De verdachte is een 29-jarige mevrouw. Met een zacht doekje dept ze doorlopend tranen uit haar ogen. Ze snift dat het niet waar is. Uiteindelijk heeft hij haar alleen maar ellende gebracht. Het geld, 10.000 euro, en de auto had ze van haar moeder gekregen, na het overlijden van oma. Dus niet van hem. Niet van haar ex. Niet van Mustafa.
De tweede verdachte is ook een mevrouw, maar dan van 33 jaar. Ook zij zegt dat het niet waar is, dat ze geen geld, geen 27.000 euro, heeft witgewassen. Maar dat ze nu wel met gebakken peren zit. Mustafa? Die kent ze niet.
De rechters luisteren.
De tweede verdachte deed in nepnagels en hairextensions. Ze had een buurman, een ontzettend aardige man, echt. Die zei, joh, waarom begin je geen administratiekantoor met incasso en zo? Ze had toen gezegd dat haar dat best leuk leek. Keer wat anders. Buurman zou haar helpen, met klanten, de inrichting van het kantoor en dat soort dingen. Dat ze op zijn verzoek een zakelijke rekening opende en dat de ontzettend aardige buurman de bijbehorende bankpas wilde hebben, vond ze dus niet gek.
De rechters fronsen de wenkbrauwen.
Het duurde niet lang of er werd op die rekening 27.000 euro gestort. Dat buurman het hele bedrag van de rekening haalde vond ze nog steeds niet raar. Hij zou immers voor alles zorgen. Nee. Daarna had ze hem nooit weer gezien. Ja toen wel, toen vond ze het wel raar.
De rechters zeggen tegen de tweede verdachte dat ze een onnozel verhaal vertelt. ,,Punt is”, zeggen de rechters, ,,dat we niet de indruk hebben dat u een onnozele vrouw bent. Dus is onze vraag: is het wel waar wat u wilt doen geloven?’’
De officier van justitie zegt van niet, dat het niet waar is. De twee vrouwen zijn volgens hem katvangers. Katvangers zijn light-criminelen die tegen een meestal karige vergoeding vuil en risicovol werk opknappen en daarmee XL-criminelen uit de wind houden. De ontzettend aardige buurman zou ronselaar zijn van katvangers. En dat allemaal ten behoeve van de Grote Boef.
De ex.
Mustafa.
32 jaar.
We hebben samen ook een heel goede en leuke tijd gehad, snottert de 29-jarige mevrouw uit de eerste zin van dit verhaal. De rechters vragen of ze het niet een klein beetje merkwaardig vond dat haar partner geen inkomsten genoot, geen legale inkomsten, maar wel altijd over geld en auto’s beschikte. En vaak in hotels overnachtte. Dat Mustafa vrijwel iedere avond in casino’s verbleef, vinden de rechters geen goede verklaring. In casino’s verliezen mensen hun geld.
Ze zucht. Wat een stress. Zegt dat ze het ook allemaal niet meer weet. Dat ze geen contact met hem heeft. Wat ze wel weet is dat Mustafa vissen uit de zee kan praten. Echt waar.
Deze week had ook deze Mustafa in de rechtszaal moeten zitten. In mei 2016 verscheen hij wel in zittingszaal 14, toen zat hij in voorlopige hechtenis. De verdenking luidde dat hij zich schuldig had gemaakt aan oplichting en aan witwassen. Een jaar later zat hij er weer, voor hetzelfde, maar nog altijd was het politieonderzoek naar duistere praktijken niet afgerond. De rechters vonden het toen welletjes en besloten dat hij zijn proces in vrijheid mocht afwachten.
Voorwaarde voor de schorsing van de hechtenis was dat hij contact bleef onderhouden met de reclassering. Mustafa glunderde en vertelde aan de rechters dat hij of voor het beursgenoteerde Alibaba ging werken of dat hij zijn studie rechten weer zou oppakken. Dat laatste, goed idee, zeiden de rechters.
Mustafa verliet nog diezelfde dag fluitend de gevangenis en vroeg aan de reclassering of hij wel even naar Turkije mocht. Mocht. Na een tijdje was er geen contact meer. Nu heet het dat de in Winschoten geboren Mustafa spoorloos is. Turkije levert geen in Winschoten geboren Mustafas uit.
En zo kon het dat de stoel waarop de vermeende Grote Boef deze week had moeten zitten, leeg bleef. De verdenking is dat hij met hulp van zijn katvangers en ronselaars tientallen bedrijven en organisaties heeft opgelicht. Naast de verdenking is er een vermoeden: dat nog eens tientallen bedrijven wel door hem zijn opgelicht, maar dat deze slachtoffers geen aangifte hebben gedaan. Uit angst voor reputatieschade, bang om voor onnozel te worden versleten.
De bedrijven en instellingen die nat gingen, zouden Mustafa een criminele winst hebben bezorgd van 640.000 euro. De kosten voor katvangers en ronselaars, zo’n 20 procent, zijn daar dan al van afgetrokken. Wie het talent bezit om vissen uit de zee te praten, neemt met minder vast ook geen genoegen. Dat zou pas onnozel zijn.
Hoe Mustafa het flikte?
Hij zocht op het internet naar vooral kleine bedrijven en instellingen. Een bakker vlak voor kerst in Terneuzen, een kerk in Arnhem, een logeerhuis in Heerenveen, een thuiszorgorganisatie in Beetsterzwaag, een slager, een winkel in Alkmaar, een kampeerbedrijf in Renkum, een draaiorgelexploitant in Amersfoort. Enzovoort.
Mustafa belde en zei dat hij Jeroen Veldhuis was, Veldhuis van de rechtbank Amsterdam, afdeling beslagleggingen. Keurig, correct, welbespraakt, maar ook dwingend. Dat er een openstaande rekening was en dat er nu beslag zou worden gelegd op de bankrekeningen met gedoe, kredietregistraties, procedures en nog meer ellende en kosten als consequentie. Dit onheil kon worden voorkomen door met spoed geld over te maken, dus per direct, inclusief een borgstelling.
De drukke bakker zo vlak voor kerst ging er aan voor 27.000 euro (het geld belandde op de zakenrekening van de tweede verdachte).
De draaiorgelexploitant stortte met spoed 18.600 euro.
De directeur van een basisschool uit Deventer maakte per direct 7.500 euro over. Dat deed ze nog een keer nadat ‘Veldhuis’ belde met de mededeling dat er iets mis was gegaan met de eerste overboeking.
In heel Nederland sprongen vissen uit het water.
Maar hier trap je toch niet in?
Ik voelde me achteraf zo ontzettend dom, sprak een gedupeerde beschaamd.
De officier van justitie: ,,Het is niet dom.’’
Het ging volgens hem zo geraffineerd, zo doortrapt dat zelfs wie alert was, argwaan had, het niet vertrouwde, voor de bijl ging en geld overmaakte.
Mustafa is een man met bijzondere talenten. De officier van justitie vindt dat hij 42 maanden moet worden opgesloten. Dat zal hem leren.
De vraag is wel: wat?
Rob Zijlstra
zittingszaal 14 | 2004 - 2022 
De vraag is hoeveel Mustapha’s zwemmen er nog vrij rond.
Bezorgde groet,
Ik denk dat deze Mustafa uniek is, dus enig in zijn soort.
Waanzin dat Turkije geen onderdanen uitleverd en onze overheid dit accepteert.
Onze overheid kan niet anders doen dan dit accepteren… Overigens: er zijn wel meer landen die soms inwoners niet uitleveren.
Weer mooi geschreven Rob!
Een verklaring is natuurlijk de angst voor negatieve consequenties: het laatste wat je als ondernemer wil is in zo’n drukke tijd een beslag waardoor je effectief lamgelegd wordt omdat je niemand meer kan betalen.
Maar de belangrijkste verklaring waarom mensen erin trappen is het concept van de grote leugen. De grote leugen is, zoals Hitler al in Mein Kampf schreef, ‘een zo kolossale leugen dat niemand zou kunnen geloven dat iemand de waarheid zulk grof geweld aan zou doen’.
Nog een voorbeeldje ter ilustratie: een contact van me wijzigde als sociaal experiment zijn profiel op Linkedin in ‘CEO at Koninklijke Shell’. Misschien een kwart van de reacties gaf er blijk van de grap te doorzien, de meeste reacties waren felicitatie of verzoeken om een baan.
Juist omdat men niet kan geloven dat iemand zo glashard kan liegen, wordt een dergelijke grote leugen, mits met overtuiging en vasthoudendheid verteld, geloofd.
Het gekke is dat de ondernemers die bedrogen zijn wel worden geloofd als zijnde slachtoffer, maar de vrouw die blijkbaar eveneens slachtoffer van zijn “babbeltrucs” is geworden wordt niet geloofd.
Overigens interessant te horen dat Turkije geen onderdanen uitlevert; de man heeft dus klaarblijkelijk een Turks en een Nederlands paspoort. Het Nederlandse paspoort kan dus worden ingetrokken zonder daarbij het risico te lopen dat de man stateloos wordt, wat volgens internationale verdragen verboden is.
Die vent krijg je toch niet meer te pakken, en het geld kun je ook als verloren beschouwen, maar je kunt er wel voor zorgen dat hij zich niet meer risicoloos en vrij binnen de EU kan bewegen.
Of de vrouwen wel of niet geloofd worden zal de rechter uitmaken. Er is een verschil tussen de ondernemers en de vrouwen.
De ondernemers hebben slechts na hiertoe onder valse voorwendselen te zijn overgehaald geld betaald. De twee vrouwen hebben Mustafa daadwerkelijk geholpen met zijn oplichterspraktijken door dan wel een bedrijf op te zetten dan wel geld wit te wassen (althans naar de mening van de OvJ want de rechter heeft het laatste woord). Dat is een subtiel verschil. Vooral als iemand ook nog eens betaald wordt voor de hand- en spandiensten.
Bovendien wil men ook preventieve werking creeren zodat mensen zich niet meer laten misbruiken als katvanger, door middel van zero-tolerance. Te vergelijken met de harde manier waarop heling en drugssmokkel worden aangepakt, niet slechts vergelding maar ook vooral ontmoediging van dit gedrag teneinde het criminelen onmogelijk te maken, vooral omdat de grote vissen (zoals Mustafa) vaak zelf buiten schot blijven. Consequentie is wel dat personen die helemaal geen kwade intenties hadden (maar vooral erg naief waren) met harde straffen om de oren worden geslagen.
Dus, zoals je je koffer niet zomaar op Schiphol moet laten staan en niets zomaar van iemand moet aannemen moet je ook niet zomaar iemand aan je bankrekening laten komen of zomaar betalingen voor of namens iemand doen. De consequenties zijn dan, ook als je van niets wist, helemaal voor jezelf.