Braver dan braaf
Zaterdag publiceerde ik op deze plek – en in de krant – een artikel over rechter Joep de Locht uit Haren die zich in een privéconflict op de tennisbaan schuldig heeft gemaakt aan wangedrag. En nu?
De vraag is: rechter zijn en wangedrag vertonen, gaat dat samen?
‘Rechters dienen zich te realiseren dat privégedrag en het publiekelijk uiten van privémeningen het vertrouwen in de rechtspraak kunnen schaden.’ Zo staat het in de Gedragscode Rechterlijke Macht.
In een andere code, in die van de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak – zeg maar de belangenclub voor rechters – staat dat de rechter er zorg voor draagt dat zijn gedrag binnen en buiten de rechtszaal het publieke beeld van onpartijdigheid niet in gevaar brengt.’
De rechter moet braver zijn dan braaf.
Door rood fietsen als er geen andere verkeersdeelnemers in de buurt zijn, een middelvinger richting een hufterige automobilist, een vergeetachtigheidje tijdens het invullen van het belastingformulier, één glaasje te veel tijdens de buurtbarbecue, het is een rechter niet gegeven.
Een rechter is geen werknemer in overheidsdienst. Rechters vormen tezamen – er zijn er zo’n 2400 – de derde staatsmacht. Ze zijn onafhankelijk, onpartijdig, moedig want bereid tegen de stroom in te beslissen, ze zijn ontzettend integer, professioneel en kundig.
Dat rechters onafhankelijk zijn, zo staat het fraai geschreven, is geen privilege van de rechter, maar het is iets waar de samenleving recht op heeft. En op moet kunnen vertrouwen.
Om volstrekt onafhankelijk te kunnen zijn, worden rechters voor het leven en bij koninklijk besluit (door de regering dus) benoemd. Ze kunnen alleen door de Hoge Raad worden ontslagen en dan moeten ze het heel bont maken. De praktijk is dat er zelden rechters de laan worden uitgestuurd.
Bij conflicten die een voortzetting van het ambt onmogelijk maken, zitten rechters eerst een tijdje ziek thuis om vervolgens in overleg zelf ontslag te nemen.
Hoe nu verder met rechter Joep?
Rechter Joep de Locht heeft in strijd gehandeld met de gedragscodes. In een aanvankelijk onbeduidend conflict met een medelid van de tennisvereniging heeft hij zich schuldig gemaakt aan wangedrag in de vorm van bedreiging en met discriminerende, kleinerende en intimiderende opmerkingen en gedragingen. Volgens de rechtbank Overijssel heeft De Locht de grenzen van het toelaatbare overschreden.
Wat ook niet bijdraagt aan de gewenste integriteit: de rechter tenniste regelmatig met zijn vriend Richard W., toen hoofdverdachte in een omvangrijke fraudezaak (Rendo). W. moest zich verantwoorden voor de rechtbank waar De Locht werkt. W. is begin dit jaar veroordeeld tot vier jaar celstraf.
De rechtbank Noord-Nederland vindt dat De Locht afbreuk heeft gedaan aan het aanzien van zijn ambt. De Locht zelf liet via de afdeling communicatie van de rechtbank weten de gang van zaken te betreuren.
En nu?
De Raad voor de Rechtspraak laat weten: ‘Als een rechter ongeoorloofd gedrag vertoont, is het in alle gevallen aan het bestuur van de rechtbank om daar iets van te vinden. De Raad voor de Rechtspraak gaat hier niet over.’
Vooralsnog ligt het lot van rechter De Locht in handen van Joep de Locht.
Als onafhankelijk rechter kan hij zelf bepalen of hij zijn werk met al die gewichtige waarden kan voortzetten, zonder nog een keer afbreuk te doen aan het vertrouwen dat de samenleving in de rechtspraak mag hebben.
De rechter moet een wijs besluit nemen.
Rob Zijlstra

bron: raad voor de rechtspraak
→ Een rechter op de tennisbaan
→→ Gedragscode Rechterlijke Macht
→→→ Rechterscode NVvR
→→→→ Dossier Rendo
Beste Rob,
Zoals de vrouw van Dhr van de Locht schreef wat wil je hier mee bereiken, zou het fijn zijn dat in elk geval dat jij bereikt hebt het volgende.
Het is heel menselijk en rechters zijn ook mensen, dat indien jij iemand kent als rechter, die je tegenkomt in een “zaak” en die aardig is, dat je die het voordeel geeft. Echter een rechter moet zich bewust zijn dat dit een menselijke reactie is maar niet zou moeten kunnen.
Daarom hoop ik Rob dat jij bereikt hebt dat Maria van de Schepop bij een volgende bespreking met de rechters aandacht vraagt voor dit punt. Als voorbeeld Dhr. van de Locht en Dhr Woldring.
Zelf heb ik ervaring dat als burger ik mijlen ver achter sta omdat de advocaat van de tegenpartij mogelijk een studie genoot is van de rechter ( en thans ook werkzaam is in het recht dus als het ware ook een collega) en ik daarom al mijlen ver achter sta. Voorals nog is dit een gevoel.
Rechters en advocaten komen elkaar vaker tegen in de rechtszaal en ook daar kan een band ontstaan.
Bij deze dus ook een oproep aan Mevrouw Schepop en aan de overige rechters laat het niet meespelen dat het een studiegenoot of mede studentenvereniging lid (of tennis partner) is.
Natuurlijk zullen de meeste rechters integer zijn maar het is goed dit toch als aandachtspunt intern op de agenda te zetten om er nogmaals bij stil te staan.
Verder dank aan de rechters want rechter zijn is een roeping toch ? Als advocaat is uurtje factuurtje makkelijker om b.v een nieuwe jaguar car te kopen. Dat kan je als rechter niet.
En verder dat Dhr van de Locht niet zijn excuus aanbied voor de racistische uitlatingen gedaan in een moment van emotie is wel karakter loos.
I feel like this article and it’s predecessor are a bit of a reach, written by a struggling journalist who can’t find a real story to write on. They’re both heavily biased to sensationalize a trivial incident that was escalated to ridiculous proportions by a man who has hurt feelings.
Beste Irrelevant,
u kan wel Nederlands lezen, echter oordelen in het Engels, jammer!
Beste Rob,
Ik denk dat je inmiddels de aandacht hebt kunnen krijgen die je wenste te bereiken. Ik zou zeggen, laat deze kwestie rusten. Je hebt immers een antwoord van de Raad voor de Rechtspraak gekregen. En als er stappen ondernomen zouden moeten worden, dan het dat aan het bestuur van RNN overgelaten!
Het was sensatie, maar genoeg is genoeg.
Ik wist niet eens van je bestaan, maar nu wel.
Move on!!
@John Trust
Wat ongelooflijk triest om gelijk maar even te melden dat je niet van zijn bestaan afwist. Een erg triest mannetje ben je, zo schat ik in. Rob runt naast zijn werk voor DvhN het meest gelezen rechtbankblog van Nederland die ik en anderen met mij al meer dan 10 jaar volgen. Dat uw vriendje er nu in voorkomt betekent niet dat hij uw vriendje nodig heeft voor het genereren van publiciteit dus deze insinuatie lijkt me nogal op de man af. Begrijp ik volkomen, want dat is meestal de strategie van mensen die inhoudelijk niks te melden hebben.
Het ‘mooiste’ aan alles vind ik, dat Rob maandelijks rapporteert over allerlei gevaarlijke criminelen. In de jaren dat ik hem volg heb ik 1 keer eerder dit soort trieste opmerkingen voorbij zien komen onder een van zijn blogs en dat was toen de leider van de harde kern van FC Groningen veroordeeld werd. Grappig, dat de vrienden van een hooligan en de vrienden van een rechtertje dezelfde manieren delen…
Dank, Rob. Als jij hier geen aandacht voor genereert doet niemand het.
Rechters worden terecht beoordeeld tegen een andere maatstaf dan gewone burgers. Deze rechter heeft een fout gemaakt, wat op zichzelf geen (groot) probleem is. Hoe hij daarmee omgaat is echter kwalijk. Deze man heeft wat mij betreft het recht verspeeld om over anderen te oordelen.
Een baan in de juridische consultancy is overigens vast snel gevonden – dat lijkt mij beter voor alle betrokken partijen.
Rob, dank je voor het vervolg…
Dat Cecile het voor haar echtgenoot opneemt (zie gisteren) is te begrijpen, al was het denk ik voor haar en haar man (de heer van de Locht) beter geweest zich maar stil te houden… Hoe minder ruchtbaarheid hoe minder kans op stinken!
Ik weet van een helaas overleden bevriende rechter hoe moeilijk het soms is om ‘onpartijdig te blijven’, let wel: niet ‘zijn’. Dat zal ook voor deze rechter gelden, blijkt immers uit de feiten.
Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat er onder de 2400 rechters in Nederland zijn die met gekromde tenen en argusogen dit geheel nu zullen volgen. En dat begrijp ik: ook hun positie wordt door het gedrag van de heer van de Locht in een vreemd om niet te zeggen kwaad daglicht gesteld. Terwijl dat naar mijn mening totaal niet nodig is, hoewel enige zelfreflectie af en toe geen kwaad kan, geldt uiteraard voor elk beroep! Eén rotte appel….
En wat de heer van de Locht betreft: een chirurg die trillende vingers krijgt is zo verstandig om zijn snijvak niet meer uit te oefenen. Er zijn voor hem andere ook waardevolle taken. U begrijpt het vast wel, dom bent niet, dat is wel duidelijk gebleken. Laat daar nu het verstand dan ook bij komen!
Wat opmerkelijk, de reacties van mensen die zeggen dat Rob dit maar dood moet zwijgen. Ik zou niet weten waarom, als een rechter iets doms of dubieus doet mogen (moeten!) wij dat ook weten.
Zou de rechter een Trumpie gaan doen: Roepen dat het allemaal fake news is, kop in het zand en stug doorgaan?
Zo te zien merken de vrienden van Joep dat hij wat neerslachtig is nu blijkt dat de (rechterlijke) macht niet zo groot is al gedacht. Mooi dat er nu gevraagd wordt wat wil iemand bereiken? Stel je die vraag bij alles wat je leest of hoort. Of vooral wanneer het iets raakt? Ik ben blij dat rechters eigenlijk toch ook gewone mensen zijn. In dit geval is het niet heel positief, maar dat is wel vaker zo in de rechtbank.
“Berouw komt na de zonde”, echter bespeur ik geen enkel berouw bij deze rechter en zijn “vriendjes”, iedereen doet het fout behalve hun. Oordelen over een ander, dat mag je als rechter doen, maar niet in je privé leven en niet als je zelf in het beklaagde bankje zit.