het moet nu echt anders

Het rommelt binnen het Openbaar Ministerie (OM) en dat is niet zo raar.
Officieel zijn de 19 arrondissementsparketten die Nederland altijd telde begin dit jaar opgegaan in elf nieuwe organisaties.
Vier jaar geleden werd hiertoe besloten en de plannen van toen worden op dit moment in praktijk gebracht.

De parketten Groningen, Assen en Leeuwarden heten nu samen Parket Noord-Nederland (PNN), gevestigd in een te klein kantoorpand in Groningen.
Er werken 300 mensen.
Assen heeft zich uiteindelijk morrend neergelegd bij het samengaan met Groningen, maar in Leeuwarden zijn ze nog altijd zuur.
Recent liet burgemeester Crone van Leeuwarden nog weten dat de reorganisatie binnen het OM slecht is voor de veiligheid in Nederland (lees: Leeuwarden).
De afstanden zouden veel te groot worden.
Het is dezelfde kritiek die burgemeesters hadden als het ging om de vorming van de nationale politie.
Ook die is inmiddels een feit.

Fusies van omvang verlopen nooit zonder slag of stoot.
En er komt nog iets bij dat het proces er niet eenvoudiger op maakt: er moeten miljoenen euro’s worden bezuinigd.
De fusie in Noord-Nederland is niet gepaard gegaan met ontslagen, maar het aantal banen loopt wel terug.
Wie vertrekt, wordt niet vervangen.
Het werk moet met minder mensen worden gedaan.

Welhaast vanzelfsprekend zijn er hardnekkige ict-problemen die er bijvoorbeeld toe leiden dat informatie niet uitgeprint kan worden.
Dat is meer dan lastig omdat strafdossiers nog altijd uit papier bestaan.

Vorig jaar zei regiohoofdofficier van justitie Jan Eland, de baas in Noord-Nederland, nog dat de burger van de fusie binnen het OM weinig zal merken.
Ook verwachtte Eland toen dat de fusie soepeltjes zou verlopen omdat al langere tijd intensief met elkaar werd samengewerkt.
Tussen Groningen en Assen iets meer dan die twee samen met Leeuwarden.

Maar inmiddels regent het klachten.
Niet alleen in Groningen.
Het parket Oost-Nederland (Zwolle, Almelo, Zutphen) erkende afgelopen weekeinde zelfs in een persbericht dat de fusie ‘bepaald niet foutloos’ verloopt.
Advocaten in het oosten noemen dat een understatement, zij reppen van een ‘grote puinhoop’.
In het oosten worden dossiers niet alleen op het laatste moment aangeleverd, er verdwijnen daar ook dossiers.

Maandag haalde strafrechter Edzard van Weringh tijdens een strafzaak in Groningen ongekend fel uit naar de club van Jan Eland.
Hij zei: ‘Het moet hier maar eens gezegd. Het is huilen met de pet op.’

Voor de Groninger strafrechter, die de naam heeft geen blad voor de mond te nemen, is de maat vol.
Strafdossiers (die door het OM worden aangeleverd) komen zo laat binnen dat er nauwelijks tijd is om zaken voor te bereiden.
Rechters, advocaten en verdachten zijn daar de dupe van.
Vorige week heeft de rechtbank zelfs gedreigd een zittingsdag van de politierechter te schrappen.
Zoiets is nog nooit vertoond.

Volgens de Groninger rechter zijn de grenzen van wat nog acceptabel is, bereikt.
‘Het moet nu echt anders’, waarschuwde Van Weringh.

Het OM reageerde niet met een ‘wij geven geen commentaar’ of met het vaak gehoorde ‘wij herkennen ons niet in de kritiek’.
Nee, het OM zei, het klopt, wij hebben onze zaken niet op orde.
Wij zijn slecht bereikbaar (nieuw callcenter) en het kost ons moeite dossiers op tijd bij de rechtbank te krijgen want de interne werkprocessen zijn nog niet helemaal op elkaar afgestemd, we weten elkaar nog niet overal te vinden, er zijn (uiteraard) ict-problemen. En: we doen heel erg ons best (hard werken) om alle problemen op te lossen.

Het is niet zo raar dat het rommelt binnen het Openbaar Ministerie.
Een paar dagen geleden lekte uit dat de justitieorganisatie opnieuw om de oren wordt geslagen, nu met een extra bezuiniging van 110 miljoen euro.
Door in de regio te erkennen dat de zaak in het honderd loopt, worden de problemen verplaatst naar ‘Den Haag’.
Er is al geroepen dat de kwaliteit van de rechtspraak onder druk komt te staan en dat criminelen dreigen hun verdiende straf te ontlopen.
En kijk, de eerste vragen in de Tweede Kamer zijn gesteld.

Het OM is de rechter met zijn harde kritiek zeer dankbaar.

Rob Zijlstra

.

• de burger mag er niets van merken

[dvhn, oktober 2011]