spijk

‘Ach, die mensen kunnen van leugens waarheid maken.’

Regelmatig verschijnen verdachten in de rechtszaal die denken slachtoffer te zijn van een complot.
Soms denken ze dat echt.
Soms zegt een verdachte het alleen maar omdat de gepresenteerde bewijzen onweerlegbaar zijn, terwijl hij toch onschuldig wil lijken.

Afgelopen week werd een Groninger drugsdealer veroordeeld tot achttien maanden gevangenisstraf.
Het belgedrag was een van de bewijsmiddelen.
Bij de politie weten ze dat bepaald belgedrag duidt op ‘dealgedrag’.
Deze man had tussen 1 juli 2012 en 20 maart 2013 welgeteld 39.461 keer gebeld met harddrugsgebruikers.
Wel een beetje verdacht, maar volgens de verdachte – inmiddels de veroordeelde – is er sprake van een opzetje.

Aan politie en justitie worden grote rollen toebedeeld als het om complotten gaat.
Complotten en misdaad gaan hand in hand en dat is vast al zo sinds mensenheugenis.

Er bestaan grote complottheorieën, maar ook heel kleine.
Best wel een grote is die van die markante en heel vriendelijke man die jarenlang in Groningen woonde en zeker wist dat drugs bedenksels waren van de Nederlandse overheid.
Het grote plan was om al zijn Surinaamse landgenoten achter de tralies te krijgen, opdat kon worden voorkomen dat hij en de zijnen schadeclaims gingen indienen in verband met driehonderd jaar onderdrukking en slavernij.

En uitgerekend op de dag dat een van de zwaarste stormen in jaren over Groningen woei, diende in zittingszaal 16 – oh toeval – een strafzaak tegen een man die zeker denkt te weten dat Marianne Vaatstra niet is vermoord door de pas veroordeelde Jasper S.
De Friese boer is een verzinsel, een acteur of weten wij veel wat.
De man roept al jaren dat asielzoekers achter de moord zitten.
De asielzoekende moordenaar is door Nederland, zo wil zijn theorie, in veiligheid gebracht om onrust in het land te voorkomen.

Heel lang maakte de man dankbaar gebruik van het feit dat de zaak-Vaatstra niet was opgelost.
Nu dat wel het geval is, laat hij luid van zich horen.
Daarbij geldt: wie niet voor hem is, is tegen hem en wie tegen hem is maakt deel uit van het complot.

Het gevolg was dat hij op die stormachtige dag in Groningen terecht moest staan wegens laster en smaad.
De politierechter werd twee keer gewraakt (afgewezen) en had er toen schoon genoeg van.
Bij denker Wim Doofpot – zo zou hij kunnen heten – zit misschien wel een steekje los wat hem minder toerekeningsvatbaar zou maken.
Als dat zo is, willen rechters dat weten om daar rekening mee te houden bij het opleggen van een eventuele straf.
De gewraakte politierechter gelastte een onderzoek naar D.’s geestesgesteldheid, uit te voeren door een psychiater en een psycholoog.
De tumultueus verlopen strafzaak in zaal16 krijgt een vervolg in 14.

Complotten rond de moord op John F. Kennedy zijn nog groter.
Die zijn zo ontzettend groot dat de kwestie Spijk, prachtdorp aan de rand van het land, er bij in het niet valt.
Ondertussen zit het dorp er wel mooi mee.

De kwestie betreft James, een geboren en getogen Groninger.
Tussen hem en Spijk botert het niet zo goed en dat is al jaren zo.
Tegen de rechters: ‘Net wat ik zeg.’

De sfeer werd er niet beter op toen James vorig jaar werd veroordeeld wegens een zedenmisdrijf.
Wat kinderporno en het schrijven van nare brieven aan een meisje van 9 jaar en aan de wat oudere buurtagent.
De officier van justitie eiste tbs met dwangverpleging, maar de rechters wilden niet verder gaan dan negen maanden celstraf en contactverboden met zijn slachtoffers.
Er is wel wat loos met James, maar hij is te goed voor de tbs, want gevaarlijk is hij niet.
En zo gebeurde het dat James al vlot weer op vrije voeten kwam.
Het dorp kwam in beraad bijeen.

Tegen de rechters: ‘Al op de eerste dag ben ik bedreigd. En mijn broer ook. En er is ook een ruit bij mij ingegooid. Ik weet door wie, maar de politie heeft er niks aan gedaan.’
Rechters: ‘Hoe reageerde u?’
James: ‘De mensen weten niet beter, ik trek me er geen barst van aan.’
Rechters: ‘Er waren wel spanningen.’
James: ‘Ach, die mensen kunnen van leugens waarheid maken.’

In december ontvingen diverse mensen in het dorp rouwkaarten met nare teksten over liquidaties, het afsnijden van kankerkoppen, verkrachtingen en sieg heil.
Het handschrift kwam overeen met eerdere schrijfsels van James.
Op een envelop zijn dna-sporen aangetroffen waaronder eentje die van hem zou kunnen zijn.
Een van de namen schreef hij fout op de envelop, gelijk hoe fout die naam in zijn adresboekje stond.

James: ‘Het is een complot.’
James vermoedt, zegt zijn advocaat, dat die rouwkaarten door het dorp zijn gemaakt om hem verdacht te maken.
Een kwestie van roddel en achterklap, van stemmingmakerij met als doel hem uit het dorp te krijgen.
James: ‘Net wat ik zeg, ik heb d’r niet om gelogen.’

De officier van justitie zegt dat James nu elders woont en zich aan de voorwarden – de contactverboden – heeft gehouden.
Hem terug te sturen naar de gevangenis lijkt hem geen goed plan.
De eis luidt daarom 63 dagen, de tijd die James al heeft gezeten voor deze kwestie.
Als stok achter de deur drie maanden voorwaardelijk.

De aanklager vraagt aan de verdachte: ‘Snapt u het?’
James: ‘Ja, maar ik ben het er niet mee eens.’
De officier van justitie: ‘Dat hoeft ook niet, maar wel mooi dat u het snapt.’

Rob Zijlstra

UPDATE – 28 november 2013 – uitspraak
James zal blijvend oneens zijn: de rechtbank heeft hem conform de eis veroordeeld.