Best raar. Veel criminelen plegen misdaden om er financieel beter van te worden. Tegelijkertijd leidt dat ‘financieel beter’ vaak ook tot de ondergang, want zo mag je drie jaar gevangenisstraf na jaren succesvol ondernemen wel noemen.

Wie een droombedrag wint in de loterij krijgt een adviseur in z’n nek die uitlegt wat je met al dat geld vooral niet moet doen. Hadden Teun en Dirk maar zo’n adviseur gehad. Dan hadden ze afgelopen week niet in de rechtszaal gezeten. 

Ze zaten er wel. Misschien hebben ze zich te graag laten leiden door pracht en praal van criminelen in series op Netflix. In die series trappen drugshandelaren nooit op krakkemikkige fietsen door de stad, laat staan een dorp. Ze hebben niet eens fietsen. Op de televisie rijden cocaïnemannen in snelle, rode auto’s richting nachtclubs vol vriendinnen of naar hun peperdure huizen. Maar beste Teun en Dirk: dat zijn acteurs, wat je ze ziet doen, is niet echt.

Teun en Dirk zijn broers. Teun is 27 en een harde werker, Dirk is 24 en deed in de legale wereld niet zo heel veel voor de kost. Hij hielp af en toe zijn broer in de zaak.

De officier van justitie beweerde meer dan voldoende informatie te hebben om te bewijzen dat de gebroeders ruim twee jaar lang in cocaïne handelden. Een uitvoerig onderzoek is aan deze beschuldiging vooraf gegaan. De officier van justitie hield het qua afrekening eenvoudig: ,,Wie meerdere jaren in harddrugs handelt, moet meerdere jaren de gevangenis in.’’

Drie jaar in dit geval, dat is de eis.

Het onderzoek begon in maart 2019. Op het politiebureau belandde informatie over cocaïnehandel in Stadskanaal. Ze drinken daar heus niet alleen bier en Bacardi cola. Er werden namen genoemd. Van een man die dealde vanuit een dikke zwarte Mercedes. En van de man van het eethuis met warm vlees. Die reed in een Porsche. Dirk en Teun.

Agenten gingen koekeloeren bij het eethuis en stelden vast dat er regelmatig mensen naar binnen gingen die na dertig seconden weer naar buiten kwamen zonder eten. De regelmaat maakte het verdacht.

Eerder was vastgesteld dat Teun af en toe met zijn Porsche naar Amsterdam sjeesde en dan ook altijd snel weer terugkeerde. Alsof hij naar Amsterdam reed om er iets op te halen en niet om er te zijn. Op een dag werd besloten het voertuig met behulp van technisch kentekenvernuft te volgen en de bestuurder op de terugweg te controleren. En ja hoor. Op de achterbank lag een kilo cocaïne. Dat is in de straten van Stadskanaal 50.000 euro waard.

De adviseur zou vast en zeker tegen Teun hebben gezegd: sjees nooit in een Porsche naar Amsterdam als je daar een kilo cocaïne gaat ophalen.  

Het lijkt mij een lastige bezigheid, dat drugsdealen. Niet zozeer de inkoop. Je gaat gewoon naar Amsterdam, koopt in en je gaat weer terug. Teun had misschien gewoon pech. Er gaan maanden voorbij dat de politie op de A7 geen auto tot stoppen beveelt waar op de achterbank een kilo cocaïne ligt. Doorgaans – dat moet wel – bereiken de kilo’s ongemoeid het Noorden, tot ver boven de stad Groningen, van Zoutkamp tot Uithuizermeeden aan toe.

Nee, het lastige is de verkoop. Een dealer zonder klanten is een dealer van niks. Een beetje dealer heeft veel klanten. En al die klanten kunnen praten. En dat doen ze, vooral als ze worden aangesproken door de politie met de vraag wat ze zojuist dertig seconden in het eethuis hebben gedaan? En wat er in de broekzak zit? Dat het op camera staat.

Zo vlogen de namen van cocaïne snuivend Stadskanaal door de rechtszaal. Je zou er zo drie, vier voetbalteams van kunnen samenstellen. En allemaal verklaarden ze dat ze kochten bij Dirk met z’n dikke zwarte Mercedes en anders wel bij Teun in de zaak. Dirk deed ook in lachgas.

De één kocht een keer in de week, de andere twee keer per week en al jaar of drie. Een derde af en toe, en dan meestal op de parkeerplaats bij Poiesz. Zo ging het maar door.

De financieel adviseur zou de broers met klem hebben geadviseerd de betalingen van de cocaïne niet via tikkies te laten verlopen. Bij onderzoeken trekt de politie namelijk bankrekeningen na. Teun en Dirk hadden er 29. Met veel stortingen van 50 euro – de prijs van een gram cocaïne – of een veelvoud daarvan. Via tikkies. Zo kwam er bijna 150.000 euro binnen.

Is dit allemaal waar? De rechters moeten dat weten om met een rechtvaardig oordeel te kunnen komen. Van Dirk werden ze niet veel wijzer. Hij mopperde dat hij met geweld naar de rechtszaal is getransporteerd. Hij wilde niet want hij beroept zich op het zwijgrecht. ,,Dan blijf je net zo goed lekker in je celletje.’’

Teun praatte wel, Teun praatte veel. Hij zei dat hij niet in cocaïne doet. Hij werkte meer dan honderd uur per week keihard in zijn zaak en had dus helemaal geen tijd voor die flauwekul.

De kilo op de achterbank? Nou ja zeg, dat was apart. Hij had het opgehaald voor iemand die hij kent. Eenmalig. Had hij 500 euro voor gekregen. Apart, omdat hij het geld helemaal niet nodig had. ,,Als je over zoiets nadenkt, dan doe je het niet. Dat ik het wel heb gedaan is dus raar. Dom ook.’’

En de dure auto’s dan? Zoveel winst boekte het eethuis niet, lazen de rechters in het dossier. De advocaat merkte op dat Teun ook over flink veel geld kon beschikken omdat hij na afloop van het keiharde werken vrijwel dagelijks in het casino was te vinden waar hij een rendement boekte van 80 procent. Dat heeft de politie niet onderzocht. 

Teun mompelde op zijn beurt dat de in beslag genomen boekhouding niet een goed beeld geeft van de werkelijk inkomsten van zijn bedrijf. Er was veel onbelast geld, zei hij. Rechters: ,,Onbelast geld? U bedoelt zwart geld.’’

Adviseur: ,,En soms moet je gewoon je mond houden.’’

Teun denkt dat hij er wordt ingeluisd, dat snuivend Stadskanaal tegen hem samenspant. Waarom weet hij ook niet. ,,Ik ben een bekende in Stadskanaal, dat is nu mijn nadeel. Misschien is het afgunst.’’

Ik ga ervan uit dat Teun en Dirk schuldig zijn. Het is aan de rechters. Blijken ze onschuldig, dan hoeven ze het drugsgeld niet in te leveren en dan moet u dit verhaal maar snel vergeten.

rob zijlstra

↓

UPDATE – 25 januari 2021 – uitspraak
Schuldig. En niet zo’n beetje ook. De eisen van de officier van justitie doen geen recht aan de ernst van de feiten, meldt het vonnis. Ofwel: de rechtbank legt hogere straffen op dan er waren geëist. Tweemaal vier jaar.