Het afgelopen week gepresenteerde regeerakkoord komt te laat voor Leo en Katrien. En vast en zeker ook voor veel anderen die zich de komende tijd in een rechtszaal moeten verantwoorden voor hennepaangelegenheden, daarvoor minimaal werkstraffen krijgen opgelegd en enorme geldbedragen moeten afdragen.
Zij kunnen nog niet vertrouwen op de toekomst.
Misdaad mag niet lonen en dat zal niet veranderen. Leo weet dat inmiddels als geen ander. Katrien is zich van weinig kwaad bewust, dat wil zeggen, niet meer nu ze de waarheid heeft verteld. Ondertussen rollen gemeenten over elkaar heen om in aanmerking te komen voor het experimenteel regeringsideetje om legaal hennep te telen voor recreatief gebruik.
Wat Katrien al deed, maar dan illegaal.
Dat zegt Leo.
Katrien: ‘Nietes. ’t Was Leo die het deed.’
Eigenlijk moesten Leo en Katrien samen terechtstaan, maar dat leek de rechtbank bij nader inzien niet wenselijk. Onwenselijk is dat ze elkaar tegen het lijf lopen. Leo en Katrien hebben onderling flink bonje. Genuanceerder: vooral Leo heeft mot met Katrien. Zij hoopt dat het op een dag weer goed komt. Leo is toch haar zoon en ook dat zal niet veranderen.
Op 14 juli 2014 was er brand in Finsterwolde, aan de Kromme Elleboog. De krant berichtte er een dag later over op pagina 22. Iemand had rook uit het dak zien komen en de blusgroep van Finsterwolde was snel ter plaatse geweest. Korpsen uit Hoogezand en Scheemda kwamen helpen, maar samen konden ze niet voorkomen dat het woonpand in vlammen opging. Op YouTube staat een filmpje waarop is te zien hoe brandweerlieden de woonboerderij gecontroleerd laten uitbranden.
Hoe de brand is ontstaan is dan nog niet bekend.
Leo weet wel beter: ‘Mijn moeder Katrien heeft de boel in brand gestoken.’
Katrien: ’Nietes. ’t Was Leo die dat deed.’
Het gebeurde op een maandagochtend. Omdat er dan bijna nooit wat gebeurt in Finsterwolde, werd hier en daar een wenkbrauw gefronst. Vastgesteld werd dat de achterdeur was opengebroken. Moest het op een inbraak met brandstichting lijken? Er werd een speurhond aan het werk gezet en toen het beest begon te kwispelen wist de politie: dit is een indicatie dat er vluchtige stoffen aanwezig zijn.
Het Nederlands Forensisch Instituut later: klopt.
Wat de politie verder wist was dat nog niet heel lang geleden op dit adres een hennepkwekerij was ontmanteld. Dat wist de politie want ze had dat zelf gedaan. Toen ook nog eens werd geconstateerd dat het pand een jaar eerder voor 185.000 euro was gekocht en dat er een brandverzekering was afgesloten van 585.000 euro waren de rapen gaar.
Leo, het pand stond op zijn naam, werd van getuige gepromoveerd tot verdachte. Wie verdachte is, wordt vrijwel per definitie afgetapt. Dus dan worden telefoons afgeluisterd, een tactiek waarmee het regeerakkoord ook flinke toekomstplannen heeft. Wat de agenten op de tap hoorden bevestigde het vermoeden dat dit niet zomaar een brand was. Niet alleen Leo werd aangehouden, ook zijn moeder.
Moeder Katrien was die maandagochtend aanwezig in de woonboerderij. Eerst vertelde ze als verdachte dat er mannen zijn geweest, geen lieve mannen, maar mannen die eerder dreigende sms’jes hadden gestuurd. Ze dreigden met brandstichting. En ze bedreigden haar zoon. Dat zou best te maken kunnen hebben gehad met inderdaad die hennepkwekerij, maar daar wist ze verder niets van. Moeders doen niet aan hennep. Bovendien: ’Wij wonen in Zeist, niet in Finsterwolde.’
Maar later past Katrien haar verklaring aan. Ze zegt dan dat zij het heeft gedaan. Dat zij de brand heeft gesticht. Iets later, is het weer helemaal anders gegaan, met de opmerking erbij dat dit wel de echte waarheid is. Tegen de rechters: ‘Liegen is zo vreselijk.’ Die mannen, kennissen van haar partner en nog steeds niet lief, hadden er namelijk niets mee te maken. Aan die mannen had ze ook haar excuses aangeboden.
Hoe dan wel?
Het was haar zoon.
Tegen de rechters: ‘Ik dacht, ik neem alle schuld op mij, maar het is niet de waarheid. Mijn zoon heeft de boerderij in brand gestoken.’
Ze zegt: ‘Ik was er wel bij. Ik heb hem nog gewaarschuwd, huilend. Als moeder. Ik zei, doe het niet. Zoek een baan.’
Ze geeft toe: ‘Ik wist dat de boerderij voor bijna zes ton was verzekerd.’
En die dreigende sms’jes?
Leo heeft zichzelf bedreigd, om de brandstichting te verhullen.
Ze zegt dat ze zich schaamt.
De officier van justitie zegt dat we Katrien niet moeten geloven. Wat we moeten geloven is dat Katrien de boel besodemietert. Dat ze het verzekeringsgeld wilde opstrijken en dat ze haar zoon de schuld geeft. Maar de waarheid moet zijn dat ze het samen hebben bedacht. De hennepkwekerij was opgerold en daardoor kwam er geen geld meer binnen. De brandstichting was een way out.
De rekening die Katrien krijgt gepresenteerd voor het snode plan de verzekeraar te tillen is een werkstraf van tachtig uur en twee maanden voorwaardelijke celstraf (eis). Zo weinig omdat de strafbare feiten gepleegd zijn in de zomer van 2014 en nu pas, in de herfst van 2017, aan de rechtbank zijn voorgelegd. Dit is vaste prik in de Groninger rechtszaal.
Capaciteitskwestie.
Als Katrien en haar partner het gerechtsgebouw hebben verlaten, meldt Leo zich in de rechtszaal. Hij had zich in het gerechtsgebouw verstopt achter een plantenbak, want hij wil zijn moeder en stiefvader nooit meer zien. De rechters vragen:
Wie heeft de brand gesticht?
– Moeder.
Wie heeft het plan bedacht?
– Moeder en stiefvader.
Van wie was die hennepkwekerij?
– Van stiefvader en zijn vrienden.
De niet-lieve mannen?
– Ja.
Wie heeft die sms’jes verstuurd?
– Moeder.
Wie heeft de aankoop van de boerderij gefinancierd?
– Moeder en stiefvader.
Dachten zij in Zeist: we gaan in Finsterwolde in de hennep?
– Ja.
Wat was uw rol?
– Ik was erbij. En ik heb de benzine gehaald.
Bent u schuldig?
– Ja en nee. Ik voelde de druk van mijn moeder op de schouder.
En nu?
– Twee ton schuld.
De officier van justitie herhaalt wat ze eerder die ochtend zei, alsof ze ook niet honderd procent zeker weet wie nou de kwaadste genius is. En dus ook hier: ze hebben de verzekeraar samen willen bedotten. De rekening die Leo krijgt gepresenteerd: 80 uur en een maand voorwaardelijke celstraf.
De rechters moeten een waarheid kiezen.
In de rechtszaal ligt die lang niet altijd in het midden.
Rob Zijlstra
uitspraak volgt
> meer werk van Marcel Klip
>> uit het regeerakkoord: heb hennepvertrouwen