Eigenlijk ging het kort na aanvang van de zitting al mis. Wouter (25) vertelt dat hij ontzettend blij is dat het goed gaat met het slachtoffer, dat hij het ontzettend fantastisch vindt dat het slachtoffer volop meedoet aan de activiteiten van het studentenleven. ‘En zijn vrienden groeten mij ook gewoon.’

Dus…

Maar tijdens de zitting blijkt dat de ontzettende blijdschap van Wouter voorbarig is. Het gaat helemaal niet goed met Rogier, het slachtoffer. Nog steeds stekende hoofdpijnen, nog altijd concentratieproblemen. En vrienden mogen dan gewoon groeten, het slachtoffer zelf durft niet eens de rechtszaal te betreden waar Wouter in de verdachtenbank zit. Rogier zit met zijn familie elders in het Paleis van Justitie waar het hoger beroep dient. Hij heeft opnieuw een schadeclaim ingediend van ruim vijfduizend euro. Wouter wil niet betalen.

De advocaat-generaal (zo heet de officier van justitie in hoger beroep) vraagt het gerechtshof Wouter B. wegens zware mishandeling te veroordelen tot de straf die de rechtbank in Groningen een jaar geleden opgelegde: 31 dagen cel waarvan 30 dagen voorwaardelijk en een taakstraf van 240 uur. En het betalen van de schadeclaim.

Student bedrijfskunde Wouter B. was in augustus 2016 als prominent lid van Vindicat belast met het toezicht op de ontgroeningsrituelen. In die functie was hij , broodnuchter, op het hoofd gaan staan van Rogier die op dat moment (rond 18.00 uur) op een met glas bezaaide betonnen vloer lag in een kelder van het naar verschaald bier riekende pand van de studentenvereniging aan de Grote Markt in Groningen. Rogier lag op de buik, rechterwang op het beton. Het deed ontzettend zeer.

Wouter deed het niet om dit aankomende Vindicatgroentje eens even flink de les te lezen, niet om wraak te nemen vanwege een eerder incident, het was niks persoonlijks. En hij deed het ook niet omdat hij zelf niet helemaal goed bij zijn hoofd is. Wouter deed het, zegt hij tegen de raadsheren, om de spanning iets op te voeren.

Tijdens de rechtszaak in Groningen was de deur naar die kelderruimte – bij Vindicat noemen ze die ruimte het tennishok – op een kiertje gezet opdat wij stervelingen voor even een blik naar binnen konden werpen. Glas dus op de vloer, glas van kapot gegooide bierflesjes. Pikkedonker. Op een tafeltje een paar kaarsen voor licht schijnsel. In het schijnsel zijn mensfiguren te zien die in een rare houding – negentig graden – tegen de muur leunen terwijl ze, met de vingers in de oren, zoemende geluiden maken. Dat moet. Af en toen worden voeten onder de kont weggeschopt (‘vegen’). De figuren vallen dan om. En in die omstandigheid ligt Rogier op de buik in het glas. En voert Wouter met zijn geschoeide voet de spanning iets op.

Strafrechtadvocaat Tjalling van der Goot (een geldinzamelingsactie was niet nodig) vindt de veroordeling niet terecht. De rechtbank heeft de conclusie (schuldig) gebaseerd op verkeerde feiten.

De raadsheren willen het van Wouter weten en vragen: ‘Waarom bent u in hoger beroep gekomen?’ Het blijkt te maken te hebben met eerlijkheid. Wouter: ‘Ik vind eerlijkheid ontzettend belangrijk. En mijn veroordeling is niet eerlijk. Daarom.’

Hij had ook gezegd dat hij spijt heeft, maar ook dat ‘een stukje vernedering’ nu eenmaal bij ontgroening hoort.
De raadsheren vragen: ‘Maar waar heeft u dan spijt van?’
Wouter, na veel omhaal van woorden: ‘Het was te vernederend. ’
Raadsheren: ‘Met vergaande consequenties voor het slachtoffer. Toch?’
Wouter, als een politicus: ‘Wij hebben ons ontzettend veel zorgen over hem gemaakt.’

In het ziekenhuis werd even gevreesd voor Rogiers leven. Hersentrauma, mogelijk een schedelbreuk. Hij durfde aanvankelijk geen aangifte te doen. Sterker, aanvankelijk durfde hij buiten zijn familie om er met niemand over te praten. Als aspirant-lid van Vindicat had hij een geheimhoudingsverklaring ondertekend. Bij de politie kwam de eerste melding binnen via Meld Misdaad Anoniem: ‘In de sociëteit van Vindicat worden feuten mishandeld.’

Wouter ontkent niet dat hij op het hoofd van Rogier is gaan staan. Dat wil zeggen, hij heeft zijn voet op het hoofd geplaatst, maar dat deed hij gecontroleerd, beheerst, met de hak op de grond en hij zette geen druk. Dat Rogier gilde van de pijn hebben sommigen wel en anderen niet gehoord. Wouter niet. Hoe dan toch dat nare letsel? Wouter zou dat niet weten.

Getuigen verklaarden dat Wouter volledig opging in zijn rol van de ontzettende vernederaar. Een getuige: ‘Hij was ‘qua gefuck keihard’, om bang van te worden.’

Wouter B. werd door zijn vereniging (‘waar ik een ontzettend leuke tijd heb gehad’) geroyeerd en maakte zijn studie in Amsterdam af. Nu probeert hij werk te vinden, maar hij heeft inmiddels ontdekt dat werkgevers weten wie Wouter B. is. En dan willen ze hem niet. Dat is de schuld van de media, vindt B. Zijn boodschap aan ons, de boodschappers van het nieuws: ‘Ophouden.’

In een verklaring die wordt voorgelezen in de rechtszaal laat Rogier weten dat hij hoopt dat hij het laatste slachtoffer is van mishandeling tijdens ontgroeningen in Nederland. Wouter is het daar vast ontzettend mee eens, maar hij en zijn advocaat zien het wel anders. De advocaat tegen de raadsheren: ‘U moet geen moreel oordeel vellen over ontgroening, u moet oordelen over de strafbaarheid en dat moet u doen op basis van de feiten.’

Volgens Tjalling van der Goot is zwaar letsel niet vastgesteld en dan kan van zware mishandeling geen sprake zijn. De advocaat noemt het griezelig dat de rechtbank zonder meer aanneemt dat het slachtoffer een schedelbreuk opliep. Feiten, zegt hij, moet je niet invullen. ‘Feiten liggen er.’

Hooguit, vervolgt de advocaat, is er sprake van een eenvoudige mishandeling en dan moet de setting in acht worden genomen. Was er sprake van intimidatie? ‘Jazeker, want ontgroening is bedoeld om te intimideren. Het is een spel, een act. De leden zijn niet werkelijk kwaad, maar doen alsof. Om een dikke huid te kweken bij nieuwe leden.’

En: ‘Dat Wouter spijt heeft, mag niet worden uitgelegd als een schuldbekentenis. Hij is onvoorzichtig geweest, wat onhandig. Maar een onlust veroorzakende gewaarwording is niet per definitie een strafbaar feit.’

Dus… vrijspraak.

In de rechtszaal in Groningen zei Van der Goot het zo: ‘Vrijheid is ook dat de mens tot op zekere hoogte zelf mag bepalen wat hij lijden wil.’

Komende week doet het hof uitspraak en ik denk dat Wouter B. het daar ontzettend mee oneens zal zijn.

Rob Zijlstra

update –  22 november 2018 – uitspraak

Doe nooit een toespeling op de uitkomst van een rechtszaak. Ik denk (pas op) dat Wouter B. het  nu vast wel een beetje eens is met de uitkomst van het hoger beroep: geen werkstraf van 240 uur, maar een boete van 1000 euro. Geen zware mishandeling of poging daartoe, maar een eenvoudige mishandeling. En geen veroordeling tot het betalen van schadevergoeding.

Het hof volgt deels het betoog van advocaat Van der Goot. Niet helemaal, want de mishandeling is wel bewezen. Het hof stelt, anders dan de rechtbank, dat niet is vast komen te staan dat het slachtoffer een schedelbasisfractuur heeft opgelopen.  Over de mishandeling zegt het hof dat Wouter B, het slachtoffer niet alleen pijn heeft gedaan, maar hem ook heeft vernederd.  Kosten: 1000 euro.

aanvulling
Advocaat Tjalling van der Goot laat weten dat B.  erg tevreden is met de uitspraak. En dat ik gelukkig geen rechter, maar journalist ben geworden.  En zo is het.

Voor het volledige arrest (klik op onderstaande afbeelding):

 

 

Mores
Onderstaande is een fragment van het requisitoir van de advocaat-generaal Marina Weel. De opname is gemaakt door het Openbaar Ministerie en zonder toestemming hier geplaatst. Omdat het OM de opname via twitter heeft verspreid, is volgens mij toestemming ook niet nodig.