Deskundigen.
Juristen.
Tijd niks.
Journalisten
De komende week staat (voor mij) in het teken van het hoger beroep van de strafzaak ‘Baflo’.
Op 13 april 2011 (ja, zo lang al weer geleden) liep het aan het begin van de avond in Baflo volledig uit de hand: de toen 25-jarige Alasam S. (inmiddels 29) beroofde in een half uur tijd twee mensen op gewelddadige wijze van het leven: eerst zijn vriendin Renske Hekman (29) en toen motoragent Dick Haveman (48).
Ik heb van de aanleiding, de gebeurtenissen op die fatale dag zelf en van de nasleep en het strafproces in eerste aanleg een uitvoerige reconstructie geschreven.
Van die reconstructie is een longread gemaakt, te lezen op: Drama van Baflo.nl
Het Openbaar Ministerie eiste een levenslange gevangenisstraf.
Dat is tot aan de dood.
De rechtbank in Groningen vond levenslang een te zware straf en legde 28 jaar op.
Het Openbaar Ministerie kon zich in die straf uiteindelijk vinden, verdachte Alasam S. niet.
Hij tekende hoger beroep aan.
Woensdag en vrijdag buigt het gerechtshof zich (daarom) over de zaak.
Woensdag worden de feiten besproken.
Naar verwachting zal dat maar kort duren, half uurtje.
Er bestaat weinig tot niet heel veel verschil van mening over wat er is gebeurd.
Wel is er verschil van inzicht in de juridische kwalificatie van de gebeurtenissen: moord, gekwalificeerde doodslag of doodslag.
De verdediging zegt: doodslag.
Het Openbaar Ministerie houdt (denk ik) vast aan moord, want voorbedacht.
Maar het wordt woensdag vooral een ‘battle of experts’.
Zes deskundigen zijn opgeroepen om hun visie te geven.
De kernvraag: is Alasam S. toerekeningsvatbaar of volledig niet.
Pleegde hij zijn vreselijke misdrijven in een psychose?
Of bij vol bewustzijn?
En in hoeverre is hij gevoelig – gevoeliger dan gemiddeld – voor bijwerkingen van het medicijn Paroxetine?
In Groningen zeiden twee deskundigen: volledig tot zeer aannemelijk dat er sprake is geweest van een psychose.
De vertegenwoordigers van het Pieter Baan Centrum – ook deskundig: toerekeningsvatbaar, zij het dat een psychose niet helemaal valt uit te sluiten.
Er zijn nu twee nieuwe deskundigen – door het hof – toegevoegd.
Hun visies ondersteunen – heb ik gehoord – tot op zekere hoogte de aanname dat Alasam S. ‘knetter-psychotisch’ tot zeer wel mogelijk psychotisch was ten tijde van de delicten.
Met vast wel weer slagen om de arm, want zo zijn die deskundigen.
De jurist moet een knoop doorhakken (schuldig – onschuldig), maar weet het niet.
De jurist vraagt daarom de wetenschapper om hulp.
De wetenschapper is immers gespecialiseerd in het weten.
Maar de wetenschapper zegt dat het mogelijk zo is, of – nog mooier – dat het aan een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid zo is.
De jurist: ‘Dus zeker 99,9999 procent?
De wetenschapper: ‘Oei. Het is niet zo dat het niet zo is dat het volledig valt uit te sluiten dat het inderdaad anders is.’
De wetenschapper hoeft geen knopen door te haken.
Vrijdag mag de advocaat-generaal (dat is gewoon een officier van justitie in hoger beroep) zeggen wat hij er van vindt en een eis formuleren.
Ik denk niet dat het Openbaar Ministerie opnieuw levenslang zal eisen.
Dat zou raar zijn.
Ik denk dat er gelijk het vonnis 28 jaar zal worden geëist.
Na de advocaat-generaal zal de advocaat het hof voorhouden wat de deskundigen vinden.
Het is uiteindelijke aan de rechters, aan de raadsheren.
Ik geloof dat menig wetenschapper rechters (juristen) maar plat en simpel volk vindt.
Zo rechters vast vaak verzuchten dat die slome wetenschappers makkelijk praten hebben met hun weetje dit en weetje dat.
Terug naar de rechtszaal in het paleis van justitie in het hartje van Leeuwarden.
Alasam S. heeft twee mensen van het leven beroofd.
De vraag die moet worden beantwoord: is hij ook een strafbare dader?
Ik zal proberen de kwestie zo goed en helder mogelijk te verslaan.
In de krant en ook hier.
Zodat iedereen die dat wil er op basis van de feiten er ook iets van kan vinden.
Rob Zijlstra
naschrift
Toen ik dit verhaal voor publicatie nog een keer las, dacht ik, Rob, dit is wel wat zakelijk opgeschreven. Waar zijn de emoties? Waar het vreselijke? Spelen die en dat dan geen rol?
Ik zei tegen mezelf: jawel, zeer zeker.
Ik heb hier ook maar de helft van het verhaal verteld, maar wel het deel dat in de rechtszaal vooral aan de orde komt.
En dan lees ik op de nieuwssite nu.nl het volgende citaat.
”Ik heb in het verleden ook psychoses gehad en daar was geen discussie over. Nu gaat het om een psychose met fatale afloop en dan is dat opeens moeilijker”, zei S. aan het begin van de zitting.
Oei, dat noem ik stevig bagatelliseren van je eigen probleem. Dat roept twee vragen op.
Als hij al eerder zulke heftige psychoses heeft gehad, waarom nam hij dan zijn medicatie niet trouw? Het wordt immers door de verdediging naar voren gebracht dat het antipsychoticamiddel in verkeerde dosis of in een plotselinge afbouw het effect kan hebben om te kunnen moorden.
En als tweede vraag: Als hij tijdens een psychose zo gewelddadig kan worden en anderen kan doden hoe gevaarlijk had hij dan kunnen zijn in de vorige psychoses? En bij toekomstige?
Sommige medicijnen zijn voor het leven.
Het is eigenlijk gewoon drugs.