Hij was opgelucht toen hij werd aangehouden. Tegen zijn advocaat zei hij: ‘Ik hoop dat de zaak snel voor de rechter komt en dat ik de doodstraf krijg.’ Beide, antwoordde de advocaat, is niet heel aannemelijk. Dat was in maart van dit jaar. Afgelopen week, 241 dagen na de aanhouding, zat hij in de rechtszaal en stierf hij duizend doden.

Een van zijn slachtoffers had gevraagd wat hij ziet als hij in de spiegel kijkt. Ziet hij dan een man of ziet hij een sukkel? Een sukkel, vindt ze zelf. Mark ziet het anders. ‘Als ik in de spiegel kijk zie ik een walgelijke klootzak.’ Tegen de ouders van zijn jonge slachtoffers: ‘Hoe jullie over mij denken, dat ben ik.’

Mark, 30 jaar, wordt verdacht van een misdaad die niet heel vaak in de rechtszaal wordt behandeld: hij zou kinderlokker zijn. Hij zou de man zijn van wie ouders wakker liggen, van wie ouders de griebels krijgen als ze aan hem denken.

Hij had niet naar de rechtszaal willen komen, maar de rechters besloten dat het moest. In de verdachtenbank zit een wanhopig hoopje mens.
De rechters vragen bij aanvang van de strafzaak: ‘Gaat het?’
Mark: ‘Nee.’

In zijn witte VW Polo reed hij door woonwijken, lustig op zoek naar kinderen, naar jonge meisjes. Hij vroeg dan naar de weg, naar een pinauatomaat en of de meisjes bij hem in de auto wilden komen zitten. Hij vroeg of hij een sexy foto mocht maken van de buik. Een warmte-check noemde hij dat om te controleren ‘of je hart wel warm genoeg is’. Eenmaal – voor zover bekend – trok hij een meisje bij haar pols in de auto, terwijl hij zichzelf bevredigde. Hij maakte ook filmpjes.

Dit alles gebeurde in de tweede helft van 2017 en de eerste maanden van dit jaar in de woonwijken van Haren. In maart werd hij door twee postende agenten aangehouden. Mark voldeed aan het signalement: man met stoppelbaard in een witte auto met een goudkleurige mobiele telefoon. Toen de agenten hem aanspraken viel op hoe zenuwachtig hij was. Op zijn voorhoofd zagen ze zweetdruppels kruipen, terwijl het buiten slechts één graad Celsius was. Filmpjes op zijn telefoon maakten duidelijk dat hij de man moest zijn naar wie de politie zocht.

De officier van justitie heeft zijn misdaad vertaald in corrumperen, ontucht, vrijheidsberoving en het in bezit hebben van kinderporno. Ze noemt het een waslijst van ernstige feiten. Zijn slachtoffers zijn tussen de 6 en 9 jaar oud. Zeven kinderen. Niet uitgesloten wordt dat Mark meer kinderen heeft benaderd, maar dat alleen hij en die kinderen dat weten.

De officier van justitie: ‘Niet alle meldingen die bij de politie binnen zijn gekomen hebben geleid tot een strafzaak.’ Haar stem klinkt steeds bozer naarmate ze langer aan het woord is.

Op een geval na bekent Mark de beschuldigingen. Bij een van de meisjes, het meisje dat hij vastpakte en in zijn auto trok, is zijn DNA op de rand van haar onderbroek aangetroffen. Waarom hij het deed, willen de rechters weten. Mark heeft geen antwoord. ‘Wist ik het maar.’ Hij huilt vooral en snift dat hij nooit meer kan goedmaken wat hij heeft gedaan.

Er zijn meer zedenzaken dan drugszaken. Gelukkig is wat zich op het gebied van de misdaad afspeelt in zittingszaal 14 geen afspiegeling van de misdaad buiten de rechtszaal. Zou dat wel zo zijn dan misbruiken we meer kinderen dan we drugs verhandelen en dat zou wereldschokkend zijn.

Zo anders dan bij drugs hebben al die rottige zedenzaken gemeen dat de impact zo ontzettend groot is. Mark zit niet voor niets te janken. Terwijl hij in de verdachtenbank probeert te vergaan, doen de ouders hun verdrietige verhalen.

Ze vertellen dat de onbevangenheid van de kinderen is verdwenen. Hoe ontzettend moeilijk het is om hen toch weer te laten gaan, buiten te laten spelen, naar school te laten fietsen. Hoe groot de angst is, voor de buurman van een paar huizen verderop die op de verdachte lijkt, angst ook voor langzaam rijdende auto’s. Een van de meisjes was na de aangifte onderzocht. Dat moest. Met zeven volwassenen om zich heen had ze zich moeten uitkleden. Nu durft ze niet eens meer naar de tandarts.

Over de onmacht, omdat je als ouder je kind niet hebt kunnen beschermen. Over verloren vertrouwen. Hoe je leven van het ene op het andere moment op de kop staat.

Via de ouders klinken ook de stemmen van de kinderen door de rechtszaal. Een van de meisjes had zich afgevraagd wat voor een straf die man moet krijgen. Hij moet blijven vastzitten tot ik het hem heb vergeven, had ze gezegd. Nog zeker drie jaar. Een ander meisje vindt dat Mark nog wel mag leven en dat veertig jaar gevangenisstraf te lang is want ‘dan heb je geen leven meer’. Ook dit meisje noemt drie jaar een goede straf.

Dat is niet alleen heel bijzonder, maar ook opmerkelijk. De officier van justitie zal even later zeggen dat zij deze zaak in het wekelijkse overleg heeft besproken met twaalf van haar collega’s en dat ze unaniem tot de conclusie waren gekomen dat een gevangenisstraf van drie jaar een passende sanctie is.

Naast drie jaar gevangenisstraf moet, zo eist de officier van justitie, de maatregel tbs met voorwaarden worden opgelegd. Een langdurige behandeling is noodzakelijk om herhaling in de toekomst te voorkomen. Mark wil dat zelf ook. Hij noemt de tbs-eis ‘heftig, maar misschien wel nodig’.

Zijn leven is tot nu toe bewolkt geweest. Thuis sloeg hij dingen stuk, de relatie ging naar de knoppen, hij raakte zijn baan kwijt en toen ook het pas gekochte huis. De drugs kwamen, maakte niet uit wat, maar hij bleef zich een afgewezen lulletje rozenwater voelen. Op de sportschool stopte hij zich vol met prestatieverhogende anabole steroïden. Voor het eerst werd hij niet aan de kant gezet, hij voelde zich iemand. Zijn advocaat Fred Kappelhof: ‘Op de sportschool word je niet beoordeeld op wie je bent, maar op de omvang van de bovenarmen.’

Een van de meisjes had zich steeds afgevraagd hoe het met de moeder van Mark zou zijn. Of de moeder van Mark, net als haar moeder, ook steeds zo had moeten huilen.

Ik hoop dat dit meisje later als ze groot is officier van justitie wordt.
Of rechter.

Rob Zijlstra

update – 12 november 2018 – uitspraak
Mark heeft niet de ‘gewenste’ drie jaar celstraf gekregen. De rechters maakten er 279 dagen van: dat betekent dat Mark begin december de gevangenis kan verlaten om te worden opgenomen in een instelling waar hij zal worden behandeld. Met deskundigen is de rechtbank van mening dat een behandeling noodzakelijk is, in de vorm van een tbs met voorwaarden.

Het vonnis: