Binnen tien seconden hebben
wij (anoniem) een site te pakken
waar wapens te koop zijn

Eerst was er niks, toen kwamen de boeken en nu is er het internet. Toen het grote publiek het internet ontdekte, midden jaren negentig, leefden er nog weldenkende mensen die dachten dat die gekkigheid wel zou overwaaien. Hoezo, alle computers van heel de wereld aan elkaar vast? Inmiddels groeit het wereldwijde web per seconde, slechts uit te drukken in duizelingwekkende cijfers. Het is daarom helemaal niet raar dat het internet inmiddels een duistere zijde kent, een onderwereld waar zaken gebeuren die het daglicht niet verdragen.

Een korte rondgang op de redactie van de krant, op klaarlichte dag, leert dat journalisten geen bezoekers zijn van de krochten van de digitale wereld, van het dark web. Eentje is het al een tijdje van plan, maar weet nog niet zo goed hoe, een paar hebben er van gehoord, één collega denkt dat ik een oneerbaar voorstel ga doen.

De jongste collega van de digitale redactie slaat wel aan, we lopen gelukkig niet helemaal achter de feiten aan. Binnen tien seconden hebben wij (anoniem) een site te pakken waar wapens te koop zijn; een Glock 19 (new en unused) of een Walther P99, 9mm voor respectievelijk 500 en 650 Britse ponden dan wel 1.028 of 1.337 bitcoins.

In dit verhaal is Willy (37) de verdachte. Willy verkocht, zegt de officier van justitie, harddrugs in die duistere, moeilijk toegankelijke steegjes van het internet. Dat deed hij gewoon vanuit zijn kamer boven een goedlopend restaurant aan het Gedempte Zuiderdiep in Groningen. Willy ziet het anders. Hij zegt: ‘Ik ben timmerman en ben goed in klussen.’

De officier van justitie meldt dat hij recent een verdiepingscursus heeft gevolgd en dus weet wat hij zegt. Hij zegt: ‘Elf procent van de drugs die wereldwijd wordt aangeboden op het dark web komt uit Nederland.’ Kijkend naar Willy: ‘En deze verdachte is een voorbeeld van een handelaar die er actief is.’ Het is de allereerste strafzaak in Groningen in deze digitale groeibranche.

onderwereldmens

De aanklager ziet één voordeel: er is geen overlast van haastige junkies die deuren van drugspanden platlopen. De drugs worden keurig per post verstuurd. Daar begint ook de ondermijning, het modewoord in de wereld van de hedendaagse criminaliteitsbestrijding. De immer vriendelijk fluitende postbode uit de bovenwereld wordt gebruikt om de handel van de nietsontziende rauwe onderwereld op z’n plek te krijgen. En daar zijn postbodes niet voor.

Willy oogt niet als een onderwereldmens. Hij is een Duitser die op zijn 14e naar Nederland kwam omdat zijn ouders het hier prettiger vonden. Toleranter (toen). Werken doet hij niet. Hij woont en klust, ook als vrijwilliger. Hij kan goed zwart timmeren of auto’s repareren.

Op een dag doet de politie een inval. Er waren, heel klassiek, via de nationale kliklijn Meld Misdaad Anoniem tips binnengekomen. Willy van boven het restaurant verkoopt drugs op Silk Road, de marktplaats voor drugshandel op het dark web.

En inderdaad. De invalpolitie vond in de bovenwoning flink wat harddrugs. Ze vonden niet hier en daar een pilletje voor aan het einde van een drukke timmerdag, maar een heleboel. Meer dan genoeg om er een handeltje van te kunnen hebben.

In de verhoorkamer van de politie hield Willy de kaken op elkaar. Waarom? Hij haalt de schouders op. ’t Leek hem verstandiger, zegt hij tegen de rechters. Nu, nu hij in de rechtszaal zit, wil hij wel praten. De aangetroffen drugs waren voor eigen gebruik. Veel verschillende soorten drugs? Willy zegt dat hij aan het experimenteren was. Rechters merken op dat hij gezien de hoeveelheid, jaren vooruit kon. Ze zeggen: ‘De hoeveelheid staat ook haaks op uw inkomen.’ Willy: ‘Koop je groot in, dan betaal je minder.’

De officier van justitie zegt dat hij niet gek is, terwijl de advocaat later zal zeggen dat het niet gekker moet worden.

Kanaaleilanden

Volgens de officier van justitie druipen de indicaties dat Willy een drugsdealer is van het dossier af. Er zijn lijsten aangetroffen met daarop namen van drugs met achter die namen bedragen, forse geldbedragen. Het lijkt wel een administratie. Ook is informatie gevonden die vertellen hoe je op de Kanaaleilanden anoniem een foundation kunt opzetten. Om heimelijk geld onder te brengen? Er lag in zijn kamer een vals id-bewijs met daarop de foto van Willy die dan Hugo heet. Er was een ministudio om foto’s te maken. Van pillen en poeder? Er lag ook een logo bij: Amsterdope. In de broekzak van Willy zaten codes. Geen Duitse lotto-getallen, maar volgens de officier van justitie waren het bitcoin-codes. Er lag ook 3500 euro in de woning. Kortom.

Rechters: ‘U bent betrapt bij een winkeldiefstal in de Hornbach. U had een zaagblad gestolen.’ Willy antwoordt dat hij een zaagblad nodig had, maar dat hij geen geld had. De rechters weten kennelijk meer want ze zeggen: ‘Maar u ging naar de Hornbach om gootsteenontstopper te kopen.’ Willy spreekt het niet tegen. ‘Het water stroomde niet door.’ De rechters: ‘Gootsteenontstopper wordt ook gebruikt als ingrediënt voor GHB, ook een drug die bij u is aangetroffen.’ Willy: ‘Naah, dat is erg ver gezocht.’

Hij zegt dat hij het dark web bezocht omdat het hem fascineerde. Hij wilde weten wat daar gebeurde. ‘Ik ben daar een beetje in doorgeslagen.’ Hier zegt de advocaat dat het dus niet veel gekker moet worden. Er is drugs gevonden, ja, maar nou ook weer niet schokkend veel. En er is niets dat duidt op handel. Er zijn slechts suggesties en aannames, concreet druipt er helemaal niks uit het dossier. Tegen de rechters: ‘U moet hier korte metten mee maken.’

Amsterdope bestaat (bestond). In de kelders van het internet valt te lezen dat de Amsterdope-verkoper al en jaar actief is, dat 97,8 procent van zijn klanten tevreden is (op basis van meer dan 300 transacties) en dat Amsterdope 758 fans heeft (had). De aangeboden cocaïne behoort tot de allerbeste van Silk Road. Bezorgtijd twee tot vier dagen, over de grenzen 3 tot 8 week, discreet verpakt.

Is Willy Amsterdope? Of andersom? De officier van justitie: honderd procent. De strafeis: vijftien maanden waarvan vijf voorwaardelijk. De rechters vertellen maandag wat in dit verhaal de waarheid moet zijn. Nemen zij de eis over, dan verdwijnt Willy voor een paar maanden in de krochten van de echte wereld.

Rob Zijlstra

update – 6 februari 2017
Willy is misschien wel niet Amsterdope of anderom. De rechtbank heeft hem ondanks dealerindicaties vrijgesproken van drugshandel. Wel is hi veroordeeld omdat hij drugs in het bezit had. Gedeeltelijke korte metten dus. De straf die is opgelegd voor het aanwezig hebben van harddrugs: 8 maanden celstraf waarvan 3 maanden voorwaardelijk.