Nog nooit zat er iemand zes maanden in de gevangenis vanwege het vernielen van een stuk hout. Herman (36) uit Groningen is de eerste.

Hij was al een tijdje niet thuis geweest. Vanwege de kliniek. En de buren. De buren smeren plak op zijn fiets. Dat krijgt hij dan aan zijn handen. De rechters hadden daar iets over gelezen.

Ze vragen: ‘U bent bang dat de buren u dood willen maken. Toch?’
Herman: ‘Met plak? Nee.’
Maar het is wel zo dat hij de buren niet wil tegenkomen. Daarom was het dat hij ‘s nachts naar de woning was gegaan.

Herman is een beetje in de war en kan daar niets aan doen. Het zit in het hoofd. Al jaren. Schizofrenie, luidt de diagnose.

 

Er is nog een probleem. Herman zit al een half jaar in de gevangenis omdat hij wordt verdacht van brandstichting. Brandstichting is een ernstig strafbaar feit waar zware straffen op staan. Het is daarom dat hij al zes maanden in voorlopige hechtenis zit.

Als hij dan eindelijk in de rechtszaal zit, ietwat ineengedoken, gebeurt er iets merkwaardigs. De officier van justitie wijzigt de aanklacht. Ze doet dat omdat ze vrijspraak zal eisen voor de brandstichting. Want er was geen brandstichting. De aanklacht luidt nu: vernieling. Van een stuk hout.

Vandaar de eerste zin van dit verbaal.

Herman legt uit wat er is gebeurd. Hij wilde dus naar zijn huis, ook om te douchen want dat was er al weken niet van gekomen. Hij kwam wel eens thuis maar dan sliep hij in de berging, beneden, waar het altijd koud is. Met waxinelichtjes probeerde hij het er een beetje behaaglijk te maken.

Maar nu wilde hij in zijn woning. Het geval was dat de woningbouw de voordeur die stuk was had dichtgeschroefd met twee houden spaanplaten. Hij had een schroevendraaier meegenomen. Een platte, niet de goede. ‘De platte brak af. Ik had ook een kruiskop. Die paste niet want de woningbouw gebruikt tegenwoordig torx-schroeven.’

Hij wilde de plaat los wrikken. Om ruimte te maken had hij met zijn aansteker het hout geschroeid. Nee, er was geen brand ontstaan, behalve het vlammetje van de aansteker, was er geen vuur.

Toch had iemand – een buur – brandlucht geroken en alarm geslagen. De brandweer kwam en de politie ook, om hem te arresteren. Een agent noteerde dat hij het vuur met een brandblusser had bestreden. Herman betwijfelt dat: ,,Ik heb geen brandblusgeluiden waargenomen.’’

Er is onderzoek gedaan. Kun je spaanplaat in de fik steken met een aansteker? Nauwelijks. Je kunt het hout wel vernielen. En omdat het hout niet van Herman is, maar van de woningbouw is dat strafbaar.

Hadden ze dat eerder bedacht dan had Herman niet een half jaar in de gevangenis gezeten. De officier van justitie zegt ze de zaak pas op de avond voor de zitting heeft voorbereid. Ze vindt dat de vernieling kan worden bewezen. Ze eist – gezien Herman – geen celstraf, maar een opname in een psychiatrische inrichting. Hij is daar beter op z’n plek.

Nog maar zelden bogen drie strafrechters zich over het vernielen van een stuk hout.
Ze doen over twee weken uitspraak.

Rob Zijlstra

 

naschrift
Strafrechtadvocaat Rob Mullaart pleitte tijdens de rechtszaak (vrijdag) dat Herman per direct in vrijheid gesteld moest worden. De rechtbank wees dat verzoek af. Maandag diende een rechtszaak elders in Nederland met als inzet om Herman in het kader van een BOPZ-maatregel op te laten nemen in een psychiatrische instelling. De rechtbank  in Groningen tilt het besluit over de uitkomst van de strafzaak over die zaak heen. Mullaart stelt dat het strafrecht bedoeld om mensen te straffen die iets hebben gedaan wat niet mag. ‘In deze zaak wordt het strafrecht misbruikt om een zieke man van straat te houden.’

 

update – 8 februari 2018 – aankondiging
De rechtbank heeft laten weten dat vervroegd uitspraak zal worden gedaan. In dit geval op vrijdag 9 februari, om 13.00 uur. Ik zal de uitspraak hier publiceren.

update – 9 februari 2018 – uitspraak
De rechtbank heeft Herman vrijgesproken, niet alleen voor de brandstichting, maar ook voor de vernieling. Herman mag vandaag nog naar huis. Hij is blij.