Vuurwerk op Publieksacademie

Naarmate de jaarwisseling dichterbij komt, worden de discussies over vuurwerk feller. De een vindt dat een traditie behouden moet blijven, de ander wil paal en park stellen aan overlast.

Alle reden om vuurwerk te bespreken op de Publieksacademie voor de Rechtspraak, op donderdag 21 november in het Academiegebouw in Groningen.

Er zijn twee sprekers.

Officier van justitie Karin Broere belicht de strafrechtelijke kant. ,,Vuurwerkhandel is ontzettend lucratief en deels in handen van de georganiseerde criminaliteit.’’ Stafjurist Karin Hofman van de rechtbank Noord-Nederland benadert het bestuursrechtelijk. ,,Een gemeente kan veel vuurwerkregels opstellen, maar hoe handhaaf je die?’’

Broere werkt voor het Functioneel Parket, een landelijk onderdeel van het Openbaar Ministerie: ,,Wij komen niet alleen aan het einde van het jaar in actie. We sporen het hele jaar door illegaal vuurwerk op. De handel, ook vaak via internet, is internationaal en voor een flink deel in handen van de georganiseerde criminaliteit. Wij proberen die handel te frustreren door mensen uit de anonimiteit te halen. Het internet is veel minder anoniem dan soms gedacht. Biedt een site vuurwerk te koop aan, dan zoeken we uit wie erachter zit. Is het fout, dan laten we het account uit de lucht halen.’’

Waar die fascinatie voor
vuurwerk vandaan komt, weet ik niet

Vuurwerk eenvoudigweg verbieden – want te gevaarlijk, teveel overlast – is volgens Broere makkelijker gezegd dan gedaan. ,,Vuurwerk waar we vooral last van hebben, is al verboden. Maar er is een markt voor. Vuurwerk heeft aantrekkingskracht op mensen, vooral op mannen tot een bepaalde leeftijd. Waar die fascinatie vandaan komt, weet ik niet. Volgens mij is het nooit onderzocht. We klagen over vuurwerk, maar kopen het ook massaal.’’

Het grote probleem vindt Broere, dat particulieren maar wat doen, al denken ze zelf vaak van niet. Vuurwerk, zelf niet per definitie illegaal, is altijd gevaarlijk. Professioneel vuurwerk wordt illegaal en strafbaar in handen van de particulier. Dan wordt het ook onveilig.’’

Iedereen doet het weer anders,
dus is er veel gedoe en reuring

Stafjurist Hofman volgt de discussies in diverse gemeenten op de voet. ,,Westerkwartier had het over een verbod, maar dat kwam er niet. De gemeente Groningen stelt vuurwerkvrije zones in. In Rotterdam mag vuurwerk afsteken in de ene straat wel en in de andere niet.’’

Er is geen landelijk vuurwerk-beleid. De algemene regel is: op 31 december en 1 januari mag vuurwerk worden afgestoken.

Hofman: ,,Gemeenten mogen het verbieden, vuurwerkvrije zones aanwijzen of zelfs personen gebiedsverboden opleggen om te voorkomen dat ze vuurwerk afsteken. De minister zegt, het is lokaal maatwerk. Dan zie je in de praktijk dat iedereen het weer anders doet. Dus is er veel reuring. Daarom heeft korpschef Erik Akerboom van de Nationale Politie ook gezegd: dit is niet te handhaven, hou er mee op.’’

Politie op de Grote Markt,
Duitsers op de Vismarkt

Groningen wees vorig jaar de Vismarkt en de Grote Markt aan als vuurwerkvrije zones. Hofman: ,,Was er politie op de Grote Markt, dan staken op de Vismarkt Duitsers vuurwerk af. Zones zijn lastig, een totaalverbod ook. Dan mag afsteken in de ene gemeente niet, in de andere wel. Dan ontstaat vuurwerktoerisme dat ook niet bijdraagt aan de oplossing.’’

Als stafjurist van de rechtbank heeft Hofman geen mening. ,,Maar ik kan me wel iets voorstellen bij wat Akerboom zegt. Wat opvalt is dat in Nederland minder mag dan in het buitenland, maar dat wij wel meer gedoe hebben. Je kunt je ook afvragen waarom je als particulier vuurwerk mag afsteken.’’

In de gemeente Westerkwartier, dat afzag van een vuurwerkverbod, stelde lokale partij 50Plus dat vuurwerk jaarlijks 400 slachtoffers eist, waar sport per jaar leidt tot 4,4 miljoen geblesseerden. Hofman: ,,Dus moet het maar kunnen. Ik weet niet of dat de juiste discussie is.’’

De Publieksacademie voor de Rechtspraak bestaat sinds november 2014. En dus vijf jaar. De lezingenserie is een initiatief van Dagblad van het Noorden in nauwe samenwerking met de rechtbank Noord-Nederland, het Openbaar Ministerie en de Rijksuniversiteit Groningen. Doel is (onder meer) om actuele thema’s uit de rechtspraak voor een groot publiek toegankelijk maken.

Kaarten voor de lezing van Karin Broere en Karin Hofman zijn gratis. Aanmelden moet wel. Dat kan via de kaartensite van Dagblad van het Noorden

datum: donderdag 21 november
tijd: 19.00 – 21.00 uur
locatie: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen