‘Leen nooit je auto uit’

Delfzijl doet altijd goed mee in de race naar een hoge notering in de Noordelijke misdaadstatistieken.
Delfzijl is – anders dan Harlingen aan de andere kant – af en toe een poel des verderfs.
Op het gebied van de misdaad valt in Delfzijl van alles te beleven.
Gekscherend is Delfzijl al eens het Sicilië aan de Eems genoemd, zij het dat dat met iets anders van doen had.

Het misdaadgenre waarin Delfzijl vooral goed meedoet is de diefstal, de afpersing met geweld, oftewel de overval.
Cafés, cafetaria’s, de amusementshal naast de molen, sigarenzaken, de kippenboer, diverse tankstations, ze zijn allemaal al een keer of vaker aan de beurt geweest.
En ook ogenschijnlijk gewone woningen zijn het doelwit.
Daarbij is al eens, heel triest, een dode gevallen.

In zittingszaal 14 werd donderdagmiddag een strafzaak rond zo’n Delfzijlster woningoverval afgesloten, terwijl er direct daarna eentje begon.

De drie verdachten die eind mei in de Groninger rechtszaal zaten, hoorden donderdagmiddag wat de rechtbank voor hen in petto had.
Tegen het trio uit Amsterdam en Rotterdam was vijf jaar celstraf per persoon geëist.
Best stevig, ook al omdat de overval die ze zouden hebben gepleegd op een groot fiasco was uitgedraaid.

Anton had een tip gekregen, de naam van de tipgever wilde hij in de rechtszaal niet prijsgeven.
De tip luidde dat in Delfzijl, in een gewone woning in Delfzijl-noord, flink wat geld en of drugs zouden liggen.
Zouden ze aan het einde van de ochtend in die woning inbreken, dan hadden ze easy money.
Sowieso een makkie want er zou niemand in huis zijn, beloofde de tipgever.

Anton mocht de auto van Michael lenen en vroeg aan Kraai of die zin had mee te gaan.
Kraai beriep zich tijdens de rechtszaak op het zwijgrecht.
Michael ontkende in alle toonaarden en Anton had spijt dat het was gegaan zoals het was gegaan.
Dat hij een vrouw, een moeder van kinderen, had moeten bedreigen, moeten vastpakken, dat zit hem nog steeds dwars.
Hij zei: ‘Ik voel schaamte.’

Toen ze de woning betraden bleek de vrouw dus thuis. Zij kreeg een vuurwapen in het gezicht, de vraag gesteld ‘waar is die geld?’ en dacht dat haar laatste uur had geslagen. Ze nam alvast afscheid.
Ondertussen werd de bekleding van banken en stoelen stukgesneden.
Er werd niets gevonden.
De overvallers snaaiden de Samsung Galaxy (S3) nog even mee en sprongen buiten in de auto.
Anton: ‘We zouden geen slachtoffers maken.’

Kraai blijft zwijgen.
Hij is door zijn moeder het huis uitgezet en leeft in kelderboxen waar hij slaapt.
Hij beaamt dat dat niet fijn is.
Meer zegt hij niet.

Michael zegt dat hij zijn auto nooit had moeten uitlenen, maar beter naar zijn moeder had moeten luisteren.
Rechters: ‘Wat zei uw moeder dan?’
Michael: ‘Leen nooit je auto uit.’

Vijf jaar celstraf ziet hij niet zitten.
Michael is danser, leraar, kok en organisator, heeft een eigen bedrijf dat hij met hard werken heeft opgebouwd.
Vijf jaar cel betekent voor hem einde verhaal.
Tegen de rechters: ‘Vijf jaar zitten voor iets wat je niet hebt gedaan, vind ik te lang.’

Met hoge snelheid ging het richting Groningen.
De politie kwam en als u ons van de krant moet geloven was er sprake van een wilde achtervolging.
Na dertig kilometer was de vlucht voorbij.
De auto van Michael knalde achterop een dieplader.

Anton gaf zich met de handen in de lucht over.
De vermoedelijke tipgever rende weg en zal spoorloos blijven.
Kraai werd zwijgend in struikgewas in de directe omgeving gevonden.
Zijn advocaat probeerde wat door te zeggen dat Kraai dan mogelijk wel in de vluchtauto heeft gezeten, bewijs dat hij bij de overval betrokken is geweest, is dat nog niet.

Toch wel.
Kraai en Anton krijgen hun straf: geen vijf, maar vier jaar.
Aan het slachtoffer moeten ze 5.000 euro betalen.
Michael wordt vrijgesproken.
Er zijn aanwijzingen die duiden op schuld, maar opgeteld is het net te weinig.
Hij kan verder met zijn bedrijf, zij het zonder auto.

De woning in dit verhaal is een gewone woning, maar ook weer niet helemaal.
In het huis woont behalve de vrouw ook een man die eigenaar is van een coffeeshop.
Tijdens het onderzoek vinden agenten wat de overvallers niet vonden: drugs.
Niet zo verwonderlijk, want wie een coffeeshop heeft moet ergens heen met de voorraad die immers niet in de shop zelf mag worden bewaard.
Tipgevers weten dat maar al te goed.

De eigenaar wordt voor het drugsbezit veroordeeld door de politierechter en nu is hij in afwachting van behandeling in hoger beroep.
En hoewel deze gekkigheid een gevolg is van de politiek, willen de lokale politici niets meer met hem te maken hebben.

Een maand eerder rijden twee mannen met een tip van Groningen naar Delfzijl.
De tip: in een woning aan de Prins Bernhardlaan liggen twee zaken met geld, misschien ook drugs.
De mannen hebben een hakbijltje bij zich voor het geval de bewoner zich verzet.
Dat doet hij en er vloeit bloed.
Het slachtoffer is geen onbekende, zegt de politie voorzichtig.
De hoofdverdachte is een 38-jarige Italiaanse man, maar geboren in Duitsland waar hij net elf jaar in de gevangenis heeft gezeten.
Man twee, 23 jaar, komt uit Dnipropetrovsk en zo ziet hij er ook een beetje uit.

De strafzaak wordt onderbroken want het politieonderzoek is niet klaar.
Het vervolg is in september.
Er was een belangrijkste getuige, maar die stierf op de dag dat hij door de politie zou worden verhoord.
Alsof dit het begin is van een spannend verhaal.

Rob Zijlstra

• een balend gemeenteraadslid