Het is, sprak de rechter, een hele mond vol: seksuele uitbuiting van twee minderjarigen, het vervaardigen van kinderporno, een gewelddadige afpersing, vrijheidsberoving, mishandeling, bedreiging, oplichting en witwassen. Vragen aan de verdachte: ,,Wat is uw eerste reactie? Slaat de officier van justitie hier de plank mis of…?’’

De verdachte: ,,Er zijn wel wat dingen gebeurd, maar zoals het wordt gezegd, zo is het niet gegaan.’’

Verdachten moeten zich vaak verantwoorden voor meer dan een of twee strafbare feiten. Deze week was er nog eentje die 57 misdaden aan de kont had hangen. Wat minder vaak voorkomt is dat de verdachte vrouw is.

De hierboven opgesomde misdrijven – die hele mond vol – worden wel toegeschreven aan een vrouw. Aan Eva uit Veendam. Ze is nog maar 20 jaar. Ook dat nog.

Ik heb het nagekeken. De meervoudige strafkamer van de rechtbank in Groningen veroordeelde dit jaar 210 personen: 199 mannen en 11 vrouwen. Sinds 2011 stonden 200 vrouwen terecht in zittingszaal 14. Van hen werden er 178 veroordeeld (en 22 vrijgesproken) tegenover zo’n 3.000 veroordeelde mannen.

De oudste veroordeelde misdaadvrouw was 69 jaar. Zij had zich schuldig gemaakt aan een zware mishandeling. De schoonzoon – daarna heel snel ex – was het slachtoffer. Geweldsmisdrijven zijn vrouwen niet vreemd, maar stelen (inclusief fraude) doen ze het liefst, gevolgd door drugshandel en brandstichting.

Op het internet staan artikelen van recente datum die melding maken van een toename van meisjes- en vrouwencriminaliteit. Een toename in percentages. Kijk je naar de absolute aantallen, zo lees ik, dan stelt die toename niet veel voor. Je kunt best zeggen: qua misdaad bakken vrouwen er niks van.

Toen was daar Eva. Het was niet de eerste keer dat ze in de verdachtenbank zat. In augustus nog vanwege de verdenking dat ze bij de Primark in Groningen belachelijk goedkope kleding en wat cosmetica had gejat. Ze heeft een strafblad van acht pagina’s, dan ben je als 20-jarige lekker bezig.

| Ze zou een pooier zijn,
een seksuele uitbuiter, misschien
wel de jongste van heel het land

De mond vol strafbare feiten waarvoor ze nu terechtstaat zou ze hebben gepleegd toen ze 17 en 18 jaar was.
Ze zou een pooier zijn, een seksuele uitbuiter, misschien wel de jongste van heel het land. Dat is de zwaarste verdenking.

Het is een verhaal barstensvol achterliggende ellende. Er is een meisje van 16 van huis weggelopen en als vermist opgegeven. Er is een tweede meisje, ook 16 jaar, dat bij een pleeggezin woont, ergens op een dorp in Drenthe waar het oersaai leven is. Daarom wil ze er weg. Het zijn meisjes met verledens die je niemand toewenst.

Bij de politie komen meldingen binnen, aanwijzingen via sociale media en meer dan zorgelijke verhalen over mannen en groepsverkrachtingen. Eva komt in beeld en wel zo dat besloten wordt haar telefoon af te luisteren.

Het vermoeden is dat Eva de twee meisjes – die zij kent – heeft meegenomen naar Amsterdam waar zij hen heeft ondergebracht bij kennissen, bij twee mannen van wie er eentje dun en lang is, de ander godvrezend en taxichauffeur.

Eva zou de advertentie voor Speurders hebben opgesteld met pikante foto’s, een prepaid klantentelefoon hebben gefikst en adviezen hebben gegeven over het een en het ander. Over de diensten en de bijbehorende prijzen. Ze zou ook, samen met de godvrezende taxichauffeur klanten hebben geregeld. Tientallen. En lachgas en drugs, veel drugs om het draaglijker te maken.

Eva zegt dat ze geen pooier is.

Die meisjes, zegt ze, wilden het vooral zelf. ,,Het zijn geen zielige vogeltjes.’’ Ze zegt dat ze de meisjes kent van het Poortje in Groningen. de jeugdinrichting. ,,Bijna alle meisjes die daar zitten, zitten in de escort. Ik ook.’’

Ja. Achteraf had ze beter kunnen zeggen: niet doen. ,,Ik heb een schuldgevoel. Ik had moeten ingrijpen. Maar ik was 17 jaar. Ik deed het zelf ook met die mannen. We zaten er alle drie in. Nu is het net alsof ik alleen de slechte ben.’’ Een van die meisjes, zegt ze, werkt nog steeds in de prostitutie.T

| Toen is het een beetje uit de
hand gelopen. Gewoon kut

Dan is er nog de afpersing, de vrijheidsberoving, de mishandeling, de bedreiging. Vaag verhaal. Ze zat in een taxi in Groningen en toen stapten ineens twee mannen in die wel meereden maar bij het uitstappen niet wilden betalen. Eva: ,,Toen is het een beetje uit de hand gelopen. Gewoon kut.’’

De oplichting, het witwassen? ,,Klopt wel. Ik vind dat heel erg.’’ Ze had haar bankpas beschikbaar gesteld, iemand anders, ene mister T., had listig een vrouw beduveld wat 9.000 euro had opgeleverd, geld dat werd gestort op haar rekening. Ze mocht de helft houden.

Rechter: ,,Wat heeft u met dat geld gedaan?’’
Eva: ,,Uitgegeven.’’

Ze zegt dat ze jarenlang in de overlevingsmodus zat. ,,Ik was een hoer en ik was omringd door hoeren. Al mijn vrienden waren de verkeerde kant opgegaan. Dat maakte mij overleefachtig.’’

De tijd is twee jaar voortgeschreden en Eva heeft haar leven over een andere boeg gegooid. Ze gaat naar school. Is supergemotiveerd. Ze mag binnenkort op stage. De zon schijnt. Ze heeft een goed contact met studiegenoten. Er is een vriendje. ,,Geen straatjongen, maar een jongen die werkt. Gewoon normaal.’’

Tegen de rechters: ,,Ik heb heel veel gehuild en op een dag kwam de zachte ik naar boven. Toen zag ik in dat ik hulp nodig had. Ik praat nu elke donderdag met een psycholoog. Ik vind mezelf niet meer zielig.’’

Het advies van de reclassering is om geen gevangenisstraf op te leggen. Moet Eva terug naar de gevangenis dan zullen alle positieve ontwikkelingen teniet worden gedaan. Einde opleiding ook. Weg vriendje. Het zal, zegt de advocaat, desastreus uitpakken.

| Ik moet haar complimenteren
want ze is van ver gekomen

De officier van justitie zegt dat ze worstelt met haar eigen strafeis. Want ze weet dat wat de advocaat zegt waar is. Ze zegt dat ze het advies van de reclassering heel goed begrijpt. En dat ze bewondering heeft voor Eva. ,,Ik moet haar complimenteren want ze is van ver gekomen.’’

Maar ook een officier van justitie moet – voordat de rechters dat doen – de balans opmaken. Met een zware zucht zegt ze: ,,Ik eis achttien maanden celstraf waarvan twaalf voorwaardelijk en een taakstraf van 240 uur. Ik kan het niet aan de maatschappij verkopen geen gevangenisstraf te eisen. De feiten zijn te ernstig.’’

Ik vind het moedig van de officier van justitie dat ze haar worsteling openbaart. Aan de andere kant kan ik mij voorstellen dat onze veeleisende maatschappij denkt: waarom stonden die Amsterdamse mannen die seks hadden met 16-jarige meisjes uit het Noorden niet voor de rechter?

rob zijlstra