand me kwalijk nemen dat ik hem het ziekenhuis in sla’, etc. Daar komt nog eens bij de irritatie over het chaotische verloop van de dag. Plus dat de voorzitter wellicht ook nog eens gewend is als God te worden gezien door collega’s en met name verdachten en niet gewend is dat een verdachte -niet eens de advocaat- zo’n toon aanslaat.

    Ik vraag me trouwens af wat Rinus ten laste is gelegd.

  5. “De voorzitter: ‘Niet wat u zei, maar de toon waarop u het zei, getuigt niet van respect.”’
    Alsof deze voorzitter gewoon is om tegenover monnikken aan tafel te zitten.
    In deze rechtbank.
    Waar hij ook moet toezien of kwesties van vorm en inhoud goed worden nageleefd. En in deze had hij dan eerder de officier kunnen berispen wegens het ontbreken van een copie.
    Het ontbreken van een a.u.b. na een vraag is geen vormfout in het strafrechtelijke. In een klooster misschien wel. Vandaar dat ik het wrakingsvoorstel terrecht vind.

  6. Rob schreef:
    ‘UPDATE – 6 mei 2013 – wraking
    De wrakingskamer van de rechtbank heeft het wrakingsverzoek afgewezen. De opmerking van de voorzitter (‘meer respect voor de officier van justitie’) is onvoldoende om van vooringenomenheid te kunnen spreken. De voorzitter mag blijven.’

    Maar het ging toch vooral om onderstaande opmerking?

    ‘U straalt iets uit wat mij niet bevalt.’

    Heeft de wrakingskamer daar nog iets over gezegd?

  7. Hoe vaak worden wrakingsverzoeken eigenlijk gehonoreerd?

    Als je uitgaat van de regel dat zelfs de schijn van vooringenomenheid vermeden moet worden dan zou wraking behoorlijk vaak toegekend moeten worden. De schijn is er immers al snel. Het tegendeel lijkt me echter waar, dat vooringenomenheid bijna bewezen moet worden voor wraking gehonoreerd wordt.

    • In het strafrecht wordt niet zo heel veel gewraakt: sinds 2004 gebeurde het vier keer in zittingszaal 14 (meervoudige strafkamer). Het verzoek tot wraking werd ook vier keer afgewezen. r.z.

  8. De voorzitter had het niet meegekregen dat……..en in een halfslaap deed hij wat: een verbaal proces tegen een verdachte. Tonen dat hij best wakker was.
    De voorzitter ging er van uit dat de verdachte een advocaat had ‘ want het bleek uit de stukken’ en was helemaal van de kaart blijkbaar toen er geen advocaat voor verdachte bestond. alsof dat buitengewone zorgen moet baren.
    Normaal niet, maar de officier had gesuggereerd dat de copies aan de dossiers ,die de advocaten beheren, waren toegevoegd terwijl ze het tijdens de zitting aan betroffenen had uitgedeeld en dat….. had de voorzitter niet meegekregen.
    Het hautaine gebaar van de officier naar de verdachte ‘heeft u geen dossier dan’ is van miserabele aard om dit zonder schaamte de wereld in te verspreiden. Soort zoekt soort zou je haast zeggen.

  9. • herstel Het bericht over de wraking dat vandaag in Dagblad van het Noorden staat, bevat een storende fout. Er staat dat de voorzitter (rechter) zich vrijwillig terugtrekt (berust). Dat is niet juist. Er had moeten staan dat de rechter zich niet vrijwillig terugtrekt. De fout is niet een gevolg van een technische storing; ik heb het domweg niet goed opgeschreven.

  10. In België is de raadkamer een kamer van de rechtbank van eerste aanleg , meer bepaald van de correctionele rechtbank , die een aantal taken vervult in verband met de strafprocedure . De raadkamer is een onderzoeksgerecht . Zij bestaat uit een rechter in de rechtbank van eerste aanleg. Deze rechter is de voorzitter en enige rechter van de raadkamer. De raadkamer zetelt in principe met gesloten deuren (zie bijvoorbeeld artikel 23 van de wet 20 juli 1990 betreffende de voorlopige hechtenis). Een vonnis van de raadkamer wordt een beschikking genoemd.

Laat een reactie achter op Wim Heitinga Reactie annuleren

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s