Het recht is ontstaan uit geniale gedachten, ontsproten aan de slimste breinen en opgeschreven in daverende geschriften en boeken. De rijkdom die dit heeft voortgebracht is van onschatbare waarde, hoe armoedig wij er soms ook mee omgaan.
Het recht is zo fascinerend dat ieder jaar weer duizenden jongeren, verspreid over ’s lands grote steden, zich ijveren het zich eigen te maken. In nog meer steden staan grote gebouwen – gerechten en paleizen van justitie – waar het recht dagelijks wordt bedreven. Televisies praten en kranten schrijven er over, in columns en berichten.
Zijn er ook nadelen?
Er is ook een nadeel: Enzo Knol.
Het nadeel ontstaat omdat er ieder jaar meer afgestudeerde juristen bijkomen die zich met het leven van alledag gaan bemoeien. Onderling gedoe liet zich eerst vanzelf of eenvoudig oplossen met een goed gesprek, een dikke zoen, een spijtbetuiging. Recent is het onderzocht: steeds meer mensen stappen met gedoe naar de rechter. De daaruit voortvloeiende juridische procedures lossen conflicten niet op, maar maken de ellende vaak alleen maar groter.
Het recht is allang geen vredestichter meer, maar steeds vaker een vechtmachine, aangevoerd door advocaten. Gedoe is een verdienmodel geworden.
Enzo Knol, de beroemdste vlogger van de Benelux met 1,6 miljoen abonnees op zijn YouTube-kanaal, die niet eens rustig over straat kan omdat zijn bekendheid volgens zijn advocaat vergeleken kan worden met die van internationale sterren, komt zo.
Donderdag zat er een slachtoffer in de rechtszaal. Opgehitste mannen onder invloed van kroketten en bamischijven waren op een nacht bij de Febo-hoek in de Groningse binnenstad om niks met elkaar slaags geraakt. Een van hen kreeg een trap in het gezicht en werd daarmee slachtoffer. Hij was zes weken uit de running. De officier van justitie eiste een taakstraf van 180 uren. Het slachtoffer had een advocaat meegebracht die creatief een schadeclaim in elkaar had geknutseld: 5500 euro.
Advocaat: client is lid van een voetbalclub en betaalt contributie. Nu hij door toedoen van verdachte zes weken niet heeft kunnen voetballen heeft hij te veel contributie betaald en dat is dus schade. Verdachte moet die schade – de contributie gedeeld door 52 keer 6 – betalen.
En ook: de ouders van het slachtoffer hebben hun zoon moeten verzorgen. Ze noteerden 48 uur mantelzorg. Dat zoonlief nog thuis woonde, is niet relevant. De ouders hebben 48 uur maal het uurtarief van negen euro bij zoonlief in rekening gebracht, geld dat de zoon nu claimt van het slachtoffer.
Uiteraard moeten ook de uren van de advocaat die dit allemaal haarfijn bedacht worden betaald, verreweg het grootste deel van de claim. Zie hier het verdienmodel.
Enzo Knol. Enzo wie? Enzo. Van KnolPower. KnolPower?
De Groninger marktkoopman Durga had nog nooit van Knol gehoord. Veertig jaar geleden kwam Durga vanuit India naar Nederland om op de Grote Markt in Groningen wierook te verkopen. En T-shirts met Bob Marley erop en kleurige sjaals en stoere petjes.
De marktkoopman doet dit al 38 jaar vriendelijk en goedlachs, hoewel zijn handel geen grote rijkdom brengt. Qua omzet worden de jaren ook dunner. Ooit verkocht Durga als enige wierook en kleurige sjaals. Nu moet hij concurreren met Kruidvat en wie al niet.
Durga koopt zijn waar in bij een groothandel in Amsterdam. Per doos. Hij weet dan niet precies wat in zo’n doos zit, vaak gaat het om handel uit de opruiming. Ditmaal zaten er onder meer T-shirts en petjes in met het KP-logo. KnolPower.
De vlogger is een merk geworden en vertegenwoordigt een commerciële waarde. Miljoenen. Een Knol-spion had petjes en shirts zien liggen in de marktkraam te Groningen, maakte foto’s en deed een testaankoop. Vervolgens werd het KnolPower-huisadvocatenkantoor (‘voor ondernemers met ideeën’) ingeschakeld en de juridische procedure was een feit.
Afgelopen week was er een kort geding, want zei Bert Jan – de advocaat van Enzo Knol – de marktkoopman was niet alleen gesommeerd de handel te staken (deed hij), maar ook om geleden schade te vergoeden. Tegen de kortgedingrechter zei Bert Jan: ‘Na drie maanden stond Enzo nog steeds met lege handen. Hoe vervelend, maar wij moeten ergens een grens trekken.’
De kosten van de juridische procedure zijn opgelopen tot
7.910 euro en 38 eurocent, exclusief griffierechten en BTW. Koopman Durga denkt dat hij drie of vier petjes heeft verkocht. Tientje per stuk. Een jongetje, dat wist Durga nog, wilde heel graag zo’n petje maar had net geen tien euro. Toen mocht het voor acht.
Durga zegt dat hij te goeder trouw handelde, dat hij, al 38 jaar op de markt, geen handel verkoopt die hem in de problemen brengt.
De kortgedingrechter kijkt niet blij. Zij weet dat wie te goeder trouw handelt daarmee de wet niet per definitie aan zijn zijde heeft staan.
Zo werkt het niet. Ze zegt: ‘Knol heeft gelijk.’ Tegen Durga: ‘En u heeft een probleem.’
Bert Jan merkt op dat Enzo Knol niet uit is op het faillissement van de marktverkoper. De rechter, ietwat hoopvol nu: ‘Valt er dan nog te praten, iets te regelen op de gang?’ Bert Jan denkt heel even na en zegt dan van niet. ‘Heeft toch geen zin.’
Fans van Enzo, zegt de advocaat, hebben niet alleen recht op kwalitatief goede KP-prullaria, maar ook recht op loyaliteit. Enzo wil zijn fans, die soms flink moeten sparen voor ’t spul, behoeden voor troep.
De rechter doet een laatste poging: ‘Meneer Durga, als u de omzet nu eens aan Enzo Knol geeft en een deel van de kosten van zijn advocaat betaalt, zou dat een goed idee wezen?’ De marktkoopman reageert ontzet: ‘Ik zijn advocaat betalen? Mevrouw, maar ik kan niet eens een eigen advocaat betalen.’ De rechter: ‘Dan ga ik nadenken, daar heb ik twee weken voor nodig.’
Het einde van de juridische procedure lijkt in zicht, de oplossing is ver te zoeken. Want, vraag ik aan advocaat Bert Jan, kan Enzo Knol niet beter de groothandel aanpakken? Bert Jan: ’Dat doen we ook.’ En Bert Jan, jullie weten toch ook dat nepartikelen, dat namaakkleding, een lucratief verdienmodel is van de internationaal georganiseerde misdaad? Bert Jan knikt. Dat weet hij als geen ander. ‘Ik werkte eerder voor G-Star.’ Hij zegt: ‘Maar je moet ergens beginnen.’
Nee Enzo, om in jouw Knol-taal te eindigen, dit is geen dikke vette peace.
Voor jou geen blauwe duimpjes.
Rob Zijlstra
update – 1 december 2017 – uitspraak
Het recht heeft gezegevierd – de martkkoopman moet betalen en niet zo’n beetje ook. Enzo Knol en zijn Knolpower zijn gered >> zie hieronder de uitspraak
zittingszaal 14 | 2004 - 2022 
Soms is het recht wel heel krom..ik hoop dat it angst voor negatieve publiciteit meneer Knol zijn claim intrekt en deze arme meneer niet kapot maakt.
Vraag is, wat Enzo met zijn procedure opschiet en wat feitelijk de schade is die hij stelt te hebben geleden of nog zal lijden. Eigenlijk wel zielig om zo’n marktkoopman in dit geval op zo’n manier aan te pakken. Heeft Enzo niks beters te doen?
Daar komt bij dat Knol het nogal smerig speelt, door zijn wederpartij op kosten te jagen. 6000 euro is behoorlijk fors voor zo’n relatief kleine zaak en ik heb sterk het gevoel dat ook deze kosten als wapen gebruikt worden om de wederpartij te schaden. Dat heet zero-tolerance, Knol wil hiermee ook een signaal afgeven: maak inbreuk op mijn rechten en ik schoffel je onder de grond en laat je keihard dokken. Wat mij betreft schuurt dit tegen misbruik van recht aan.
Dit soort procedures wordt je een beetje moedeloos van. Je merk(naam) beschermen, ja dat is je goed recht. De marktkoopman heeft ook direct de handel, die hij te goedertrouw heeft ingekocht, verwijdert. Enzo Knol en/of Knolpouwer, misschien leuk voor zijn volgers en doet ook zijn best er geld mee te verdienen. Beiden werken er hard voor, ga ik maar even van uit. Persoonlijk heb ik nog nooit een vlog van Enzo gevolgd en naar mijn weten nog nooit een artikel van de koopman gekocht. Wel weet ik uit ervaring dat de marktkooplui op de meest bizarre tijden hun stand beginnen op te bouwen en de hele dag proberen hun handel aan de man te brengen. Dat er kwaliteitsverschil bestaat in de verschillende artikelen, het zal. Maar zoals Enzo al aangeeft, kinderen moeten flink sparen om zijn spullen te kopen. Loopt hij, door de handel van de marktkoopman, zoveel handel mis? Het gaat dus om de pegels, wat Enzo daarmee vergeet en schijnbaar mist is een stukje mededogen. Er sympathiek komt het allemaal niet over in ieder geval…. Jammer! Het zou van enige menselijkheid getuigen als deze Vloger zou zeggen: “Ok, ik heb de zaak gewonnen, that’s it. Ik neem de kosten voor m’n rekening mits dit niet weer gebeurd!” Dan ben je een topper! Maar ja……..
Het lullige is dat iemand met veel geld de kosten van een duur kantoor kan voorschieten, vervolgens bij de wederpartij neerleggen, en deze op kosten jagen. Zoals ik al zei vind ik dit ‘natrappen’ en dicht bij misbruik van recht aanliggen. In de VS is dit tot een ware kunst verheven (daar kan je ook lekker tussen deelstaten shoppen, bijvoorbeeld een wederpartij in Florida suen in Alaska als je daar juridische argumenten voor hebt).
Privaatrecht is bedoeld ter correctie van en niet als ‘wapen’. Wat me bovendien tegen de borst stuit is dat mensen en bedrijven met minder dikke portemonnees dan Knol dit ‘wapen’ niet ter beschikking staat en zij vaak het erbij moeten laten omdat ze een dure rechtzaak niet kunnen betalen.
Blauw duimpje omhoog voor Iris, Dick van der Ploeg en Rob Vleugels.
En voor Rob Zijlstra.